CW-III, 1929

Szybowiec szkolny. Polska.
Szybowiec szkolny CW-III. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 6/1930).

Szybowiec szkolny CW-III został zaprojektowany przez Wacława Czerwińskiego i zbudowany w 1929 r. w Warsztatach Szybowcowych ZASPL. CW-III miał kratownicę tyłu kadłuba i usterzenie identyczne jak szybowiec CW-II. Szybowiec został oblatany jesienią 1929 r. na lotnisku w Skniłowie, przy starcie za samochodem. CW-III wziął udział w II Wyprawie Szybowcowej lwowskich studentów do Bezmiechowej na przełomie października i listopada 1929 r. W 1930 r Warsztaty ZASPL zbudowały dalsze 4 szybowce tego typu.

Ponieważ był to pierwszy polski szybowiec szkolny, zainteresowanie tym szybowcem ze strony powstających w kraju kół i sekcji szybowcowych było duże. ZASPL udostępnił rysunki techniczne szybowca, a opis budowy był opublikowany w 1930 r. w czasopismach Młody Lotnik i Skrzydlata Polska.  ZASPL dostarczał również komplet materiałów do budowy szybowca. Koła szybowcowe w różnych miejscowościach wybudowały kilka CW-III, m.in.:
- uczniowie Gimnazjum Państwowego w Dębicy zbudowali szybowiec w roku szkolnym 1931/1932 (patrz CW-III (Dębica).

W 1931 r. Warsztaty Szybowcowe ZASPL wyprodukowały ok. 10 egz., a w 1932 r. ok. 5 szybowców tego typu. Łącznie zbudowano ok. 25 (wg [1]- 20) egz. CW-III. Między poszczególnymi egzempla­rzami szybowca były drobne różnice, np. w kształcie kabłąków zabezpieczających końce skrzydeł.

W Bezmiechowej szybowiec CW-III nazywano ”Balbinka”. CW-III zaprzestano budować, gdy w 1932 r. wszedł do produkcji szybowiec szkolny, CWJ, który był dalszym rozwinięciem CW-III. Szybowce CW-III użytkowane były w szkołach szybowcowych do 1938 r.

Konstrukcja.
Jednomiejscowy górnopłat ze skrzydłami usztywnionymi linkami o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny o profilu płasko- wypukłym G-365, gru­bości 11, 7%, o cięciwie 1,8 m, dwudzielny, dwudźwigarowy z wykrzyżowaniem między dźwigarami. Nosek do pierwszego dźwigara kryty sklejką, reszta płótnem. Płat usztywniony linkami biegnącymi do wieżyczki i skrzynki kadłuba.
Kadłub w postaci skrzynki i kratownicy. Do skrzynki zamocowane siodełko, sterownica, hak startowy i płoza. Kratow­nica z belką górną i dolną o przekroju teowym, a w części podskrzydłowej- o przekroju skrzynkowym, usztywniona w płaszczyźnie poziomej linkami zamocowanymi do skrzydeł. Nad płatem wieżyczka do mocowania linek podtrzymujących płat.
Usterzenie kryte płótnem. Usterzenie poziome podparte rurkowymi zastrzałami. Stery z aerodynamicznym odciążeniem rogowym. Profil usterzenia poziomego G-424.
Podwozie płozowe. Jesionowa płoza amortyzowana dwoma krążkami gumowymi. Przy końcu kadłuba metalowa płoza ogonowa amortyzowana piłką tenisową.

Dane techniczne CW-III (wg [1]):
Rozpiętość- 10,6 m, długość- 6,83 m, wysokość- 2,33 m, powierzchnia nośna- 19,0 m2.
Masa własna- 100 kg, masa użyteczna- 75 kg, masa całkowita- 175 kg.
Prędkość minimalna- 38 km/h, doskonałość- 8,4, opadanie minimalne- 1,3 m/s.

Galeria

  • CW-III, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).
  • Szybowiec CW-III. Sekcja szybowcowa szkolnego koła Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej gimnazjum im. Hoene-Wrońskiego w Krakowie. (Źródło: ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego).
  • Prototyp szybowca CW-III nad lotniskiem w Skniłowie. (Źródło: ze zbiorów Narodowego Archiwum Cyfrowego).
  • Szybowce CW-III przed hangarem. Szkoła szybowcowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej na Sokolej Górze. (Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe).
  • Szybowiec CW-III po wylądowaniu. Szkoła szybowcowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej na Sokolej Górze. (Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe).
  • Szybowiec CW-III na lotnisku. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.
[3] "Młodzież szkolna w Dębicy w akcji szybownictwa". Ilustrowany Kuryer Codzienny nr ?.
blog comments powered by Disqus