Cierva W.11 "Air Horse", 1948

Śmigłowiec doświadczalny, wielozadaniowy. Wielka Brytania.
Śmigłowiec doświadczalny Cierva W.11 ”Air Horse”. (Źródło: Imperial War Museum).

Śmigłowiec doświadczalny Cierva W.11 ”Air Horse” (wg [1]- oznaczony jako Cierva W.10 ”Air Horse”, wg [3]- oznaczenie W.10 otrzymał projekt 4-5 miejscowego, jednosilnikowego śmigłowca) został zbudowany w firmie The Cierva Autogiro Company Limited. Jego głównym konstruktorem był- Jacob Samuel Shapiro. Był to wówczas największy śmigłowiec na świecie. W śmigłowcu tym pojedynczy silnik Rolls-Royce ”Merlin 24”, zamontowany w kadłubie, napędzał za pomocą wałów trzy trójłopatowe wirniki nośne. Wirniki te były umieszczone na wysięgnikach zamontowanych do kadłuba śmigłowca. Wirniki były zamontowane na płaszczyźnie trójkąta, a ich piasty znajdowały na jego wierzchołkach.

W wersji pasażerskiej W.11 miał zabierać 24 pasażerów, ale przewidywano również budowę innych wersji: sanitarną, latającego dźwigu i agrolotniczą. W wrześniu 1945 r. zwrócono szczególną uwagę na tę ostatnią wersję, postanowiono projektować śmigłowiec i przystosować go wykonywania zabiegów opryskiwania pól. W lipcu 1946 r. firma Cierva otrzymała kontrakt na rozwój i budowę pierwszego śmigłowca W.11 wg Specyfikacji E.19/46. Natomiast na początku 1947 r. zamówiony został drugi egzemplarz śmigłowca tego typu. Oba śmigłowce zostały zbudowane w firmie Cunliffe-Owen Aircraft Ltd pod techniczną i finansową kontrolą firmy Cierva.

Pierwszy prototyp został oblatany 7.12.1948 r. Z ładunkiem użytecznym 3048 kg (!) środka owadobójczego śmigłowiec W.11 posiadał imponujące możliwości w walce ze szkodnikami upraw. Przeprowadzone próby w locie były bardzo obiecujące. Śmigłowiec wzbudził zainteresowanie brytyjskiego Biura Kolonialnego (Colonial Office), które widziało go w roli śmigłowca rolniczego w zamorskich posiadłościach. W dniu 13.06.1950 r., jeszcze przed oblotem drugiego prototypu, pierwszy prototyp został rozbity. W jego szczątkach zginęło 3 członków załogi. Drugi W.11 nie został nigdy oblatany i w 1960 r. został złomowany.

Powstały również projekty wersji rozwojowych:
- W.11T- powiększony śmigłowiec napędzany dwoma silnikami Rolls-Royce ”Merlin 502” umieszczonymi w gondolach zamontowanych po bokach górnej części kadłuba,
- W-12- śmigłowiec transportowy. Do napędu przewidywano silniki turbinowe Rolls-Royce ”Dart ”. Żaden z nich nie doczekał się realizacji.

W Polsce.

Opis śmigłowca Cierva W.11 ”Air Horse” zamieściłem w mojej encyklopedii, ponieważ jego głównym konstruktorem był emigrant z Polski- Jacob Samuel Shapiro.

Konstrukcja:
Śmigłowiec w układzie trójwirnikowym o konstrukcji metalowej. Załoga- 3 (lub 4-5) osoby, pasażerów- 24, w wersji agrolotniczej- 3048 kg środka owadobójczego.
Trzy trójłopatowe wirniki nośne umieszczone na wysięgnikach zamontowanych do kadłuba śmigło.
Kabiny zakryte.
Podwójne usterzenie było zamontowane w tylnej części kadłuba.
Podwozie trójpodporowe stałe.

Silnik- Rolls-Royce ”Merlin 24” o mocy 1208 kW (1640 KM). Silnik zamontowany był w kadłubie i napęd na wirniki nośne był przekazywany za pośrednictwem przekładni i wałów napędowych.

Napęd- wersji W.11T- 2 silniki Rolls-Royce ”Merlin 502” o mocy nominalnej 1208 kW (1643 KM) każdy.

Dane techniczne W.11 (wg [3]):
Średnica wirników- 14,33 m, długość z wirnikami obracającymi się- 27,0 m, szerokość z wirnikami obracającymi się- 28,96 m.
Masa użyteczna- 5507 kg, masa startowa- 7938 kg.
Prędkość max- 225 km/h, prędkość przelotowa- 153 km/h, pułap praktyczny- 8535 m, zasięg max- 531 km.

Dane techniczne W.11T (wg [3]):
Średnica wirników- 16,47 m.
Masa startowa max- 11350 kg.
Prędkość przelotowa- 184 km/h, wznoszenie- 710 m/min, pułap max- 9600 m, zasięg- 704 km.

Źródło:

[1] Witkowski J. ”Polski wkład w technikę śmigłowcową”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.
[2] Arct B. ”Samoloty świata”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1959.
[3] ”All The World's Rotorcraft”
blog comments powered by Disqus