Cessna T-37 "Tweet" / A-37 "Dragonfly", 1963

Szturmowa wersja szkolno- treningowego samolotu Cessna T-37 została opracowana pod wpływom zapotrzebowania USAF na lekki i tani w eksploatacji samolot przeciwpartyzancki. Nowy samolot opracowywano na bazie uzbrojonego samolotu szkolno- treningowego T-37C. Siłą napędową programu badawczego i wdrożeniowego była wojna w Wietnamie i płynące z niej zapotrzebowanie na samolot przeciwpartyzancki dla USAF i lotnictwa południowowietnamskiego.
Prototyp samolotu szturmowego, oznaczony YAT-37D został oblatany 22.10.1963 r. Stał się on protoplastą dla serii informacyjnej 39 samolotów A-37A. Samoloty te były produkowane na bazie płatowców szkolno- treningowych T-37B. Znaczącą konstrukcją stała się jednak druga wersja samolotu, oznaczona A-37B i wyprodukowana w liczbie ok. 553 egz., z czego ok. 329 kupiły US Air Force, a 224 przeznaczono w ramach rządowej pomocy USA dla Południowego Wietnamu.
Począwszy od 1972 r. A-37B został objęty rządowym programem pomocy wojskowej dla państw Ameryki Środkowej i Południowej. Ok. 60 samolotów tego typu, w wersji obserwacyjno- szturmowej OA-37D "Dragonfly", znajdowało się na wyposażeniu USAF w 1990 r.
W Polsce.Na początku 1977 r. przedstawiciele lotnictwa wojskowego Demokratycznej Republiki Wietnamu zwrócili się do Wojska Polskiego z prośbą o pomoc w opracowaniu dokumentacji przezbrojenia znacznej liczby zdobycznych Northrop F-5E ”Tiger II” i Cessna A-37B "Dragonfly". W obu przypadkach chodziło o usunięcie amerykańskiej broni strzeleckiej i zamontowanie w jej miejsce działek NS-23 kal. 23 mm. Zadanie to miało zostać wykonane w Instytucie Technicznym Wojsk Lotniczych w Warszawie, gdzie po podróży morskiej oba samoloty F-5E (nr fabr. 73-00852) i A-37B (nr fabr. 87916) wraz z doskonalą dokumentacją techniczną znalazły się pod koniec 1977 r.
Oba samoloty były w stanie zdatnym do lotu, jednak czego nie uczyniła wojna, uczyniły różne zjawiska natury społeczno- obyczajowej połączone z pasją poznawczą różnych osób z instytucji, przez które przewinęły się oba samoloty. Do bratniej pomocy dla bohaterskiego narodu DRW ostatecznie nie doszło. Cessna A-37B została zestrzelona dość szybko, gdy rozpędzona wojskowa ciężarówka zderzyła się z... hangarem, w którym składowane były samoloty. Samolot demontowany i składany ponownie, okradany przez łowców pamiątek i źle składowany zamienił się we wrak. Do dzieła zniszczenia przystąpiła także ideologia. Imperialistyczne znaki rozpoznawcze Południowego Wietnamu nie przystawały do miejsca pobytu samolotów i prędko zostały zamalowane. Wiosną 1981 r. A-37B został przekazany do Instytutu Lotnictwa. Obecnie samolot znajduje się w zbiorach Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie.
Konstrukcja Cessna A-37B.
Dwumiejscowy (z fotelami obok siebie) całkowicie metalowym samolot szturmowy i obserwacyjny.
Przystosowany do uzupełniania paliwa podczas lotu.
Uzbrojenie:
- A-37B - stały 6- lufowy napędowy karabin maszynowy General Electric GAU-28/A Minigun kal. 7,62 mm (z dwustopniową regulacją szybkostrzelności: 3000 strz./min. lub 6000 strz./min. Na 8 pylonach podskrzydłowych podwieszano różnorodne zestawy uzbrojenia, typowe dla działań dywersyjnych, przeciwpartyzanckich i bojowo- rozpoznawczych. Mogą to być zasobniki- wyrzutnie LAU-3A z 19 niekierowanymi pociskami rakietowymi kal. 70 mm, bomby Mk 82 o masie 227 kg, bomby napalmowe BLU-11/B, dodatkowa broń strzelecka w postaci zasobników z karabinami maszynowymi SUU-11/A Minigun kal. 7,62 mm z zapasem i wiele innych zestawów bomb, flar i pocisków rakietowych. Nośność 2 pylonów zewnętrznych wynosi po 272 kg, pozostałych 2 pylonów wewnętrznych po 395 kg. Samolot jest przystosowany do przenoszenia 4 dodatkowych (podskrzydłowych) zbiorników paliwa o objętości 378 dm3 każdy.
Napęd: dwa silniki odrzutowe:
- A-37B- General Electric J85-GE-17A o ciągu 12,7 kN każdy.
Dane techniczne A-37B (wg [3]):
Rozpiętość- 10,93 m, długość (bez przewodu do uzupełniania paliwa)- 8,92 m, wysokość- 2,7 m, powierzchnia nośna- 17,08 m2.
Masa własna- 2664 kg, masa startowa max- 6804 kg.
Prędkość max- 769 km/h, wznoszenie- 21 m/s, pułap praktyczny- 9784 m, pułap z jednym pracującym silnikiem- 5852 m, promień działania z max ładunkiem uzbrojenia- 248 km, promień działania z max ilością paliwa i uzbrojeniem o masie 926 kg- 724 km.
Galeria
Źródło:
[1] ”Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie”.
[2] (m) "Bratnia pomoc, czyli wietnamskie muzeum". Lotnictwo Aviation International nr 2/1991.
[3] "Cessna A-37B - USA". Lotnictwo Aviation International nr 2/1991.