BKB-1, 1958

Szybowiec doświadczalny klasy klubowej. Kanada.
Szybowiec doświadczalny BKB-1 w czasie lotu próbnego, pilotuje Dave Webb. (Źródło: ”Witold Kasprzyk, Stefan Brochocki ”).

Szybowiec w układzie latającego skrzydła BKB-1 został zaprojektowany latach 1951-1954 przez inż. Stefan Brochockiego w Kanadzie jako szybowiec klubowy, lekki, tani w produkcji i eksploatacji. Inspiracją do jego opracowania były prace nad szybowcami bezogonowymi prowadzone przez niemieckich konstruktorów- braci Horten. Budowę prototypu rozpoczął w 1955 r. zespół: inż. Stefan Brochocki, inż. Fred Bodek i inż. Witold Kasprzyk. Nazwa szybowca powstała z pierwszych liter nazwisk Brochocki, Kasprzyk, Bodke. Budowa prowadzona była w piwnicy domu Witolda Kasprzyka. Prace nad prototypem ukończono w październiku 1957 r.

Pierwsze loty wykonano jesienią 1958 r. na holu za samochodem, pilotami byli Stan Rys i Stefan Brochocki. W 1958 r. Kasprzyk przeniósł się do USA, do Seattle, zanim jeszcze konstrukcja została ukończona i należało znaleźć nowe pomieszczenie, aby dokończyć budowy. Brochocki i Bodke kontynuowali prace. We wrześniu 1959 r. prototyp otrzymał czasowe dopuszczenie do lotów w kategorii experimental na numerach CF-ZDK-X. Oficjalny oblot przeprowadzono jesienią 1959 r. Kolejne loty wykonywali: George Adams, Gordon Hicks, Hiller Kurlents i Dave Webb.

W 1960 r., na zamówienie Dave Webb'a- kanadyjskiego mistrza szybowcowego, Stefan Brochocki rozpoczął prace projektowe nad całkowicie metalową (o konstrukcji z aluminium) wersją BKB. Niestety projektu tego nie zrealizowano. O konstrukcji i właściwościach pilotażowych szybowca BKB-1 dowiedziano się w Europie dopiero w 1960 r., gdy został on zaprezentowany przez inż. Brochockiego na VIII Kongresie OSTIV w Niemczech.

Pod koniec lat 1950-tych Brochockiemu było coraz trudniej pogodzić obowiązki rodzinne, zainteresowania (piesze wędrówki, ogrodnictwo) i członkostwo w licznych klubach szybowcowych- z dalekimi dojazdami do Pendleton, gdzie testowany był BKB-1. Bardzo dużo czasu zajmowały prace nad ulepszaniem konstrukcji szybowca. Problemem były również kwestie finansowe. Dlatego Stefan Brochocki podjął decyzję o przekazaniu szybowca BKB-1 dla Witolda Kasprzyka, który prowadził dalsze prace rozwojowe. W 1964 r. została cofnięta kanadyjska rejestracja dla BKB-1. Witold Kasprzyk na bazie szybowca BKB-1 opracował szybowce BKB-1A i BEKAS-N, samolot ultralekki/motolotnia Kasperwing oraz samoloty KC-200 i KASPAIR-200.

W Polsce.

Opis szybowca BKB-1 umieściłem w mojej encyklopedii, ponieważ jego konstruktorami byli Polacy: Stefan Brochockiego i Witold Kasprzyk, którzy po II wojnie światowej wyemigrowali do Kanady.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy szybowiec w układzie latającego skrzydła o konstrukcji drewnianej.
Płat drewniany, dzielony, jednodźwigarowy, w całości kryty sklejką, stery umieszczone na końcach płata.
Kadłub drewniany, pokryty sklejką, pojedynczy fotel pilota. Kabina zakryta.
Podwozie- płoza amortyzowana pierścieniami gumowymi, koło do obsługi naziemnej.

Dane techniczne BKB-1 (wg [2]):
Rozpiętość- 11,9 m, długość- 3,0 m, wysokość- 0,9 m, powierzchnia nośna- 14,4 m2.
Masa własna- 168 kg, masa startowa max- 259 kg.
Prędkość max- 162 km/h, prędkość max. przy starcie za wyciągarką- 100 km/h, prędkość przeciągnięcia- 56 km/h, doskonałość max przy prędkości 87 km/h- 30, opadanie minimalne przy prędkości 71 km/h- 0,72 m/s.

Galeria

  • BKB-1, rysunek w rzutach. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954”. Tom 5).

Źródło:

[1] Brochocka S. ”Krótka biografia Stefana Brochockiego, twórcy i konstruktora BKB-1”.
[2] Witold Kasprzyk, Stefan Brochocki.
[3] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
blog comments powered by Disqus