W połowie lat 1930-tych w Wielkiej Brytanii została opracowana koncepcja samolotu wielozadaniowego wyposażonego w wieżyczkę strzelecką. Samolot nie miał mieć uzbrojenia strzeleckiego w skrzydłach. Samoloty tego typu miały eskortować własne bombowce wspierając ich potencjał defensywny oraz atakować samoloty wroga z boku podczas lotu równoległego. Pierwsze próby z tego typu przeprowadzono na samolocie Hawker ”Demon”, lecz dopiero opracowanie przez wytwórnie Boulton Paul lekkiej, elektro-hydraulicznie napędzanej wieżyczki z czterema karabinami maszynowymi okazały się przełomem. Strzelec sterował wieżyczką przy pomocy drążka, którego ruchy powodowały obrót w lewo i prawo oraz w górę i dół. Drążek zaopatrzony był w spust, dzięki czemu stosunkowo łatwo było operować uzbrojeniem. Obrót wieżyczki w płaszczyźnie poziomej 360° odbywał się za pomocą silnika elektrycznego, natomiast pionie 0 do + 84° hydraulicznie. Rola pilota ograniczona została jedynie do kierowcy. Według tej koncepcji zbudowany został również pokładowy samolot myśliwski Blackburn ”Roc”.

Najbardziej udanym samolotem tej klasy był Boulton Paul ”Defiant” opracowany w firmie Boulton Paul. prototyp oblatano 11.08.1937 r. Po zakończeniu prób samolot oddano do produkcji seryjnej. Pierwszy egzemplarz seryjny oblatano 30.07.1939 r. Samolot ten i kilka następnych przekazano do Central Flying School i innych ośrodków do prób eksploatacyjnych. W Northolt wykonano w październiku 1939 r. szereg testów porównawczych z myśliwcem Hawker ”Hurricane”. Podczas pozorowanych walk powietrznych ujawniono wówczas wiele ujemnych cech nowej maszyny. ”Defiant”, w porównaniu z ”Hurricane”, był mniej zwrotny oraz miał mniejszą prędkość w locie poziomym i mniejszą prędkość wznoszenia. Ponadto pilot nie mógł szybko dokonać manewru tak, aby samolot przyjął pozycję najbardziej dogodną do prowadzenia ognia przez strzelca pokładowego. Pomimo ujawnionych niedomogów nie przerwano produkcji seryjnej.

Pierwsze ”Defianty” weszły na wyposażenie kilku dywizjonów myśliwskich na przełomie lat 1939/1940. Załogi latające na tych maszynach odnosiły początkowo sukcesy i to głównie dzięki sylwetce łudząco podobnej do ”Hurricane”. Nieprzyjaciel zbliżając się od ogona, tak jak do klasycznego myśliwca, nie spodziewał się huraganowej salwy z luf czterech sprzężonych kaemów. Efekt łatwy był do przewidzenia. Największy sukces ”Defianty” osiągnęły podczas osłony ewakuowanych wojsk z Dunkierki, kiedy w ciągu jednego dnia strącono 37 samolotów niemieckich, z tego większość bombowych. Do dnia 31 maja 1940 r. załogom ”Defiantów” zaliczono 65 zestrzelonych na pewno maszyn. To był właściwie kres świetności niezwykłych myśliwców. Niemcy poznawszy ich właściwości atakowali je od czoła uzyskując stosunkowo łatwe zwycięstwa nad bezbronnymi z tej strony ”Defiantami”. 19.06.1940 r. dwanaście myśliwców ”Defiant” w starciu z III/JG 51 poniosły bardzo ciężkie straty (11 maszyn), co zweryfikowało w praktyce koncepcję myśliwca wyposażonego w wieżyczkę strzelecką.

W miesiącach czerwcu i lipcu J940 r. na Wyspach Brytyjskich stacjonowały dwa dywizjony myśliwskie 264 i nr 141 wyposażone w samoloty ”Defiant” Mk.I. Brały one krótko udział w Bitwie o Anglię, ale po kilku pogromach dokonanych przez nieprzyjaciela wycofano je w sierpniu 1940 r. z operacji dziennych, przeznaczając wyłącznie do roli myśliwców nocnych. Nie przystosowane do nowych zadań samoloty stopniowo modernizowano, wyposażając je w wersji Mk.IA w radar AI Mk.IV. Dostarczana od sierpnia 1941 r. wersja ”Defiant” Mk.II, z mocniejszym silnikiem ”Merlin XX”, była specjalnie przystosowana do działania w nocy. Wyposażano ją w odpowiednie oprzyrządowanie oraz w doskonalszą aparaturę radarową AI Mk.VI.

Od 1942 r. ”Defianty” wycofano do szkolnictwa, służby pomocniczej i ratownictwa morskiego. Przeważnie wykorzystywano je do holowania celów powietrznych. Produkcję seryjną zakończono w lutym 1943 r., po wypuszczeniu 1064 egz. w następujących wersjach: 714 Mk.I, 210 Mk.II i 140 Mk.TT I. W 1942 r. około 150 egz. Mk.I adaptowano przystosowując je do holowania rękawów. Maszyny te oznaczono Mk.TT III.

W Polsce.

Od wiosny 1939 r. przebywała w Wielkiej Brytanii polska misja wojskowa, która podjęła rozmowy z Anglikami w sprawie zakupu samolotów myśliwskich Supermarine ”Spitfire” Mk.I lub Hawker ”Hurricane” Mk.I i bombowych Fairey ”Battle”. Ostatecznie zakupiono 14 egz. ”Hurricane”, 1 egz. ”Spitfire” i 100 egz. ”Battle”. Strona brytyjska oferowała również dostawę samolotów Boulton Paul ”Defiant”, jednak Polacy nie okazali żadnego zainteresowania tym samolotem.

W dniu 5.09.1940 r. został sformowany 307 Dywizjon Myśliwski Nocny Puchaczy Lwowskich, otrzymał w tym samym miesiącu samoloty Boulton Paul ”Defiant” Mk.I wycofane z operacji dziennych. W dniu 15.09 jednostka miała już 9 maszyn, z tego 3 szkolno-bojowe. Dywizjon 307 był pierwszą jednostką myśliwską nocną, wyposażoną w samoloty tego typu. W listopadzie dywizjon zaczął wykonywać pierwsze loty operacyjne dzienne (!), patrolując akwen Morza Irlandzkiego. Pełną gotowość bojową jednostka osiągnęła w grudniu 1940 r., a w styczniu 1941 r. polskie ”Defianty” wystartowały po raz pierwszy do bojowych lotów nocnych. Samoloty były kierowane drogą radiową z punktów dowodzenia oraz współpracowały z jednostkami reflektorów przeciwlotniczych. Pomimo starannego przeszkolenia i wysokich kwalifikacji załóg długo nie osiągano upragnionych zwycięstw powietrznych. Główną trudność stanowiło tutaj odszukanie nieprzyjaciela w ciemnościach. ”Defianty” w tej wersji były nie przystosowane do operowania w nocy. Samoloty były naprowadzane radiem przez kontrolę naziemną w rejon, w którym znajdował się nieprzyjaciel, ale zwykle nie nawiązywano z nim kontaktu wzrokowego i do walki nie dochodziło. Dlatego pierwsze zwycięstwo uznane jako pewne zostało odniesione dopiero w nocy z 12/13.04.1941 r. Drugie i ostatnie zwycięstwo osiągnięto na ”Defiantach” w nocy 11/12.05.1941 r. W czerwcu operacje zawieszono i zaczęto przygotowania do przejścia na nowy bardziej doskonały sprzęt latający. Wysłużone maszyny pozostały na wyposażeniu 307 dywizjonu do sierpnia 1941 r., kiedy jednostkę przezbrojono w samoloty Bristol ”Beaufighter” Mk. IIF.

W muzeum RAF w Hendon znajduje się ostatni istniejący egzemplarz ”Defianta” w barwach 307 dywizjonu.

Na samolotach Boulton Paul ”Defiant” Polacy latali również w różnych ośrodkach i jednostkach brytyjskich:
- 281Dywizjon Myśliwski Nocny RAF,
- 288 Dywizjon Myśliwski Nocny RAF w Digby,
- 60 OTU w East Fortune,
- 1480 eskadra RAF w Newtownards,
- 2 AGS w Dalcross,
- 10 AGS w Barrow.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Kabiny zakryte.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Uzbrojenie- 4 ruchome, sprzężone karabiny maszynowe Browning kal. 7,69 mm w wieży obrotowej Boulton Paul typ A Mk.IID.

Silnik- gwiazdowy:
- Mk.I- Rolls Royce ”Merlin III” o mocy 757 kW (1030 KM),
- Mk.II Rolls Royce ”Merlin XX” o mocy 941 kW (1280 KM).

Dane techniczne Mk.I (wg [3]):
Rozpiętość- 11,9 m, długość- 10,7 m, wysokość- 3,35 m, powierzchnia nośna- 23,1 m².
Masa własna- 2750 kg, masa całkowita- 3800 kg.
Prędkość max- 485 km/h, prędkość przelotowa- 415 km/h, pułap- 9220 m, zasięg- 740 km.