Bartel 2, 1911

Szybowiec pionierski. Polska.
Szybowiec pionierski Bartel 2. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004).

Ryszard Bartel po niepowodzeniach z pierwszym szybowcem Bartel 1 niezwłocznie przystąpił do budowy drugiego (Bartel 2), wykorzystując do niego skrzydła i usterzenie od pierwszej konstrukcji. Szybowiec gotowy był w lecie 1911 r. Posiadał oryginalny system sterowania ze względu na konstrukcję, oraz koncepcję działania.

Szybowiec był wypróbowywany w lecie 1911 r. na wzgórzach kamieniołomów Renarda w Sielcu koło Sosnowca. Sprawdzenie własności szybowca odbyło się metodą latawcową, na lince holującej, przy czym rolę balastu spełniał brat konstruktora, Ludwik Bartel. Następnie konstruktor przystąpił do oblatania szybowca. Do startu pilot unosił szybowiec trzymając oburącz za pionowy słupek, jak za drzewce sztandaru. W pierwszym locie pękł tylny dźwigar płata (będący jednocześnie krawędzią spływu), do którego zamocowane były dwie belki ogonowe, i szybowiec zwalił się na skrzydło. Wówczas przebudował szybowiec. Na poprawionej wersji szybowca Bartel wykonał kilka krótkich lotów, uzyskując wysokość do 2 m i odległość kilkanaście metrów. Szybowiec miał niskie osiągi, ponieważ płat miał krawędzie natarcia i spływu wykonane z dość grubej listwy, a kryty był tylko jednostronnie, oraz z powodu bardzo małej krzywizny żeber.

Wyjazd konstruktora wraz z rodziną do Łodzi przerwał próby, gdyż szybowiec pozostał w Sielcu. Wg [3]- loty zostały przerwane wskutek stanowiska rodziców konstruktora. Uważali, że mogą zakończyć się katastrofą.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny, dwudzielny o dźwigarach na krawędzi natarcia i spływu, usztywniony drutami, kryty lnianym płótnem usztywnionym krochmalem.
Kadłub z dwóch listew, usztywniony drutami. Pilot siedział okrakiem na miękkim wałku zawieszonym na linie. Pod pionowym słupkiem płata- rolka ułatwiająca transport szybowca.
Usterzenie prostokątne, składające się ze steru wysokości i steru kierunku.
Podwozie stanowiły nogi pilota.

Dane techniczne Bartel 2 (wg [2]):
Rozpiętość- 7 m, długość- 4,8 m, wysokość- 1,8 m, powierzchnia nośna- 14 m2.
Masa własna- 25 kg, masa użyteczna- 50 kg, masa całkowita- 75 kg.

Galeria

  • Bartel 2, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.

Loty zostały przerwane wskutek stanowiska rodziców konstruktora. Uważali, że mogą zakończyć się katastrofą.

blog comments powered by Disqus