Autoplan- Werke
Austriacka wytwórnia lotnicza Österreichische-Ungarische Autoplan-Werke, G.m.b.H. założona została na poczatku 1910 r. w Wiedniu przy lotnisku Wiener- Neustadt. Była to filia firmy Werner-Pfleiderer. Głównym konstruktorem firmy był Polak urodzony w Wiedniu inż. Adolf Warchałowski.
W latach 1910-1911 wytwórnia Autoplan zbudowała około 15 (wg [3]- 16) egz. samolotów Warchałowskiego, w 10 wersjach. Powstały one w wyniku rozwoju konstrukcji samolotu Farman-III. W literaturze wersje te oznaczane są Warchałowski I do Warchałowski X. Ostatnią konstrukcją był wodnosamolot Warchałowski XI, zbudowany w 1912 r. W tym samym roku Adolf Warchałowski wycofał się z działalności konstrukcyjnej.
Postęp techniczny w lotnictwie wymuszał ponoszenie coraz większych nakładów finansowych i rozwój zaplecza naukowo-technicznego. Tym nowym zjawiskom nie sprostały możliwości finansowe właściciela Autoplan- Werke, Augusta Warchałowskiego. Z chwilą przejęcia przez wojsko lotniska Wiener- Neustadt i stworzenia tam bazy lotniczej, August zamierzał przenieść swe zakłady na lotnisko Aspern. Rozważał możliwość uruchomienia licencyjnej produkcji samolotu Nieuport. Uzasadnione to było tym, że wojsko w obliczu zbliżającej się wojny przestało interesować się konstrukcjami wywodzącymi się od samolotu Farman. W Aspern na budowę hangarów i uruchomienie produkcji nie starczyło już środków i czasu. Zakłady Warchałowskiego zostały wchłonięte przez konkurentów.
Konstrukcje:
Warchałowski I-X, 1910- 1912, samoloty pionierskie i wojskowe.
Warchałowski XI, 1912, wodnosamolot- amfibia pionierska i wojskowa.
Galeria
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[3] Bąk Z. "Adolf Warchałowski na tle epoki pionierów lotnictwa". Aeroplan nr 3/2010.
[4] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.