Avro 694 "Lincoln", 1944
("Lancaster Mk.IV/Mk.V", Avro 695 "Lincolnian")

Samolot bombowy. Wielka Brytania.
Samolot bombowy Avro 694 ”Lincoln”. (Źródło: Canadian Forces).

Ciężki samolot bombowy Avro 694 ”Lincoln” powstał w zakładach A. V. Roe and Company Limited (Avro) wg wymagań technicznych B.14/43 na nowy bombowiec o dużym zasięgu. Samolot był powiększonym rozwinięciem udanego ciężkiego bombowca Avro ”Lancaster”, z którego wykorzystano wiele elementów. Głównym konstruktorem był Roy Chadwick. Początkowo nowy samolot oznaczono nawet ”Lancaster Mk.IV/Mk.V”. Pierwszy prototyp został oblatany 9.06.1944 r. Samolot przyjęto następnie do produkcji pod oznaczeniem fabrycznym Avro 694 i nową nazwą ”Lincoln”. Produkcja ich jednak opóźniła się z uwagi na pierwszeństwo dostaw produkowanych już ”Lancasterów”. Pierwsze seryjne ”Lincolny” trafiły dopiero w sierpniu 1945 r. do pierwszej jednostki- 57. dywizjonu RAF. Miały służyć do bombardowania Japonii w składzie Tiger Force, lecz nie nastąpiło to przed końcem wojny. Do regularnej służby ten typ samolotu wszedł dopiero w lutym 1946 r., w 44. dywizjonie RAF.

Samoloty Avro ”Lincoln” budowano w kilku wersjach seryjnych. Litera "B" w oznaczeniach, czasami pomijana, oznaczała przeznaczenie:
- B. Mk.I- napędzany silnikami Rolls-Royce ”Merlin 85”,
- B. Mk.II- napędzany silnikami Packard ”Merlin 68”,
- B. Mk.XV- wersja budowana w Kanadzie (ukończono tylko 1 samolot),
- B. Mk.30- wersja budowana w Australii (w fabryce Government Aircraft Factory- GAF), silniki Rolls-Royce ”Merlin 85”,
- B. Mk.30A- wariant z mocniejszymi silnikami Rolls-Royce ”Merlin 102”,
- GR. Mk.31 (GR.31)- australijski wariant patrolowy morski przeciw okrętom podwodnym, załoga 11 osób (zbudowano 19 egz.).
Ogółem zbudowano 604 (wg innych źródeł- 503, 583 lub 624) egz.

Samoloty Lincoln używane były przez lotnictwo brytyjskie (RAF) i australijskie (RAAF, 73 egz.), a także argentyńskie (30 egz.). Trzy samoloty testowane były w Kanadzie. Pomimo, że były znacznie mniej nowoczesne od używanych równocześnie amerykańskich Boeing B-29 ”Superfortress” (pod nazwą ”Washington”), ”Lincolny” stanowiły podstawę brytyjskiego lotnictwa strategicznego do połowy lat 1950-tych, kiedy jako całkowicie przestarzałe zostały zastąpione przez bombowce odrzutowe serii V. Używane były do lotów rozpoznawczych, głównie nad Niemcami. 12 marca 1953 jeden ”Lincoln” w czasie lotu treningowego został zestrzelony w okolicy Berlina, na granicy stref przez radzieckie myśliwce, załoga zginęła. ”Lincolny” zostały użyte bojowo przeciw komunistycznym partyzantom na Malajach w 1950 r. i powstańcom Mau-Mau w Kenii od 1953 r. We wszystkich krajach używane były do lat 1960-tych.

Część samolotów ”Lincoln” przebudowano na samoloty transportowe, nazywane też Avro 695 ”Lincolnian”. Udanym rozwinięciem konstrukcji był morski samolot patrolowy Avro ”Shackleton”.

W Polsce.

Polscy piloci dokonywali oblotu tych maszyn i następnie rozprowadzali je do dywizjonów, m.in. w ramach połączonych jednostek 20 Maintenance Unit & 2 Ferry Pilots Pool, mających siedzibę na lotnisku Aston Down.

Po zakończeniu II wojny światowej na samolotach Avro ”Lincoln”, latali również polscy piloci, którzy podjęli służbę w Royal Air Force, m.in.: Tadeusz Wierzbowski (w 23 MU w Aldergrove w Irlandii Północnej), Józef Tyszko (łączny nalot 95 h).

Konstrukcja:

Napęd- 4 silniki rzędowe:
- B. Mk.I- Rolls-Royce ”Merlin 85” o mocy 1287 kW (1750 KM) każdy,
- B. Mk.II- Packard ”Merlin 68”,
- B. Mk.30- Rolls-Royce ”Merlin 85”,
- B. Mk.30A- Rolls-Royce ”Merlin 102”.

Galeria

  • Avro 694 ”Lincoln” B Mk. I, plany modelarskie. (Źródło: Modelarz nr 3/1960).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
[2] Zmyślony W. ”Tadeusz Wierzbowski”. ”Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej”.
[3] Tyszko J. "Rozkazałem załodze skakać...". Wydawnictwo ZP Wydawnictwo. Warszawa 2011.
blog comments powered by Disqus