Avro 621 "Tutor", 1929
(Avro 646 "Sea Tutor")

Samolot treningowy. Wielka Brytania.
Samolot treningowy Avro 621 ”Tutor”. (Źródło: via Konrad Zienkiewicz).

Samolot Avro 621 ”Tutor” powstał w firmie A. V. Roe and Company Limited (w skrócie Avro) w 1929 r. z myślą o zastąpieniu wysłużonych szkolnych Avro 504N. Konstruktorem był Roy Chadwick. Prototyp Avro 621, z silnikiem Armstrong Siddeley ”Mongoose IIIC”, został oblatany jesienią 1929 r. W dniu 7.01. 1930 r. Ministerstwo Lotnictwa zatwierdziło samolot do produkcji seryjnej. Royal Air Force zamówił 21 samolotów tego typu, z których pierwszy wyprodukowano w połowie 1930 r. Testy samolotu wypadły pomyślnie. RAF zaproponował aby samolot wyposażyć w silnik o większej mocy. Zgodnie z tym życzeniem zbudowano drugi prototyp Avro 621 K-4 z silnikiem Armstrong-Siddeley ”Lynx IVC”. W trakcie prób prototyp potwierdził swoje właściwości i po testach porównawczych z innymi samolotami szkolnymi został uznany jako najlepszy i pod oznaczeniem Avro 621 ”Tutor” został wprowadzony do RAF jako podstawowy samolot szkolno-treningowy. Produkcja ruszyła pełną parą w dwóch fabrykach Avro i w dwóch innych na podstawie zakupionej licencji.

Po publicznej demonstracji samolotu podczas Salonu Lotniczego w Paryżu w 1934 r. wytwórnia Avro otrzymała wiele ofert zakupu Avro 621. Eksportowano je do: Iraku- 3 egz., Chin- 6 egz., Grecji- 30 egz., Kanady- 7 egz., Danii- 3 egz. i Afryki Południowej- 2 egz. Dania i Południowa Afryka zakupiła także licencję na ich budowę. W latach 1935-1936 wyprodukowano także 14 (wg innych źródeł- 15) maszyn na pływakach oznaczonych Avro 646 ”Sea Tutor” (wg innych źródeł- Avro 621 ”Sea Tutor”) przeznaczonych do szkolenia pilotów w lotnictwie obrony wybrzeża. Wg [1]- zbudowano 795 egz. (wg [3]- ok. 400 egz., wg innych źródeł- wyprodukowała 481 egz., z tego 417 dla RAF, 11 dla angielskich szkół cywilnych oraz 53 na sprzedaż za granicę) w Anglii oraz 57 (wg innych źródeł- 51) w Afryce Południowej i 3 w Danii.

Samolot był udany, posiadał świetne właściwości akrobacyjne i stał się podstawowym samolotem szkolnym we wszystkich szkołach lotniczych RAF pozostając w nich aż do II wojny światowej. Samoloty ”Tutor” od 1930 r. systematycznie wprowadzane do jednostek lotniczych RAF i szkół lotniczych, znalazło się tam 363 tych samolotów, ponadto 15 samolotów ”Sea Tutor” weszło w skład jednostek lotniczych obrony wybrzeża. Samoloty Avro ”Tutor” stanowiły standardowe wyposażenie szkół RAF do 1939 r., odkąd zaczęto zastępować je nowszymi De Havilland DH-82 ”Tiger Moth”. Także w innych państwach samoloty te były używane do początku II wojny światowej, a w 1941 r. w Grecji użyto ich do działań bojowych.

W Polsce.

Kierownictwo Zaopatrzenia Aeronautyki chcąc mieć możliwość dokonania wyboru następcy samolotów przejściowych Bartel BM-5, postanowiło zakupić za granicą licencję na najlepszą aktualnie konstrukcję tej klasy. Wybrano angielski samolot Avro 621 ”Tutor”. Zakupiono egzemplarz wzorcowy (niektóre źródła mówią o 2 samolotach) oraz licencję na produkcję samolotów. Produkcję powierzono Podlaskiej Wytwórni Samolotów. Samoloty licencyjne otrzymały oznaczenie PWS-18.

Egzemplarz wzorcowy, oryginalny Avro 621 ”Tutor” zakupiony został w 1935 r. W latach 1935-1937 znajdował się w Podlaskiej Wytwórni Samolotów. W 1938 r. został oddany do Szkoły Podchorążych Lotnictwa-Grupa Techniczna na Mokotowie, gdzie służył jako eksponat do nauki z budowy płatowców. Znajdował się tam aż do wybuchu wojny.

Pierwsi polscy piloci, którzy przybyli do Wielkiej Brytanii na przełomie lat 1939/1940, odbywali na samolotach Avro ”Tutor” loty kontrolne w różnych ośrodkach szkolnych RAF. Oprócz tego większa grupa naszych uczniów, uformowana w Polish Flight, przechodziła przeszkolenie w pilotażu na tych maszynach w N°1 Central Flying School w Upawon.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji metalowej.
Kabiny odkryte.
Podwozie klasyczne stałe.

Silnik- gwiazdowy, początkowo Armstrong Siddeley ”Mongoose IIIC” o mocy 114 kW (155 KM), później Armstrong Siddeley ”Lynx IVC” o mocy 176 kW (240 KM).

Dane techniczne Avro 621 ”Tutor” (wg [3]):
Rozpiętość- 10,363 m, długość- 8,077 m, wysokość- 2,921 m, powierzchnia nośna- 27,87 m2. Masa własna- 815 kg, masa całkowita- 1110 kg.
Prędkość max- 196,3 km/h, prędkość przelotowa- 169,0 km/h, pułap- 4928 m, zasięg- 465 km/h.

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Sankowski W. ”PWS-18”. Lotnictwo z szachownicą nr 5.
[3] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1939-1945”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1976.
blog comments powered by Disqus