Lutkowski Jerzy

Jerzy Lutkowski, zdjęcie z 1989 r. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 22/1990).

Jerzy Lutkowski z Aeroklubu Częstochowskiego był jednym z pierwszych lotniarzy w Polsce.

Od dziecka marzył o lataniu. Jako mały chłopiec swój wolny czas spędzał w aeroklubowej modelarni, gdzie pod opieką wielokrotnego mistrza Polski Jerzego Ostrowskiego budował modele latające. Gdy ukończył szesnaście lat zapisał się na szkolenie szybowcowe. Niepomyślne orzeczenie lekarskie zamknęło jednak drogę do latania.

Jesienią 1972 r. w amerykańskim czasopiśmie "Popular Mechanics" ukazał się artykuł o nowej formie swobodnego latania- szybowaniu na lotniach. Poza tekstem, który nie posiadał opisu budowy lotni, zamieszczono kilka zdjęć. Na ich podstawie J. Lutkowski i Jan Palutkiewicz sporządzili wspólnie oryginalny projekt pierwszej lotni. Pierwsze udane loty zostały wykonane wiosną 1973 r. w miejscowości Olsztyn k. Częstochowy. Niedługo po tym zaraził lataniem swojego kolegę ze szkolnej ławy Andrzeja Mądrzyka. Od tamtej pory wspólnie jeździli do Olsztyna by polatać na swoich skrzydłach. Wkrótce po kraju rozeszła się wieść o ludziach, którzy "przypięci" do skrzydeł szybują w powietrzu swobodnie jak ptaki. W 1974 r. J. Lutkowski i J. Palutkiewicz i Andrzej Mądrzyk zbudowali drugą, udoskonaloną lotnię. Chętnie dzielił się swoimi do­świadczeniami z innymi. Uczestniczył też w zawo­dach krajowych i międzynarodowych.

W marcu 1975 r. (wspólnie z A. Mądrzakiem), wziął udział w pierwszych nieoficjalnych mistrzostwach świata pilotów lotni, które zostały rozegrane w marcu 1975 r. w austriackim Kössen. Zajął 83 miejsce (na 300 zawodników), powrócił jednak do kraju z bagażem cennych doświadczeń. W lutym 1976 r. przy Zarządzie Głównym Aeroklubu PRL powołana została Komisja Specjalnościowa Lotniarstwa. J. Lutkowski jako przewodniczący komisji, zajął się opracowywaniem programu szkolenia i regulaminu rozgrywania zawodów. Jerzy Lutkowski w 1976 r. zbudował lotnię ”Condor”. Jej konstrukcja była wzorowana na zachodnioniemieckiej lotni ”Flamingo”. W 1979 r., po kursie instruktorskim w Jeżowie Sudeckim, został Instruktorem Lotniarstwa I Klasy.

W 1981 r. Jerzy Lutkowski wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i wraz z rodziną zamieszkał w Chicago. Nawiązał tam kontakty z lotniarzami miejscowego Chicago Reel Hang Gliding Pilots Association, gdzie mógł latać na lotniach fabrycznych, atestowanych. Niemal każdą wolną chwilę poświęcał na latanie, wykonał m. in. przelot o długości 132,8 km. Zdobył uprawnienia pilota lotniowego najwyższej klasy- advanced. Specjalnością klubu Reel Hang Glider były starty lotni na holu za samochodem w terenie płaskim. J. Lutkowski pragnął rozpowszechnić tę formę latania w Polsce i chętnie dzielił się swoim doświadczeniem z pilotami w kraju.

10.06.1989 r. Jerzy Lutkowski miał poważny wypadek podczas akrobacji w locie pokazowym nad Bong State Recreation Area niedaleko Chicago. Leciał wówczas na amerykańskiej lotni Wills Wing HP II Full Race. W trakcie wykonywania pętli lotnia weszła w niekontrolowany stan lotu. Próba użycia systemu ratunkowego nie powiodła się i Lutkowski runął na ziemię z wysokości 130 m. Prawdziwym cudem przeżył ten makabrycznie wyglądający upadek. Przez blisko 7 tygodni był nie przytomny. W wyniku upadku doznał złamania wszystkich żeber, pęknięcia podstawy czaszki, miał podziurawione płuco i liczne drobniejsze obrażenia. Po podleczeniu się w Stanach Zjednoczonych przyjechał do Polski na rehabilitację w ośrodku górniczej służby zdrowia.

Niestety obrażenia były na tyle poważne, że stan zdrowia nie pozwolił już na samodzielne latanie. Za swoje osiągnięcia i działalność lotniarską został odznaczony brązowym, srebrnym i złotym medalem Lilienthala przez Stowarzyszenie Lotnia­rzy USA. Jest autorem wielu artykułów na te­maty lotniarskie, które były publikowane w Skrzydlatej Polsce.

Konstrukcje:
Lutkowski- Palutkiewicz lotnia, 1973, lotnia.
Lutkowski- Palutkiewicz- Mądrzyk lotnia, 1974, lotnia.
Lutkowski ”Condor”, 1976, lotnia.

Galeria

  • Jerzy Lutkowski w 1989 r. podczas przelotu na lotni Wills Wing HP-II Full Race. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 22/1990).

Źródło:

[1] Metelski Jerzy ”I Lotniarskie Mistrzostwa Świata”. Skrzydlata Polska 1976.
[2] Ginter B. ”Lotnictwo amatorskie na Dolnym Śląsku”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.
[3] Tomczyk R. "Lotniowi pionierzy". Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 9/2005.
[4] Majak W. "Zainteresowanie lotniami nie słabnie". Modelarz nr 5/1974.
[5] Witkowski B. „Cud w Bongu”. Skrzydlata Polska nr 22/1990.
blog comments powered by Disqus