Jeszcze w czasie trwania II wojny światowej, kiedy był członkiem zespołu projektantów A. S. Jakowlewa, Oleg K. Antonow pracował nad konstrukcją uniwersalnego samolotu rolniczego. Koncepcja maszyny i jej dokumentacja powstała po godzinach pracy w domu Antonowa. Po zakończeniu wojny powołano w 1946 r. nowe Biuro Konstrukcyjne, którego kierownikiem został mianowany inż. Antonow. Biuro otrzymało zlecenie od radzieckiego Ministerstwa Rolnictwa na opracowanie projektu samolotu rolniczego. Projekt powstał w latach 1946-1947 jako praca dyplomowa Olega K. Antonowa. Pierwszy prototyp, oznaczony jako SCh-1, z silnikiem ASz-21 o mocy 559 kW (760 KM), został oblatany 31.08.1947 r., a drugi napędzany silnikiem ASz-62 o mocy 736 kW (1000 KM) wkrótce po nim. Po otrzymaniu wyników prób do napędu samolotu wybrano, dysponującym znacznym nadmiarem mocy, silnik ASz-62.

W 1948 r. uruchomiono produkcję próbnej serii samolotów pod oznaczeniem Antonow An-2 w Kijowskiej Wytwórni Lotniczej. Pierwsza partia samolotów miała jeszcze silniki ASz-21 zastąpione jednak wkrótce przez ASz-62IR. Od 1949 r. rozpoczęto produkcję wielkoseryjną najpierw w wersji rolniczej, a później w wersji transportowo-desantowej. Najliczniej produkowane były wersje rolnicze An-2 (ponad 70% całej produkcji). An-2 zdobył wielką popularność jako samolot prawidłowy w pilotażu, prosty w obsłudze i bezpieczny w eksploatacji. Dzięki pełnej mechanizacji skrzydła, stworzono możliwość używania go na niewielkich lotniskach polowych oraz górskich. Samolot mógł być wyposażony zarówno w podwozie kołowe, jak i narty. W ZSRR produkowano następujące wersje samolotów An-2 (w tym również prototypy):
- An-2T- samolot transportowy. Prototyp oblatano w 1948 r. Samolot budowany seryjnie. Na samolocie An-2T prowadzono próby z doświadczalnym terenowym podwoziem wielokołowym, umożliwiającym użytkowanie na lądowiskach o miękkiej nawierzchni,
- An-2F (An-2NAK)- samolot rozpoznania i korygowania ognia artylerii. Tylna cześć kadłuba zwężona, o małym przekroju. Podwójne usterzenie pionowe, pozwalające na zwiększenie pola ostrzału do tyłu. Uzbrojony w najcięższy karabin maszynowy UBT kal. 12,7 mm lub działko NS-23 kal. 23 mm. Prototyp oblatany w kwietniu 1949 r. (wg [5]- w 1948 r.). Próby w locie przeprowadzano od września 1949 r. do lutego 1950 r. Nie produkowany seryjnie,
- An-2TP- samolot transportowo-pasażerski zabierający 12 osób oraz znaczny ładunek bagażu. Prototyp oblatany w 1949 r. Budowany seryjnie w kilku wersjach,
- An-2P- samolot pasażerski, zabierający 12-14 pasażerów. Budowany seryjnie dla Aeroflotu,
- An-2TD- samolot transportowo-desantowy i szkolny przeznaczony dla 12 skoczków spadochronowych. Budowany seryjnie,
- An-2S- samolot sanitarny, przystosowany do przewozu 6 chorych lub rannych na noszach i 2 osób służby medycznej, z zestawem wyposażenia dla udzielenia pomocy. Budowany seryjnie,
- An-2SCh- samolot rolniczy (zwany popularnie ”Kołchoźnik”). Wewnątrz kadłuba zbiornik na chemikalia o pojemności 1400 l,
- An-6 Meteo (An-2ZA)- samolot przystosowany do badań meteorologicznych i geofizycznych na dużych wysokościach. Wyposażony w wysokościowy silnik ASz-62IR/TK z turbosprężarką TK-19 i regulatorem RTK-l dla utrzymania mocy 625 kW (850 KM) do pułapu 10000 m. Samolot oblatano 21.03.1948 r. Samolot produkowany seryjnie w latach 1956-1958,
- An-2W (An-4)- wodnosamolot pływakowy, opracowany na zlecenie lotnictwa morskiego. Wyposażony w dwa jednoredanowe, grodziowe pływaki metalowej konstrukcji. Użytkowany był w jednostkach ratownictwa morskiego, rozpoznania, zwiadu i zaopatrzenia statków, a także transportu w rejonie wielkich rzek i jezior Syberii,
- An-2L- doświadczalna wersja samolotu przeciwpożarowego opracowana w 1949 r. Początkowo samolot otrzymał zbiornik wodny ze szklą (zawieszony pod kadłubem), a następnie zastąpiono go zbiornikiem metalowym o pojemności 1200 l (w kadłubie samolotu},
- An-2W- wojskowy samolot transportowy (nie mylić z wodnosamolotem An-2W/An-4),
- An-2PK- 5-miejscowy samolot dla VIP-ów (salonka),
- An-2PP- wersja samolotu An-2W (An-4) z pływakami przystosowanymi do pobierania i zrzutu 1260 l wody przy gaszeniu pożarów leśnych. Samolot opracowany w 1964 r. w Leningradzkim Instytucie Leśnictwa przy współpracy Centralnej Leśniczej Przeciwpożarowej Bazy Lotniczej. W kijowikim zakładzie zbudowano 10 samolotów tej wersji,
- An-2M- rozwojowa wersja samolotu An-2SCh opracowana w 1964 r. różniąca się zasadniczo od wersji podstawowej wprowadzonymi zmianami konstrukcyjnymi, m.in, pojedynczą kabiną pilota. Samolot otrzymał nowe usterzenie poziome i pionowe o zwiększonej powierzchni. Prototyp miał wysokie spiczaste usterzenie pionowe, zaś samoloty seryjne otrzymały usterzenie trapezowe. Końcówki dolnego płata otrzymały kształt kroplowy. Napęd stanowił nadal silnik ASz-62IR (735 kW) lub jego zmodyfikowana wersja ASz-62M o tej samej mocy. Samolot otrzymał laminatowy zbiornik na chemikalia o pojemności 1960 l. Samolot An-2M był budowany seryjnie dla potrzeb rolnictwa radzieckiego i na eksport. Zbudowano ok. 200 samolotów tego typu, z których większość wyeksportowano do Bułgarii, Węgier, Jugosławii i na Kubę,
- An-3 (Turbo)- zmodyfikowana wersja samolotu podstawowego An-2 wyposażona w turbośmigłowy silnik TWD-10W o mocy 713,5 kW (970 KM). Prototyp oblatany został w 1979 r.

Produkcję samolotu An-2 w ZSRR zakończono w 1962 r. Samoloty An-2 różnych wersji znalazły szerokie zastosowanie w gospodarce narodowej ZSRR. Użytkowano je w lotnictwie rolniczym, dyspozycyjnym, pasażerskim, transportowym, sanitarnym i służb specjalnych. Weszły również do wyposażenia jednostek w lotnictwie wojskowym jako samoloty transportowe do szkolenia skoczków spadochronowych, rozpoznania lotniczego strefy granicznej itp. Antonow An-2 był najliczniej i najdłużej produkowanym samolotem w okresie pokoju. Wyprodukowano ponad 20000 egz. tego samolotu w różnych wersjach, w tym ponad 5200 w ZSRR, kilka tysięcy w ChRL i ponad 12500 w Polsce.

Poza ZSRR użytkowane były we wszystkich europejskich i azjatyckich krajach socjalistycznych oraz krajach trzeciego świata:
- Afganistan,
- Albania,
- Bułgaria,
- Chińska Republika Ludowa- w 1957 r. zakupiła licencję na budowę An-2, podejmując seryjną produkcję tego samolotu pod oznaczeniem Fong Shou-2,
- Czechosłowacja,
- Indonezja,
- Indie,
- Irak,
- Kuba,
- Jugosławia,
- Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna,
- Mongolia,
- Niemiecka Republika Demokratyczna- w latach 1950-tych An-2 latały na regularnych trasach wewnętrznych Deutsche Lufthansa (później Interflug),
- Rumunia,
- Tanzania,
- Węgry,
- Wietnamska Republika Ludowo-Demokratyczna.

W 1953 r. na An-2 z turbosprężarkową odmianą silnika ASz-62IR ustalony został międzynarodowy rekord wysokości dla tej klasy samolotów, wynoszący 10293 m. W rok później na An-6 poprawiono ten wynik, osiągając wysokość 11248 m.

W Polsce.

W dniu 31.12.1951 r. do 36 Specjalnego Pułku Lotniczego na Okęciu dostarczono 1 samolot Antonow An-2 produkcji ZSRR. 27.10.1954 r. dostarczono dalsze 4 An-2 dla 36 SPL w celu uzupełnienia stanu III Eskadry Aerofotogrametrycznej, 24.01.1955 r. pułk otrzymał kolejny An-2, który został włączony do III Eskadry. Używane były do 1959 r. (wg [4] i [5]- pierwsze An-2 produkcji radzieckiej dostarczono do jednostek lotnictwa transportowego w 1955 r.). An-2 służyły w latach 1950-tych w jednostkach lotnictwa transportowo-łącznikowego do małego transportu, patrolowania, fotogrametrii i do wywożenia skoczków.

Pierwszy cywilny samolot Antonow An-2 (produkcji ZSRR) SP-LMA wypożyczyły w 1955 r. Polskie Linie Lotnicze ”Lot”. Był to egzemplarz wykorzystany do poszukiwań geologicznych. Samolot po 7 miesiącach użytkowania został zwrócony do Związku Radzieckiego. W sierpniu (wg [5]- w lipcu) 1956 r. do służby wszedł kolejny, cywilny An-2 Zarządu Głównego Ligi Przyjaciół Żołnierza. Aeroklub PRL przejął pierwsze dwa An-2 w maju 1959 r. Samoloty te służyły do lotów dyspozycyjnych, szkolenia i treningu skoczków spadochronowych oraz szkolenia i treningu załóg latających.

W Polsce latało tylko 10 samolotów An-2 wyprodukowanych w ZSRR.

Samolot Antonow An-2 był budowany w Polsce w wytwórni WSK- Mielec na podstawie licencji radzieckiej pod oznaczeniem PZL An-2. Produkcję rozpoczęto w 1960 r. Pierwszy samolot An-2 pochodzący z mieleckiej WSK został wykonany z części dostarczonych z ZSRR. Oblotu dokonał 23.10.1960 r. pi­lot- oblatywacz Tadeusz Gołębiewski. Został zarejestrowany 2 lutego 1961 r. i otrzymał znaki SP-AND.

Konstrukcja:
Dwupłat o konstrukcji metalowej. Załoga- 2 osoby, pasażerów- 10-14 lub 1500 kg ładunku.
Skrzydła duralowe, dwudźwigarowe. W części przedniej, końcowej i tylnej skrzydło pokryte jest od spodu blachą duralową. Pozostała część skrzydeł pokryta jest płótnem oprócz zbiorników, które mieszczą się w partii przykadłubowej- w przestrzeni międzydźwigarowej górnych płatów. Na górnym skrzydle znajdują się lotki wychylane różnicowo. Na całej rozpiętości skrzydła górnego znajdują się automatyczne skrzela. Klapy szczelinowe, takie same jak lotki, są na górnym i dolnym skrzydle. Konstrukcja lotek i klap metalowa, pokrycie w części przedniej i tylnej blachą duralową, reszta powierzchni pokryta płótnem. Komora płatów składa się z dwóch par skrzydeł połączonych pojedynczymi stójkami oraz usztywnionych cięgnami z linek stalowych.
Kadłub konstrukcji metalowej, półskorupowy, ma przekrój zbliżony do prostokątnego. Kabina zakryta, w wersjach rolniczych w kabinie zbiornik chemikaliów o pojemności 1400 dm³.
Usterzenie krzyżowe, statecznik poziomy zastrzałowy, metalowy, statecznik pionowy metalowy, stery pokryte tkaniną na szkielecie metalowym.
Podwozie klasyczne stałe. Wodnosamolot ma dwa pływaki o konstrukcji półskorupowej całkowicie metalowej.

Wyposażenie radiowo-nawigacyjne: radiostacja nadawczo-odbiorcza KF R-842 lub R-805, radiostacja UKF R-860 lub R-800, radiowysokościomierz RW-UM lub RW-2, radiokompas ARK-5 lub ARK-9, sygnalizator przelotu nad radiolatarnią MRP-56P, pokładowa rozmównica SPU-6, rakietnica.
Instalacje: instalacja elektryczna, instalacja ogrzewania i wentylacji, instalacja przeciwpożarowa.

Silnik:
- SCh-1- gwiazdowy ASz-21 o mocy 560 kW (762 KM),
- An-2- gwiazdowy ASz-62IR o mocy 736 kW (1000 KM).

Dane techniczne (wg [4]):