Wróbel samolot, 1910
Na wiosnę 1910 r. Emanuel Wróbel z Opola zbudował samolot. Był to jednopłat, wyraźnie nawiązujący do układu samolotu Santos-Dumont "Demoiselle", a zwłaszcza do podobnego samolotu Hansa Grade i śląskich konstrukcji Falbuscha i Fritza Heidenreicha.
Samolot oblatano w Opolu, w maju 1910 r. Loty były bardzo krótkie, silnik przerywał, a powodem było jego niestaranne wykonanie przez berlińską firmę Carla Wunderlicha. Podczas jednej z prób urwał się tłok i silnik uległ zniszczeniu. Uszkodzony został także samolot.Analiza fotografii samolotu sprzed awarii (wersja A) i po odbudowie (wersja B) wskazuje, że w okresie między majem a czerwcem 1910 r. dokonano modyfikacji samolotu. Fotografia sprzed oblotu pokazuje wersję bez podparcia silnika rurami do podwozia, z pionowym słupkiem płozy ogonowej i silnie skręconymi końcówkami płatów. Po oblotach zmieniono położenie rur podwozia i umocowania siodełka, kąt zaklinowania rury ogonowej względem przodu kadłuba, zastosowaną skośną płozę ogonową i zlikwidowano zwichrzenie końców płata. Powodem zmian były zapewne: wadliwe położenie podwozia, potrzeba podparcia silnika i usztywnienie kadłuba oraz konieczność zmniejszenia kąta natarcia końcówek płata.
Samolot po przebudowie eksponowany był na I Wystawie Lotniczej we Wrocławiu (Breslauer Festwoche, 19-26.06.1910 r.), obok samolotów śląskich konstruktorów: Fritza Heidenreicha, Scheuermanna, Falbuscha, Mullera i Winklera. 19 lipca podjęto na wrocławskim Polu Marsowym obloty samolotu. Wróbel przygotowywał się do udziału we wrocławskim Tygodniu Lotniczym. W końcu lipca informacje o lotach znikają z łam prasy wrocławskiej.
Jego samolot nie był udany, był konstrukcją przeciążoną o dobre 60 kg, ważył ok. 240 kg. Prędkość minimalna lotu wynosiła ok. 65 km/godz., maksymalna ok. 70 km/godz. co oznacza, że loty wykonywano na prędkościach bliskich krytycznym, to powodowało stałe kłopoty pilotażowe i liczne awarie. Konstrukcja wymagała poważnej modyfikacji z czego konstruktor zrezygnował. Jego samolot został zapewne rozbity w czasie prób lotów.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny, z szerszymi zaokrąglającymi się końcówkami, wielodźwigarowy, o mało sklepionym profilu, kryty płótnem, usztywniony linkami do koziołka nad kadłubem i podwozia. Sterowanie poprzeczne za pomocą skręcania końców skrzydeł.
Kadłub belkowy usztywniony linkami. Fotel pilota i koło sterowe umieszczone pod płatem, a nad podwoziem.
Usterzenie poziome ze statecznikiem, podobnie pionowe.
Podwozie główne dwukołowe, osiowe, pozbawione amortyzacji, z tyłu niewielkie kółko ogonowe, w wersji B- płoza.
Silnik- chłodzony wodą, 3-cylindrowy, o układzie W typu Wunderlich, o mocy 18 kW (25 KM). Umieszczony nad płatem. Śmigło ciągnące, dwułopatowe, drewniane, stałe. Zbiornik paliwa nad płatem.
Dane techniczne (wg [2]):
Rozpiętość- ok. 10,0 m, długość- 7,5 m, wysokość- 2,0 m, powierzchnia nośna- 27,0 m2.
Masa własna- 240 kg, masa użyteczna- 100 kg, masa całkowita- 340 kg.
Prędkość max- 65- 70 km/h. Wg [3]- Prędkość max- 70 km/h, prędkość minimalna- 65 km/h.
Galeria
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.