Weber- Sochacki samolot, 1910

Samolot pionierski. Polska.
Samolot pionierski konstrukcji Andrzeja J. Webera i Zygmunta Sochackiego. (Źródło: archiwum).

Samolot zaprojektowany został wiosną 1910 r. przez asystenta Politechniki Lwowskiej inż. Andrzeja J. Webera przy współpracy prof. inż. Zygmunta Sochackiego. Wzorowany był na samolocie Farman III. W czerwcu 1910 r. zostało utworzone Akcyjne Towarzystwo Budowy Aeroplanów, w celu zdobycia środków finansowych na budowę samolotu. Zyskało kilku sponsorów.

Samolot Webera został zbudowany głównie przy pomocy słuchaczy Wydziału Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej i członków Sekcji Budowy Aparatów ZASPL: Bałabana, Machowieża (wg [3]- Machowicza), Kordyna, Tomasina, Witolda Rumbowicza i Leonarda Webera. Ro­boty ślusarskie i kowalskie wykonała firma Wygna­niec i S-ka, materiału na pokrycie płatów dostarczyła firma Riedla (Edmund Riedl był również radnym miasta Lwowa).

W październiku 1910 r. płatowiec ten wstanie niewykończonym (częściowy brak pokrycia skrzydeł) wystawiony był na I Wystawie Awiatycznej we Lwo­wie, do rzędu organizatorów której należał również Jan Weber. Jego samolot stanowił jej najciekawszy eksponat.

4.10.1910 r. odbyła się pierwsza próba samolotu, podczas której silnik pracował przez dwie godziny. 8.10.1910 r. (wg [4]- 7 października) na Błoniach Janowskich kołujący po ziemi i pozbawiony płatów samolot pilotowany przez Webera skapotował i uszkodzeniu ule­gła konstrukcja kadłuba (po szybkim przebiegnięciu ok. 150 m tylny ster wysokości uniósł się do góry i samolot skapotował). Pilot został lekko kontuzjowa­ny. Weber zamierzał uczestniczyć w Tygodniu Lotni­czym, który w dniach od 9 do 15 października, z ini­cjatywy Komitetu i Wystawy Awiatycznej, Galicyj­skiego Towarzystwa Lotniczego "Awiata" i jego Spółki Udziałowej odbywał się we Lwowie. Kraksa z 8 października po­krzyżowała te plany.

Kolejne próby wzlotów samolotu określanego mia­nem Weber-Sochacki podjęto w listopadzie. Po wykonaniu kilku skoków samolot oderwał się od ziemi i zaraz wpadł na drzewo, łamiąc skrzydła i śmigło. Wyremontowano go i rozpoczęto jego prze­budowę. Zimą 1910/1911 r. samolot uległ zniszcze­niu, gdy pod ciężarem śniegu załamał się dach hanga­ru na Błoniach Janowskich.

Był to pierwszy polski samolot, dla którego w kraju wykonano niezbędne obliczenia konstrukcyjne.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej.
Płaty prostokątne (górny z cofniętymi do tyłu końcówkami), dwudźwigarowe, kryte płótnem, wsparte miedzy sobą słupkami i wykrzyżowane drutami. Lotki zawieszone na drutach przed płatem górnym.
Kadłub o postaci drewnianej kratownicy przestrzennej (z prętów jesionu i nielicznych rur stalowych), o przekroju pro­stokątnym, wykrzyżowanej linkami stalowymi. Miejsce załogi odkryte. Ste­rownicę wykonano w formie drążka sterowego i or­czyka.
Usterzenie o eliptycznych zakończeniach, składające się ze steru (o nierucho­mych końcówkach), umieszczonego z przodu samo­lotu i statecznika- na końcu kadłuba. Usterzenie pionowe pojedyncze.
Podwozie główne wyposażono w płozy przeciwkapotażowe i dwa koła szprychowe, amortyzowa­ne sznurem gumowym.

Silnik- chłodzony wodą, czterocylindrowy, rzędowy, Körting, o mocy 37 kW (50 KM), wg [4]-o mocy 29 kW (40 KM). Śmigło pchające o średnicy 260 cm wykonano w wytwórni Hoffman­na w Wiedniu. Po obu stronach miejsca pilota, mię­dzy płatami, zabudowano chłodnice wodnorurkowe.

Dane techniczne (wg [2]):
Rozpiętość- 12,0 m, długość- 11,5 m, powierzchnia nośna- 40,0 m2. Masa własna- 310 kg, masa użyteczna- 190 kg, masa całkowita- 500 kg.

Galeria

  • Samolot Webera i Sochackiego, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).
  • Samolot Webera i Sochackiego przed próbą wzlotu w listopadzie 1910 r. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus