Pierwszym konstruktorem polskiego pochodzenia, który budował w pełni udane samoloty, był urodzony w Wiedniu inż. Adolf Warchałowski. Urodził się 23.05.1886 r. w Wiedniu, do­kąd jego rodzina przenio­sła się z Małopolski. Był najmłodszym z czterech braci, którzy także zapi­sali się chlubnie w hi­storii lotnictwa jako pi­loci względnie konstruktorzy. W 1909 r. otrzymał dyplom inżyniera na Wy­dziale Budowy Maszyn w Wiedniu i rozpoczął pracę w firmie Werner & Pfleiderer, gdzie dyrektorem był jego brat August Warchałowski. Autor wielu patentów, które wdrożone zostały w konstrukcjach lotniczych jego autorstwa, także autor kilku patentów odnoszą­cych się do sprzętu gospodarstwa domowego.

W październiku 1909 r. wy­jechał do Mourmelon-le-Grand we Francji, celem nauki pilotażu w Szkole Farmana i odebrania zakupionego tam przez firmę samolotu Farman-III. O jego samodzielnych lotach wykonywanych z początkiem grudnia 1909 r. donosiła ówczesna prasa lotnicza. Po powrocie z Francji Warchałowski dalej szkolił się samodzielnie na lotnisku Wiener-Neustadt. Już 6.02.1910 r. wykonał pierwszy w Austrii lot z pasażerem. 17 lutego te­goż roku latał z pasaże­rem przez 25 min. 22 s. Ponieważ lot nie był ob­serwowany oficjalnie, już w dwa dni później wobec Austriackiej Komisji Lotniczej utrzymał się w po­wietrzu 15 min. i z pasa­żerem 5 min. 40 sek. Otrzymał za to nagrody A. Gerngrossa: 2 000 koron i 4 000 koron. 1.03.1910 r. utrzymał się w powietrzu przez 1 h 02 min. 12.03.1910 r. ustanowił krajowy rekord długotrwałości lotu z 1 pasażerem, którym była jego szwagierka Anna Warchalewska (6 min. 5 sek.). 22.04.1910 r. uzyskał w Austrii dy­plom pilota z nr 1. Pod koniec tegoż roku otrzy­mał nagrodę Grünhata jako najlepszy lotnik w Austrii.

W latach 1909- 1912 kierownik biura konstrukcyjnego wy­twórni Österreichisch-Ungarische Autoplan-Werke, mieszczącej się przy lotnisku Wiener-Neustadt- filii zakładów Werner & Pfleiderer. Przygotował dokumentację samolotu Farman III w ramach uruchomienia produkcji licencyjnej. W latach 1910- 1911 wytwórnia Autoplan zbudowała 15 egz. samolotów Warchałowskiego, wśród których można wyróżnić 10 wersji, różniących się silnikami, szczegółami konstrukcji płatów i usterzenia oraz rodzajem osłony. W literaturze wersje te oznaczane są Warchałowski I do Warchałowski X. Ostatnią konstrukcją lotniczą Warchałowskiego był wodnosamolot Warchałowski XI, zbudowany w 1912 r.

Warchałowski nie oznaczał numerami swych konstrukcji, w literaturze przyjęto numerację wprowadzoną przez J. B. Cynka w 1961 r. i poprawioną w 1971 r.

Na samolotach Warchałowskiego wykonano znaczną liczbę lotów rekordowych oraz uczestniczono w licznych pokazach, zawodach i konkursach. Na samolotach swych Warchałowski wykonał w czerwcu 1910 r. wiele lotów z pasażerami, którymi m.in. byli: wielki książę Józef Austriacki i księżna Augusta. 18.08.1910 r. wykonał lot nad centrum Wiednia, dla uczczenia 80 urodzin cesarza Franciszka Józefa, kilka razy okrążył katedrę św. Stefana. W dniu 21.10.1911 r. A. Warchałowski przewiózł na swym samolocie z Wiednia do Schwarzau skrzynie z podarunkiem ślubnym dla księcia Karola, syna Franciszka Józefa. Największym jego tri­umfem jako pilota był lot w dniu 30.10.1911 r. Wystartował na samolocie Warchałowski VII bis (wg [5]- Warchałowski IX) zaopa­trzonym w silnik Werner- Pfleiderer Hieronimus o mocy 62,5 kW z trzema pa­sażerami na pokładzie i utrzymał się w powietrzu 45 min. 46 s, bijąc najlepszy światowy wy­nik Bussona (31 min. 23 s).

Adolf Warchałowski w latach 1910- 1911 wykonał łącznie 550 lotów w ciągu 125 h, w tym 196 lotów z pasażerami. Wyszkolił wielu znanych w Austrii pilotów. W 1911 r., w sierpniu/wrześniu, uczestniczył w pierwszych w monarchii austro-węgierskiej manewrach wojsko­wych z udziałem samolotów.

Samoloty Warchałowskiego niewątpliwie były najbardziej udanymi polskimi konstrukcjami z lat 1910- 1911. U źródeł sukcesu Warchałowskiego leżała słuszna decyzja nie zaczynania pracy konstrukcyjnej samodzielnie, lecz wzięcia za punkt wyjścia udanego samolotu Farman i stopniowe ulepszanie oraz modyfikowanie tej konstrukcji.

Godne podkreślenia jest to, że Adolf Warchałowski zgłosił się do udziału w Międzynarodowym Mityngu Lot­niczym w Budapeszcie (5-15.06.1910 r.), jako reprezentant Polski. Wówczas Polska, jako państwo nie ist­niała i jego zgłoszenie jest pierwszym w historii oficjalnym zgłoszeniem Polski na między narodowe zawody lotnicze! Natomiast podczas samych zawodów, Warchałowski mu­siał zrezygnować z reprezentowania swej ojczyzny. Oficjelom nie w smak było bowiem, że pierwszy pilot Austrii chce występować w barwach Polski.

W 1912 r. Adolf War­chałowski wycofał się z działalności konstruktorskiej, której celem było promowanie idei użycia samolotu w armii i stworzenie firmie Augusta rynku zbytu dla silników lotniczych. W tym też kierunku wykształco­no profil produkcyjny zakładu, który do II wojny światowej budował różne, udane typy silników lotni­czych.

Wziął udział w i Konkursie Hydroplanów w Monte Carlo w 1912 r.- jako obserwator z ramie­nia Aeroklubu Austrii, co było dla niego o tyle cenne, że właśnie w tym czasie budował swój wodnopłat. W 1912 r. Aeroklub Austro-Węgier uhonorował go Srebrnym Medalem za zasługi dla Aeroklubu, od 13.03.1914 r. był członkiem Komisji Sportowej Hy­droplanów Austriackiej Komisji Aeronautycznej. Ostatnia informacja odnosząca do jego kariery jako pilota mówi o udziale Adolfa w Konkursie Lotniczym w Aspern (21- 28.07.1914 r.) na samolocie typu Lohner (prawdopodobnie Lohner Modell C). Znalazł się w składzie reprezentacji pilotów Austrii, która rywalizowała z ekipami kra­jów takich, jak Anglia, Francja, Rosja, Niemcy i Węgry.

Adolf Warchałowski był również autorem wielu rozwiązań technicznych, stosowanych w samolotach jego konstrukcji, a patentowanych w Austrii i we Francji, niektóre patentowano na firmę Werner & Pfleiderer. 21.11.1910 r. zgłosił w Austrii do opatentowania rozwiązanie samolotu dwupłatowego z odejmowanymi skrzydłami. Patent nr 53.275 wydano mu 1.01.1912 r. W dniu 12.08.1911 r. zgłosił do opatentowania w Austrii kompas dla samolotów. Patent nr 54.503 wydano mu 15.02.1912 r.

10.06.1912 r. Adolf Warchałowski uzyskał w Austrii patent nr 64.662 (wydany 15.11.1913 r.) na wyrzutnik bomb. 19.10.1912 r. zgłosił w Austrii do opaten­towania kolejny wyrzutnik bomb, stanowiący rozwinięcie rozwiązania chronionego paten­tem Nr 64.662. Patent nr 64.663 wydano mu 15.11.1913 r. W dniu 18.12.1912 r.  zgłosił w Austrii do opatentowania in­ny wyrzutnik bomb. Patent Nr 64.664 wydano mu 15.11.1913 r. Rozwiązanie stanowi rozwinięcie podobnego chronionego w Austrii patentem Nr 64.662 (z 10.06.1912 r.) i uzupełnionego później patentem Nr 64.663 (z 19.10.1912 r.). 21.10.1913 r. zgłosił we Francji do opatentowania urządzenie do wyrzucania pocisków z aparatów po­wietrznych. Patent nr 466.561 wydano mu 6.03.1914 r. Rozwiązanie wyrzutnika bombowego syntetyzowa­ło rozwiązania techniczne tegoż zawarte w poprzednich patentach uzyskanych w Austrii.

Prace A. Warchałowskiego w zakresie uzbrojenia lotniczego łączyć należy z działalnością firmy Warchałowskich, która włączyła się w wyścig zbrojeń, poprzedzający wybuch wojny światowej. Wiado­mo, że w okresie poprzedzającym wybuch I wojny światowej w zakładach podjęto produkcję wyrzutników bombowych dla samolotów. Ich konstrukcja nie jest bliżej znana, lecz z pewnością zawierała elementy chronione patentami Adolfa Warchałowskiego. W zakła­dach Werner & Pfleiderer w Wiedniu produko­wano do 1918 r. bomby lotnicze i różne typy wyrzutników. Niektóre z nich mogły zawierać idee i rozwią­zania patentowane.

Adolf podjął współpracę z bratem Józefem w jego wytwórni maszyn rolniczych i silników, którą w latach 1860- tych założył jeszcze jego ojciec Jakub. W latach 1920- tych sam zorgani­zował w Wiedniu warsztat naprawy rowerów i zakład artykułów gospodarstwa domowego (sprzedaż i serwis).

W 1913 r. Adolf poślubił Wilhelminę Roth, córkę znanego w Wiedniu architekta i budowniczego miejskiego Leopolda Roth.

Adolf Warchałowski zmarł w 1928 r.

Konstrukcje:
Warchałowski I-X, 1910- 1912, samoloty pionierskie i wojskowe.
Warchałowski dwupłat, 1910, projekt samolotu pionierskiego.
Warchałowski XI, 1912, wodnosamolot- amfibia pionierska i wojskowa.