Wojskowa Akademia Techniczna
WAT
W 1967 r. Pracownia Rakietowych Sondowań Atmosfery PIHM złożyła zamówienie w Wojskowej Akademii Technicznej na opracowanie prototypu sondy działowej. Prace zostały rozpoczęte w 1968 r. Prace nad sondą prowadził doc. dr hab. inż. S. Torecki. Prototyp sondy działowej opracowano w 3 wersjach, stanowiących odrębne rozwiązania konstrukcyjne: pocisk podkalibrowy, pocisk z dodatkowym napędem rakietowym i pocisk dwustopniowy. Serie odstrzałów sond działowych przeprowadzono w Ustce w październiku 1970 r. i w listopadzie 1971 r. niestety ze względu na rezygnację z rakietowych badań górnej atmosfery, zadecydował o rezygnacji z dalszych prac nad sondami działowymi.
Specjaliści Wojskowej Akademii Technicznej, przy współudziale instytucji wojskowych i cywilnych, zbudowali w 1976 r. wielofunkcyjny poduszkowiec specjalnego przeznaczenia WAT ”Cuprum”.
W 1979 r. wdrożono do produkcji, opracowaną na bazie licencyjnej ZU-23-2 przez WAT i Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Sprzętu Mechanicznego (OBR SM) w Tarnowie, morską armatę przeciwlotniczą ZU-23-2PAM (ZU-23-2M) ”Wróbel”. Do produkcji nie udało się natomiast wdrożyć samobieżnego zestawu przeciwlotniczego Promet, opracowywanego przez WAT i także wykorzystującego zmodernizowaną armatę ZU-23-2.
Wojskowa Akademia Techniczna to ważny ośrodek naukowo-badawczy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Do 2007 r. uzyskano ponad 1000 patentów i praw ochronnych, w tym ponad 60 zagranicznych, które uzyskały opracowania naukowe pracowników WAT i przeszło 130 umów licencyjnych na ich stosowanie i wykorzystanie. Zakres badań naukowych WAT jest ukierunkowany głównie na potrzeby obronności oraz bezpieczeństwa kraju. Jednak znaczna część potencjału intelektualnego Akademii zaangażowana jest w rozwiązywanie problemów technicznych na rzecz gospodarki narodowej. Bierze również aktywny udział w pracach agend Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oraz wielu instytucji międzynarodowych. Dzięki temu zespoły badawcze uczestniczą w międzynarodowej współpracy w zakresie rozwoju techniki wojskowej. Wojskowa Akademia Techniczna posiada wysoko wykwalifikowane zespoły badawcze, dysponujące wyspecjalizowanymi laboratoriami wyposażonymi w nowoczesną aparaturę badawczą (posiada ponad 100 unikatowych instalacji urządzeń i aparatury badawczej).
Akademia prowadzi prace badawczo-rozwojowe, które mają na celu opracowanie i wykonanie prototypu, nowego lub zmodernizowanego, uzbrojenia lub sprzętu wojskowego oraz sprawdzenie jego działania i parametrów z postawionymi wymaganiami. W I dekadzie lat 2000-nych WAT prowadził prace naukowo-badawcze w zakresie techniki wojskowej w wielu obszarach badań naukowych, w tym m.in.:
- uzbrojenie i sprzęt rakietowy, systemy naprowadzania, eksploatacja i systemy kontroli pracy zestawów rakietowych,
- technika lotnicza, efektywność bojowa i eksploatacyjna statków powietrznych,
- śmigłowcowy system rozpoznania radioelektronicznego,
- latające stanowisko dowodzenia,
- modernizacja przeciwlotniczych zestawów rakietowych,
- przeciwlotniczy zestaw rakiet kierowanych "Grom".
W dziedzinie techniki rakietowej w ostatnich latach opracowano, wdrożono do produkcji i wprowadzono do wyposażenia wojsk:
- zmodernizowany przeciwlotniczy zestaw rakietowy średniego zasięgu ”Newa-SC”, modernizacja zestawu była pionierskim, w warunkach krajowych, przedsięwzięciem naukowym, konstrukcyjnym i technologicznym. Istota modernizacji ukierunkowana była na zwiększenie skuteczności ogniowej i mobilności oraz daleko idące unowocześnienie konstrukcji zestawu oraz zasady bojowego wykorzystania i eksploatacji. Modernizacją objęto cały zestaw z wyjątkiem rakiet i systemu antenowego,
- zmodernizowany przeciwlotniczy zestaw rakietowy dalekiego zasięgu ”Wega”, istota modernizacji została ukierunkowana na: stworzenie warunków technicznych do autonomicznego działania obu dywizjonów, zwiększenie możliwości bojowych, efektywności dowodzenia, kierowania ogniem i współdziałania grupy bojowej, poprawę charakterystyk ekonomicznych i eksploatacyjnych poprzez zastosowanie nowoczesnych rozwiązań funkcjonalnych, konstrukcyjnych i technologicznych.
W Polsce zostało powołane konsorcjum, w skład którego wchodzą: WITU, WAT, HSW SA, WB Electronics, Fabryka Produkcji Specjalnej Sp. z o.o. oraz Jelcz-Komponenty. Prowadzi ono prace nad artyleryjskim systemem rakietowym ”Homar-P”, polskim odpowiednikiem wyrzutni rakietowej MLRS.
W grudniu 2009 r. rozpoczęły się prace nad projektem badawczo-rozwojowym dwustopniowej rakiety krótkiego zasięgu Błyskawica. Projekt realizowany jest przez Wojskową Akademię Techniczną, Zakłady Metalowe Mesko, Bumar i Fabrykę Produkcji Specjalnej Gamrat.
Od 2009 r. prowadzone są prace na samolotem- demonstratorem technologii platformy systemu sieciocentrycznego „Osa”, którego konstruktorami są prof. dr hab. inż. Aleksander Olejnik i dr hab. inż. Stanisław Danilecki.
Na początku lat 2010- tych konsorcjum w składzie: Instytut Techniki Lotniczej WAT, Katedra Robotyki i Mechatroniki AGH oraz EC Engineering zbudowało demonstrator mini-BSL „Rybitwa” (główny konstruktor Aleksander Olejnik).
Konstrukcje:
Sondy działowe, 1968-1971, sondy meteorologiczne.
WAT "Cuprum", 1976, wielofunkcyjny poduszkowiec specjalnego przeznaczenia.
Błyskawica, ok. 2011, pocisk rakietowy bliskiego zasiegu.
WAT "Rybitwa", 2008, bezzałogowy rozpoznawczy aparat latający.
WAT "Osa", ok. 2014, samolot patrolowy, demonstrator technologii platformy systemu sieciocentrycznego.
Galeria
Źródło:
[1] Walczewski J. ”Polskie rakiety badawcze.”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1982.[2] Młokosiewicz J. ”Działalność naukowo-badawcza Wojskowej Akademii Technicznej na rzecz Sił Zbrojnych RP”. Nowa Technika Wojskowa nr 3/2007.
[3] Kiński A. ”90 lat Zakładów Mechanicznych Tarnów S.A.”. Nowa Technika Wojskowa nr 9/2007.
[4] Kiński A. ”FPS Bolechowo. Jak Feniks z popiołów”. Nowa Technika Wojskowa nr 4/2008.
[5] „Rybitwa z WAT”. Raport MSPO nr 2/2014.