Voisin V (LAS), 1915
("Wualas")

Samolot rozpoznawczy, bombowy. Francja.
Samolot rozpoznawczy i bombowy Voisin V (LAS) w zbiorach Musee de l'Air et de l' Espace, Paris- Le Bourget. (Źródło: Copyright Zbigniew Jóźwik- ”Samoloty, śmigłowce, szybowce- fotografia lotnicza”).
W dniu 14.07.1914 r. na samolocie Voisin V przeprowadzono pierwszy nalot bombowy w czasie I wojny światowej. Celem ataku była niemiecka baza sterowcowa pod Metzem.

W Polsce.

W lotnictwie francuskim walczył Aleksander Gomberg- Polak urodzony w Odessie. Jesienią 1914 r. został przydzielony do escadrille V 90 na froncie zachodnim. W rozkazach armii przywoływano jego bohaterstwo, prowadzenie lotów w trudnych i nie­bezpiecznych warunkach, liczne bombardowania. W dniu 24.03.1916 r. podczas nalotu na pozycje niemieckie we wsi Bogdanci jego samolot Voisin LAS został zestrzelony przez niemieckiego myśliwca. Francuska załoga wylądowała w pobliżu linii frontu i była w stanie uciec na własne pozycje.

W czasie I wojny światowej na samolotach Voisin V LAS latali również Polacy, lotnicy w służbie lotnictwa wojskowego carskiej Rosji, m.in. W. Kuczyński, dyplom pilota uzyskał w mo­skiewskiej szkole pilotów IMOW w dniu 19.10.1916 r. Szkolił się na samolocie Voisin. W czasie wojny domowej w Rosji w 1919 r. był dowódcą 47. (wcześniej 1. Kubańskiego) Od­działu Zwiadu Lotniczego Armii Czerwonej. Lotnicy oddziału latali na samo­lotach Voisin, Farman HF-30 (F-30) i Nieuport 17C1 "Super Bébé".

W lotnictwie polskim były 4 samoloty Voisin V (LAS) zdobyte na bolszewikach w 1920 r. Z tego 3 samoloty zostały oddane do kasacji w CWL, a jeden do Szkoły Obsługi Technicznej na Ławicy, skąd przekazano do Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego w Poznaniu gondolę załogi wraz z podwoziem.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji.
Kabiny odkryte.

Uzbrojenie- 1 ruchomy karabin maszynowy, 10-12 bomb (wg [2]- 60 kg).

Silnik- gwiazdowy Salmson o mocy 110 kW (150 KM) (wg [2]- o mocy 118 kW). Śmigło pchające.

Dane techniczne Voisin V (wg [1]):
Rozpiętość- 14,74 (wg [2]- 15,95) m, długość- 9,5 (wg [2]- 9,6) m, wysokość- (wg [2]- 3,63) m, powierzchnia nośna- 42,0 (wg [2]- 45,0) m2.
Masa własna- 900 (wg [2]- 1140) kg, masa użyteczna- 350 (wg [2] 330) kg, masa całkowita- 1250 (wg [2]- 1470) kg.
Prędkość max- 108 (wg [2]- 105) km/h, czas wznoszenia na 1000 m- 11', pułap- 3000 (wg [2]- 3500) m, czas lotu- 4 h (wg [2]- 3 h 30').

Galeria

  • Samolot Voisin LAS o nazwie własnej ”Ninoczka” z francuskiej eskadry V 90, na którym latał  Slt Aleksander Gomberg. (Źródło: ”Les escadrilles françaises de la guerre 1914-1918 - Free”).
  • Inny samolot Voisin LAS, również o nazwie własnej ”Ninoczka” z francuskiej eskadry V 90, na którym latał  Slt Aleksander Gomberg. (Źródło: ”Les escadrilles françaises de la guerre 1914-1918 - Free”).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924”. Wyd. Bellona; Wyd. Lampart. Warszawa 1997.
[2] Bączkowski W. ”Samoloty bombowe I wojny światowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1986.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polacy w siłach powietrznych Wielkiej Wojny 1914-1918". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2019.
[4] Les escadrilles françaises de la guerre 1914-1918 - Free.

blog comments powered by Disqus