Vickers Armstrong "Valetta", 1947

Samolot transportowy. Wielka Brytania.
Samolot transportowy Vickers ”Valetta” w służbie Royal Air Force. (Źródło: archiwum).

Na bazie konstrukcji samolotu pasażerskiego Vickers Armstrong VC.1 "Viking" firma Vickers Armstrong Aircraft Company opracowała wojskowy samolot transportowy Vickers Armstrong "Valetta". Na prototyp został przebudowany 158 egzemplarz samolotu "Viking". Pierwszy lot wykonał 30.06.1947 r. Różnił się od samolotu "Viking IB" wzmocnionym kadłubem z dużymi podwójnymi drzwiami ładunkowymi z lewej strony, nowym podwoziem z amorty­zatorami hydraulicznymi o dużym skoku, zmodyfikowanym układem paliwo­wym i mocniejszymi silnikami Bristol "Hercules 230" (1452 kW / 1975 KM). Samolot "Valetta" C.1 przeznaczony był do transportu wojska i ładunków, mógł zabrać do 34 żołnierzy z pełnym ekwipunkiem, 20 spadochroniarzy albo ładunek do zrzutu na spadochronach. Zbudowano 211 egz. tej wersji. Wersja "Valetta" C.2 przystosowana była do przewozu VIP- ów. Zabierała 9- 15 pasa­żerów i miała powiększony zapas paliwa i co za tym idzie, większy zasięg. Powstało 11 egz.

Samoloty "Valetta" C.1 weszły do służby w RAF Transport Command w 1948 r., zastępując stopniowo samoloty Douglas C-47 "Dakota". Otrzymały je dywizjony stacjonujące na Wyspach Brytyjskich, jak również na Bliskim i Dalekim Wschodzie. Wykorzystane były w 1956 r. w czasie Kryzysu Sueskiego oraz w czasie wielu innych brytyjskich operacji wojskowych w latach 1950- tych i 1960- tych, m.in. podczas kryzysu w Malezji, kiedy to ma­szyny z Far East Transport Wing (Dalekowschodnie Skrzydło Transportowe) zrzuciły przeszło 2000 ton zaopatrzenia brytyjskim oddziałom w dżungli, a także podczas operacji w Adenie. Samoloty zostały wycofane ze służby w 1966 r.

Wersja treningowa "Valetta" T.3 była przeznaczona do szkolenia nawigatorów. Samolot ten posiadał rząd zamontowanych w dachu kabiny kopułek obserwacyjnych, umożliwiające uczniom pomiary położenia gwiazd i słońca. Zbudowano 40 egz., które rozpoczęły służbę w RAF w 1950 r. W późniejszym okresie 18 z nich zostało przebudowanych na wersję "Valetta" T.4, przeznaczoną do szkolenia operatora radaru pokładowego w czasie przechwytywania celu powietrznego. Samoloty otrzymały wydłużony nos kadłuba, w którym zamontowano radar pokładowy.

Łącznie zbudowano 263 samoloty wszystkich wersji.

W Polsce.

Po zakończeniu II wojny światowej samolotach Vickers Armstrong ”Valetta” latali również polscy piloci, którzy wstąpili do Royal Air Force, m.in.: Adam Barszcz (w jednostce konwersji 240 OCU w North Luffenham w 1950 r.), Józef Tyszko (wylatane 52 h), Antoni Brent i John Baxter (ex Jan Zabłocki)- obaj w RAF College Cranwell.

W latach 1949-1952 Flying Officer (por.) Aleksander Maisner- w czasie II wojny światowej pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, służył w 70 Squadronie. Stacjonował on wówczas w Egipcie nad Kanałem Sueskim. Latał na samolotach transportowych Vickers ”Valetta” C.1. Dał się poznać jako doskonały pilot, jeden z najlepszych w brytyjskim lotnictwie transportowym. Zasłynął wykonaniem bezpiecznego lądowania w pełni obciążoną maszyną, z zepsutym prędkościomierzem, na jednym z lotnisk na Bliskim Wschodzie. 26 lipca 1952 r. otrzymał zadanie jak najszybszego przerzucenia grupy żołnierzy z bazy Habbaniya w Iraku na lotnisko RAF w strefie Kanału Sueskiego. Podczas odprawy otrzymał rozkaz lotu bezpośrednio do celu, który zinterpretował jako rozkaz lotu najkrótszą możliwą trasą, czyli po prostej. W rezultacie jego samolot naruszył przestrzeń powietrzną Izraela i został zaatakowany przez myśliwce tego państwa, które były bliskie jego zestrzelenia.

W okresie późniejszym latał na samolotach bombowych English Electric ”Canberra” i Avro 698 ”Vulcan”.

Konstrukcja.
Wolnonośny dolnopłat o konstrukcji metalowej. Załoga- 4 osoby, pasażerów- 34 lub 20 żołnierzy z pełnym ekwipunkiem.
Kabiny zakryte.
Podwozie klasyczne, chowane w locie.

Napęd- 2 silniki gwiazdowe Bristol "Hercules 230" o mocy 1473 kW (1975 KM) każdy.

Dane techniczne "Valetta" C.1 (wg [7]):
Rozpiętość- 27,21 m, długość- 19,18 m, wysokość- 5,97 m, powierzchnia nośna- 82,0 m².
Masa własna- 11.355 kg, masa startowa- 16 591 kg.
Prędkość max- 415 km/h, prędkość przelotowa- 277 km/h, wznoszenie- 6,48 m/s, pułap- 6550 m, zasięg- 2350 km.

Źródło:

[1] Kubala K. ”Aleksander Maisner”. Lotnictwo nr 3/2009.
[2] Sikora P. ”Adam Barszcz”. ”Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej”.
[3] Adamski J. ”Aleksander Maisner”. ”Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej”.
[4] Tyszko J. "Rozkazałem załodze skakać...". Wydawnictwo ZP Wydawnictwo. Warszawa 2011.
[5] Kornicki F. "The Struggle. Biography of a Fighter Pilot". Wydawnictwo Stratus. Sandomierz 2008.
[6] "Samoloty- Encyklopedia Lotnictwa".
[7] Andrews CF "Vickers Aircraft Since 1908". Wydawnictwo Putnam. London 1969.
blog comments powered by Disqus