MT-1, 1936

Amatorski wodnoszybowiec szkolno-treningowy. Polska.
Wodnoszybowiec MT-1 podczas prób na Wiśle. (Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe).

Pierwszy polski wodnoszybowiec MT-1, zaprojektowali w roku akademickim 1934/1935 członkowie Sekcji Lotniczej KMSPW: Henryk Tomaszewski i Aleksander Muraszew. Jego budowę rozpoczęto w sierpniu 1935 r. w Harcerskich Warsztatach Szybowcowych, a ukończono 1.05.1936 r. Szybowiec został zrealizowany przy pomocy finansowej Związku Strzeleckiego oraz Ligi Morskiej i Kolonialnej.

Początkowo zamierzano szybowiec wyposażyć do oblotów w silnik Władysława Zalewskiego J. Falkiewicza ”Bobo” o mocy nominalnej 6,25 kW (8,5 KM), lecz pomysłu tego nie zrealizowano. Po odjęciu pływaków podskrzydłowych i zamontowaniu pod kadłubem łodziowym płozy lądowej, MT-1 został oblatany w maju 1936 r. na lotnisku mokotowskim w Warszawie, startując z holu za samochodem i wykonując 20 lotów.

Na żądanie Instytutu Technicznego Lotnictwa wprowadzono drobne poprawki, m.in. dodano jeszcze jeden pręt w kratownicy kadłuba. Dalsze próby (38 lotów) przepro­wadzono na Wiśle, stosując start za motorówką oraz w Centralnym Ośrodku Wodnym w Augustowie i w Morskim Dyonie Lotniczym w Pucku.

MT-1 przewidziany był do użytkowania na wodnoszybowisku, którego założenie proponowano w Augustowie, na wybrzeżu Bałtyku, w Szwajcarii Kaszubskiej lub na Polesiu. Próby wykazały, że szybowiec nadaje się zarówno do lotów termicznych, jak i do szkolenia pilotów morskich. W trakcie prób stwierdzono dobre zachowanie się MT-1 na falach o wysokości do 0,9 m. Start przy wietrze do 6 m/s nie nastręczał żadnych trudności.

W końcu 1936 r. MT-1 przeszedł wstępne próby w ITL, gdzie stwierdzono konieczność wprowadzenia poprawek i zmian. Jednakże nie zmodyfikowano szybowca. Stał nieużywany w hangarze na lotnisku mokotowskim, aż uległ zniszczeniu na początku wojny we wrześniu 1939 r.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy zastrzałowy górnopłat łodziowy o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątny z zaokrąglonymi końcami, dwudzielny, dwudźwigarowy, podparty zastrzałami z rur stalowych. Dźwigary skrzynkowe. Zebra rozstawione co 0,35 m. Profil płata IAW-608 (profil CAGI przedmuchany w IAW). Cięciwa 1,25 m. Do pierwszego dźwigara keson kryty sklejką olchową. Reszta kryta płótnem. Płat wyposażony w lotki.
Kadłub z łodziowym przodem i kratą ogonową. Umo­cowana do kraty półskorupowa część łodziowa kadłuba, składająca się ze skrzynkowego kila, wręg, podłużnie i sklejkowego pokrycia, z trzema wodoszczelnymi komorami. Uszczelnienie- lakierami wodoodpornymi. Wszystkie złącza sklejki pokryte taśmą przesyconą środkiem wodoodpornym i zabezpieczone blachą mosiężną. Również wszystkie śruby mosiężne. Krata z pełnych prętów z wyjątkiem belki górnej. Krata w płaszczyźnie poziomej usztywniona do płatów linkami i drutami. Boczne pływaki wspornikowe z dnem ze sklejki, reszta z płótna, podwieszone na rurze stalowej do skrzydeł, łatwe do zdemontowania po wyjęciu dwóch sworzni. Z przodu kadłuba zaczep startowy. Pod kadłubem mogła być zakładana płoza ziemna mocowana dwoma sworzniami i usztywniona drutami, w celu zabezpieczenia przed uszkodzeniem w razie lądowania z trawersem. Kabina odkryta. Siodełko pilota amortyzowane ze względu na moż­liwość wystąpienia dużych sił przy nieprawidłowym wodowa­niu.
Sta­tecznik pionowy integralny z kratą kadłuba. Stateczniki kryte sklejką, stery- płótnem.

Dane techniczne MT-1 (wg [1]):
Rozpiętość- 13,6 m, długość- 6,7 m, wysokość- 2,9 m, powierzchnia nośna- 16,0 m2.
Masa własna- 115 kg, masa użyteczna- 75 kg, masa całkowita- 190 kg.
Prędkość minimalna- 39 km/h, doskonałość przy prędkości optymalnej 50 km/h- 14,5, opadanie minimalne przy prędkości ekonomicznej 44 km/h- 0,92 m/s.

Galeria

  • Wodnoszybowiec MT-1 podczas prób. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 32/1957).
  • MT-1, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 32/1957).
  • Wodnoszybowiec MT-1 w trakcie budowy. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 2/1936).
  • Wodnoszybowiec MT-1 podczas prób na Wiśle. (Źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe).
  • Wodnoszybowiec MT-1 w widoku z przodu. (Źródło: via www.forum.odkrywca.pl).
  • Wodnoszybowiec MT-1 podczas prób. (Źródło: archiwum).
  • Wodnoszybowiec MT-1 podczas prób. (Źródło: www.piotrp.de).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 2. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2007.
[3] "Pierwszy polski wodnoszybowiec". Skrzydlata Polska nr 2/1936.
[4] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.
blog comments powered by Disqus