THK-4 (MKEK-6), 1945

Szybowiec szkolny. Turcja.
Szybowiec szkolny THK-4 w barwach lotnictwa Turcji. (Źródło: archiwum).

W Turcji kandydatów na pilotów wojskowych Liga Lotnicza przeszkalała najpierw na szybowcach w lotach z wyciągarki i lotach żaglowych wzdłuż zbo­cza. Z nich wybierano kandydatów do szkół pilotów samolotowych. Szkolenie odbywało się na szybowcach sprowadzonych ze Związku Radzieckiego Antonow Us-4 i Antonow Ps-2. Uczeń odbywał też kilka lotów żaglowych na dwusterze z holu za samolotem nad dość stromym zboczem lub ze startu z gum ze szczytu zbocza. Do tego celu służyły szybowce Szeriemietjew Sz-5 również produkcji radzieckiej.

Powodowało to w szkole spore zapotrzebowanie na nowe szybowce tych typów, a Związek Radziecki, przeznaczywszy całą produkcję swego przemysłu na cele wojenne, nie mógł ich dostar­czyć. Do ich produkcji przystąpiła więc wytwórnia Türk Hava Kurumu Ucak Fabrikasi, gdzie pod kierunkiem inż. Stanisława Rogalskiego, inż. Jerzego Teisseyre i inż. Leszka Dulęby, skopiowano szybowce Antonow Us-4, Antonow Ps-2 i Szeriemietjew Sz-5.

W latach 1943- 1944 kosztem ok. 7000 roboczogodzin wykonano pomiary rozebranego szybowca Us-4 i komplet rysunków do wykonania pierwszego egzemplarza. Jednocześnie kosztem 2500 roboczogodzin przerysowano rysunki, przystosowując je do produkcji seryjnej. Uruchomiono produkcję i na sezon letni 1945 r. dostarczono kilkadziesiąt (wg [4]- 25 lub 40) szybowców pod nazwą THK-4.

Po przejęciu w 1952 r. firmy THK przez zakłady MKEK, został opracowany projekt zmodernizowanej wersja szybowca THK-4, który otrzymał oznaczenie MKEK-6. Był to szybowiec szkolny przeznaczony do szkolenia w niskich lotach po prostej tzw. szurów i lotów żaglowych wzdłuż zbo­cza, ze startem z lin gumowych.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji drewnianej.
Kadłub w kształcie płaskiej kratownicy, na którą zakładano kabinkę osłaniającą pilota poniżej ramion dopiero po zajęciu przez niego miejsca.

Galeria

  • Kopia szybowca szkolnego Antonow Us-4, produkowana jako THK-4. (Źródło: ”Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948”).
  • Szybowce szkolne THK-4 na starcie. (Źródło: ”Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948”).
  • Szybowce szkolne THK-4 w szkole szybowcowej. (Źródło: ”Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948”).
  • Transport szybowców THK-4. (Źródło: ”Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948”).

Źródło:

[1] Dulęba L., Glass A. ”Samoloty RWD”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.
[2] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
[3] Glass A. "Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948". Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2023.
[4] Genç Özgür "Türk İnkilâp Tarihi Enstitüsü Türk Hava Kurumu (THK) Etimesgut Uçak Fabrikasi". Ankara Üniversitesi Türk İnkilâp Tarihi Enstitüsü. T.C. Ankara, 2018.
blog comments powered by Disqus