THK-1, 1943

Szybowiec transportowy. Turcja.
Szybowiec transportowy THK-1. (Źródło: ”Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948”).

Od pierwszej chwili organizowania wytwórni Türk Hava Kurumu Ucak Fabrikasi, ambicją dyr. Jerzego Wędrychowskiego, było budowanie samolotów własnej konstrukcji. Z jednej strony zapewniało to utrzymanie zebranej grupy konstruktorów w tre­ningu i pozwalało na poszukiwanie nowych rozwiązań, z drugiej strony było dobrą szkołą dla młodych inżynierów tureckich i dawało podstawy dalszego rozwoju wytwórni.

W latach 1941- 1942, pod wrażeniem niemieckiego desantu szybowcowego na Kretę, inż. Stanisław Rogalski, inż. Jerzy Teisseyre i inż. Leszek Dulęba zaprojektowali 12- miejscowy szybowiec transportowo- desantowy THK-1. Poza tym Liga odczuwała brak silników do eksploatowanych samolotów, trudno było więc zabierać je do prototypów samolotów. Budowę szybowca rozpoczęto w 1942 r., a zakończono w 1943 r.

Z braku zainteresowania ze strony wojska, a ponadto osobistych nieporozumień między kierownictwem Ligi Lotniczej a Dowództwem Lotnictwa nie udało się uzyskać samolotu do wyholowania szybowca. Chodziło o bombowiec Bristol "Blenheim", którym Turcy dysponowali. Szybowiec nie został oblatany i w ciągu roku uległ zniszczeniu z powodu przechowywania na powietrzu.

Konstrukcja:
Dolnopłat wolnonośny o konstrukcji drewnianej. Załoga- 2 osoby oraz 10 żołnierzy z wyposażeniem.
Skrzydło dwudźwigarowe, kryte sklejką. Na końcach skrzydeł stałe sloty.
Kadłub półskorupowy z wręgami eliptycznymi z pokryciem ze sklejki. Kabiny zakryte. Kabina załogi dwumiejscowa, za nią kabina dla 10 żołnierzy z wyposażeniem. Drzwi do kabiny znajdowały się z przodu i z tyłu kadłuba.
Stateczniki o konstrukcji drewnianej były pokryte sklejką, zaś stery płótnem.
Podwozie- do startu służyły odrzucane koła, do lądowania natomiast płoza amortyzowana piłkami futbolowymi, na końcach skrzydeł znajdowały się pałąki.

Dane techniczne THK-1, przybliżone (wg [1]):
Rozpiętość- 26,0 m, długość- 12,5 m, wysokość- 4,0 m, powierzchnia nośna- 56,0 m2.
Masa własna- 1100 kg, masa użyteczna- 1160 kg, masa całkowita- 2260 kg.
Prędkość minimalna- 70 km/h, doskonałość- 16.

Galeria

  • Szybowiec transportowy THK-1 w widoku z przodu. (Źródło: ”Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948”).
  • THK-1, rysunek w rzutach. (Źródło: ”Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954”. Tom 5).

Źródło:

[1] Dulęba L., Glass A. ”Samoloty RWD”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.
[2] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
[3] Glass A. "Polskie skrzydła w Turcji 1936-1948". Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2023.
[4] Genç Özgür "Türk İnkilâp Tarihi Enstitüsü Türk Hava Kurumu (THK) Etimesgut Uçak Fabrikasi". Ankara Üniversitesi Türk İnkilâp Tarihi Enstitüsü. T.C. Ankara, 2018.
[5] Yavuz İsmail  "THK Etimesgut Uçak Fabrikası 1939-1950". Mühendis ve Makina Dergisi Tom 54 nr 636, (styczeń 2013).
blog comments powered by Disqus