Szybowiec uczniów gimnazjum z Piotrkowa, 1913

Szybowiec pionierski. Polska.
Szybowiec uczniów gimnazjum z Piotrkowa. (Źródło: archiwum).
W 1911 r. uczniowie czwartej klasy gimnazjum w Piotrkowie Trybunalskim: Jan Górzyński , Wacław Konarzewski, Lucjan Koenig, Stefan Laskowski i Jan Strahler, na podstawie książki K. Króla pt. ”Jak zbudować szybowiec i jak wykonywać na nim wzloty”, przystąpili do budowy szybowca. Stanowić miał podstawę samolotu- przez montaż na nim silnika lotniczego, który zamierzali nabyć we Francji. Młodzi konstruk­torzy liczyli, że ich konstrukcja znajdzie nabywców, również z uwagi na niską cenę projektowanego samo­lotu.

Budowa szybowca trwała 3 lata. Spowodowane to było trudnościami finansowymi, oraz problemem ze zdobyciem bambusa, który sprowadzono aż z Japonii. Na podanych w książce rysunkach szybowca nie przewidziano sterów, gdyż szybowiec miał być sterowany za pomocą zmian środka ciężkości przez wychylanie ciała pilota. Konstruktorzy zaopatrzyli jednak swój szybowiec w stery kierunku i wysokości, a także dorobili podwozie z kółkami.

Aby rozpocząć loty, konieczne było zezwolenie rosyjskiego gubernatora. Podanie było rozpatrywane aż w Petersburgu. Po trzech miesiącach przyszło zezwolenie na wykonanie lotów na terenie wyścigów konnych w Piotrkowie pod nadzorem sześciu kozaków i dwóch policjantów. Pierwsza próba odbyła się na początku wakacji 1913 r. Pilotem był J. Strahler. Czterech kozaków na koniach holowało szybowiec. Po starcie szybowiec przeleciał kilkanaście metrów i następnie zwalił się na skrzydło. Szybowiec został uszkodzony. Następnego dnia szybowiec był gotowy do lotu, lecz policja zakazała dalszych prób, uznając, że zagrażają życiu. Konstruktorzy zamierzali po remoncie szybowca przeprowadzać dalsze loty potajemnie, startując ze wzgórz. Przeszkodził temu wybuch I wojny światowej w 1914 r.

Konstrukcja.
Jednomiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej z prętów bambusowych, łączonych okuciami z blachy cynkowej.
Płaty prostokątne z krawędzią spływu, ścięte na końcach, dwudźwigarowe, usztywnione słupkami i wykrzyżowane linkami Dźwigary bambusowe, żebra sklejkowe. Pokrycie płatów obustronne. W wykroju środkowym dolnego płata- siodełko pilota i sterownica.
Kadłub z prętów wykrzyżowanych linką stalową napiętą ściągaczami.
Statecznik poziomy dwupłatowy. Na końcach dolnego statecznika- stery wysokości (takie jak w pierwszej wersji samolotu Blériot-XI "La Manche"). Usterzenie pionowe bez stateczników, lecz z podwójnymi sterami. Usterzenie pionowe bez stateczników, lecz z podwójnymi sterami.
Podwozie główne dwukołowe z kołami z kółek ogonowych samolotu Farman. Płoza tylna drewniana.

Dane techniczne (wg [1]):
Rozpiętość- 7,5 m, długość- 5 m, wysokość- 3 m, powierzchnia nośna- 19 m2.
Masa własna- 35 kg, masa użyteczna- 65 kg, masa całkowita- 100 kg.
Prędkość- 36 km/h, doskonałość- 7, opadanie minimalne- 1,5 m/s.

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus