Szybowiec uczniów gimnazjum im. Chrzanowskiego, 1912

Szybowiec pionierski. Polska.
Szybowiec uczniów gimnazjum im. Chrzanowskiego. Loty Wacława Jędrzejewicza w Klarysewie pod Warszawą. (Źródło: Praca zbiorowa ”Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa.”. Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Ku Czci Poległych Lotników. Warszawa 1933).

Grupa uczniów gimnazjum im. Chrzanowskiego w Warszawie: Wacław Jedrzejewicz (późniejszy minister oświaty), Leonard Możdżeński, Wacław Niwiński i Lech Niemojewski (późniejszy publicysta), zbudowała w 1912 r. szybowiec według projektu Witolda Rumbowicza i Tomasza Flegiera. Doświadczenie w budowie konstrukcji lotniczych uzyskali oni uprzednio pomagając Zbierańskiemu i Cywińskiemu w budowie ich samolotu. Budowie szybowca patronowała Fabryka Papieru w Jeziornej koło Warszawy. Miał on układ szybowca Chanute'a, spopularyzowany książką M. Króla pt. ”Jak zbudować szybowiec”.

Na wzgórzach w Klarysewie pod Warszawą w lecie 1912 r konstruktorzy wykonali na tym szybowcu wiele lotów. Najlżejszy z pilotów, Wacław Jedrzejewicz, osiągał wysokość lotu do 12 m i przelatywał odległość do 50 m (wg [3]- osiągał wyso­kości lotu rzędu 20 m i pokonywał odległości 200- 300 m). W jednym z lotów złamał się pręt bambusowy podtrzymujący pilota, szybowiec utracił równowagę i lot zakończył się rozbiciem szybowca oraz ciężkim potłuczeniem Jędrzejewicza.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy dwupłat o konstrukcji kratownicowej z bambusa, wykrzyżowanej drutami.
Płaty prostokątne, dwudźwigarowe, jednostronnie kryte płótnem.
Usterzenie skrzynkowe.

Dane techniczne (wg [1]):
Rozpiętość- 7,0 (wg [2]- 7,6) m, długość- 4 m, wysokość- 1,2 m, powierzchnia nośna- 13 (wg [2]- 18) m2.
Masa własna- 18 (wg [2]- 18-25) kg, masa użyteczna- 50 kg, masa całkowita- 68 (wg [2]- 75) kg.
Prędkość- 36 km/h, doskonałość- 7, opadanie minimalne- 1,5 m/s.

Galeria

  • Szybowiec uczniów gimnazjum im. Chrzanowskiego w powietrzu. (Źródło: archiwum).
  • Szybowiec uczniów gimnazjum im. Chrzanowskiego, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Januszewski S. "Pionierzy. Polscy pionierzy lotnictwa 1647- 1918. Tom 1". Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2017.
blog comments powered by Disqus