Sznycer Bernard W.
Bernard W. Sznycer urodził się w 26.09.1904 r. w Warszawie (wg [3]- w Łodzi).
W 1923 r. rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, które ukończył w 1931 r. W latach 1930- tych pracował najpierw w PLL ”Lot”, później w Instytucie Aerodynamicznym u boku prof. Czesława Witoszyńskiego i wreszcie w prywatnej firmie Szamański (jej głównym produktem były śmigła), gdzie specjalizował się w projektowaniu nart i pływaków dla samolotów. Był autorem dwóch patentów z 1935 r., jednego (Nr 20978), opracowanego wspólnie z Władysławem Tarnowskim, na ...podwozie do samolotów lub lądowych pojazdów, wyposażone w zespól kół tocznych z opuszczanemi płozami śniegowymi i drugiego (Nr 21860) na ...narty płatowcowe.
W 1938 r. Bernard Sznycer wyjechał do USA, gdzie był m.in. konsultantem ds. nart samolotu admirała Richarda Byrda, gdy ten szykował swoją drugą polarną wyprawę lotniczą nad Biegun Południowy. Kiedy w 1939 r. w Europie wybuchła wojna, Sznycer pozostał w USA.
W latach 1940- 1941, pracując w firmie Luscombe Airplane Corporation, brał udział w opracowaniu projektu wstępnego pocisków rakietowych odpalanych z samolotu (wg innych źródeł- brał udział w projektowaniu pierwszych amerykańskich przeciwlotniczych pocisków rakietowych klasy ziemia- powietrze). W 1941 r. został zatrudniony w firmie Pitcaim-Larsen Autogiro Company Incorporated, która później zmieniła nazwę na G&A Aircraft Incorporated, gdzie zaprojektował transportowy szybowiec- amfibię AGA Aviation XLRG-1 dla US Navy oraz szybowiec transportowy AGA Aviation CG-9 dla USAAF. Na początku 1942 r. został oblatany szybowiec "Prelude", który był pomniejszoną do 40% kopią szybowca XLRG-1, zbudowaną w celu sprawdzenia jego właściwości aerodynamicznych. Szybowiec "Prelude" został wkrótce rozbity. B. Sznycer, który wówczas go pilotował, został ranny: miał złamaną szczęką i kilka żeber. Prototypy szybowców transportowych nie zostały zbudowane.
W 1943 r. (wg [4]- w 1942 r.) został zatrudniony przez Henry’ego Kaisera- znanego przemysłowca okrętowego i lotniczego- z zadaniem skonstruowania śmigłowca. W firmie Fleetwings Division of Kaiser Cargo Inc. zaprojektował śmigłowiec z podwoziem pływakowym (do startu z wody) Kaiser-Fleetwing XH-10T "Twirly Bird", który pozostał jedynie prototypem.
W kwietniu 1944 r. (wg [4]- w październiku 1943 r.) wraz z pochodzącą z Filadelfii matematyczką Selmą G. Gottlieb (absolwentką Uniwersytetu Wellesley) i Douglasem C. Watsonem utworzył w Nowym Jorku zespół Helicopter Research Corporation zajmujący się profesjonalnym analizowaniem drgań i sterowności śmigłowców. Zespół ściśle współpracował ze znanym teoretykiem dr Alexandrem Kleminem z Uniwersytetu Nowojorskiego. Po rozpadzie zespołu Sznycer i Gottlieb przenieśli się do Nowego Jorku. Oferowali zaprojektowanie śmigłowca dla US Navy, dla Związku Radzieckiego oraz prowadzili rozmowy z inwestorami, którzy chcieli budować śmigłowce w Meksyku. Wszystkie te projekty zakończyły się fiaskiem.
W 1945 r. duet Sznycer i Gottlieb, mający w bagażu koncepcyjny projekt lekkiego śmigłowca, przeniósł się do Kanady, skąd była zgłaszana propozycja opracowania śmigłowca dla potrzeb lotnictwa buszowego. Mecenasami przedsięwzięcia była grupa montrealskich inwestorów funkcjonująca pod nazwą Intercity Airlines Company, na czele której stał J. Ernest Savard. Prototyp śmigłowca SG-VI-C został zbudowany w firmie Engineering Products of Canada Limited. Był to pierwszy zbudowany w Kanadzie wiropłat. Został oblatany w lipcu 1947 r. Następnie powstał prototyp wersji seryjnej SG-VI-D ”Grey Gull”, oblatany w lutym 1948 r. Śmigłowiec ukazał się udaną maszyną. Pomimo uzyskania w styczniu 1951 r. świadectwa typu, produkcji śmigłowca nie podjęto. Rozczarowany tym Sznycer powrócił w 1953 r. do USA, gdzie w Nowym Jorku sprzedał swoje prawa do śmigłowca SG-VI-D ”Grey Gull” inwestorom z Brooklynu.
W grudniu 1953 r. założył w New Bedford w stanie Massachusets firmę Omega Aircraft Corporation, w której raz jeszcze przystąpił do projektowania śmigłowców, konstruując i budując pierwszy w świecie cywilny śmigłowiec dwusilnikowy Omega BS-12D. Był to pierwowzór latających dźwigów. Typ ten podzielił jednak los poprzednika, mimo uzyskania w kwietniu 1961 certyfikatu zdatności, do produkcji nie wszedł. Podobnie nie zdobył uznania i pozostał tylko makietą, zaprojektowany w 1961 r. turbinowy pasażerski śmigłowiec Omega BS-17A ”Airliner”, którego charakterystyczną cechą miała być wymienność modułu dla przewozu pasażerów na moduł np. towarowy.
Tym razem zniechęcenie Sznycera było ostateczne. Patent (US Patent No 2973923) na latający dźwig został sprzedany firmie Sikorsky Aircraft, która wykorzystała go do stworzenia sławnego śmigłowca Sikorsky S-64 "Skycrane". Sam Bernard Sznycer wycofał się całkowicie z działalności technicznej i poświęcił... sztukom pięknym. Do końca życia zajmował się już tylko malarstwem, rzeźbą oraz twórczością pisarską i przekładową (m.in. tłumaczył na angielski dzieła Czechowa). Do tej działalności zachęcała go żona, była baletnica, aktorka i nauczycielka Katherine Sergava.
Bernard W. Sznycer zmarł w Nowym Jorku 30.11.1970 r.
Konstrukcje:
AGA Aviation XLRG-1 ("Prelude"), 1942- 1943, projekt transportowego szybowca- amfibii.
AGA Aviation CG-9, 1942, projekt szybowca transportowego.
Kaiser-Fleetwing XH-10T "Twirly Bird”, ok. 1943, śmigłowiec doświadczalny.
Sznycer-Gottlieb SG-VI-C (SG-VI-D ”Grey Gull”), 1947, śmigłowiec wielozadaniowy.
Omega BS-12, 1956, śmigłowiec transportowy- latający dźwig.
Omega BS-17A ”Airliner”, 1961, projekt śmigłowca transportowego i pasażerskiego.
Galeria
Źródło:
[1] Witkowski J. ”Polski wkład w technikę śmigłowcową”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.[2] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939- 1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.
[3] Fortier R. "Un nouveau chapitre de l’aviation canadienne s’ouvrira-t-il à Dorval ? Bernard W. Sznycer, Selma G. Gottlied et l’Intercity SG-VI" Histoire Québec Vol. 21, nr 3/2016.
[4] Swartz K. I. "The Sznycer-Gottlieb Grey Gull. Canada's First Certified Helicopter". Vertiflite Vol. 60 No. 5.