SZD-26 "Wilk", 1961
W 1961 r. Aeroklub PRL, zainteresowany motoszybowcem, przedstawił Zakładów Sprzętu Lotnictwa Sportowego (ZSLS) własną wizję takiej konstrukcji, tj. wstępne założenia dwumiejscowego motoszybowca z silnikiem Continental C90-12F. Założenia te obejmowały: obliczenia wstępne (bez planu wyważenia) oraz gabarytowy rysunek silnika. Konsultantem ze strony Aeroklubu PRL był mgr inż. Borys Puzej, natomiast ze strony ZSLS- mgr inż. Bogumił Szuba. Prace były prowadzone w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku. Projekt motoszybowca otrzymał oznaczenie SZD-26 "Wilk".
Po omówieniu koncepcji układu, na podstawie wspomnianych założeń wstępnych, mgr inż. Szuba opracował sylwetkę wg sugestii konsultanta APRL. Miał to być dwumiejscowy motoszybowiec o konstrukcji drewnianej z pchającym napędem, miejscami w układzie tandem, dwubelkowym tyłem kadłuba oraz trzykołowym chowanym podwoziem. Skrzydła o silnym ujemnym skosie (-7° w osi dźwigara) i profilach laminarnych, miały zapewnić dobre własności w locie bezsilnikowym (osiągi w locie z silnikiem traktowano drugoplanowo). Ujemny skos skrzydeł miał umożliwić lot z jedną osobą bez potrzeby dodatkowego wyważania.
Kadłub miał przekrój w kształcie elipsy. W celu zmniejszenia oporów silnik miał być częściowo ukryty w płacie, a wloty powietrza chłodzącego w locie ślizgowym miały być zamykane. Dwułopatowe śmigło miało zatrzymywać się w położeniu poziomym i byłoby w tej pozycji osłaniane owiewką, będącą fragmentem spływu. Zaistniała zatem konieczność zastosowania w części centralnej skrzydła- profilu o grubości ok. 18%.
Ponieważ podwozie główne miało wąski rozstaw, rozważano możliwość zastosowania dodatkowych podpórek podskrzydłowych, odrzucanych po starcie. Ze względu na przewidywane starty z terenu przygodnego, gdzie takie podpórki musiałyby pozostać- zrezygnowano z nich.
Rozważano też przydatność klap, ale i z nich zrezygnowano, ze względu na osłonę śmigła, która zajmowała niemal cały spływ środkowej części płata (proponowano likwidację tej osłony, ale ponieważ i tak musiano pozostawić napęd poziomowania śmigła- usunięcie osłony niczego nie rozwiązywało).
Przeznaczony był do szkolenia, lotów wyczynowych, akrobacji i lotów turystycznych. Mając na uwadze turystyczne wykorzystanie motoszybowca, sugerowano możliwość zabierania bagażu o masie 8- 10 kg, zwiększałoby to jednak masę startową.
Analizę dotyczącą jednostki napędowej wykonał inż. Józef Niespał.
Uznano, że budowa takiego motoszybowca jest godna poparcia, podkreślano korzyści z zastosowania takiego sprzętu do szkolenia, treningu i turystyki, szczególnie przy mniejszych kosztach eksploatacji w porównaniu z samolotem. Z braku odpowiedniego silnika produkcji krajowej dalsze prace rozwojowe zostały wstrzymane.
Konstrukcja:
Dwumiejscowy wolnonośny górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła drewniane o ujemnym skosie -7° w osi dźwigara. Profile laminarne. W centralnej części skrzydła grubości profilu wynosiła ok. 18%. Skrzydła wyposażone w lotki.
Kadłub miał przekrój w kształcie elipsy (max osie 0,95 x 0,65 m). Tył kadłuba w układzie dwubelkowym. Kabina zakryta z miejscami w układzie tandem.
Usterzenie pionowe podwójne, usterzenie poziome zamontowane pomiędzy belkami kadłuba.
Podwozie trójkołowe z kołem przednim, chowane w locie. Wszystkie koła podwozia chowane do kadłuba.
Silnik- Continental C90-12F o mocy 74 kW (100 KM) zamontowany w tylnej części kadłuba. Śmigło pchające.
Dane techniczne SZD-26 (wg [5]):
Rozpiętość- 18,7 (wg [4]- 13,25) m, długość- 7,8 (wg [4]- 7,5) m, wysokość- ok. 2,45 m, powierzchnia nośna- (wg [4]- 13,5) m2.
Masa startowa max- ok. 700 kg.
Osiągi (wg [4]): prędkość dopuszczalna- 200 km/h, prędkość minimalna- 60 km/h, doskonałość max- 25 przy prędkości 75 km/h, opadanie minimalne- 0,8 m/s przy prędkości 70 km/h.
Galeria
Źródło:
[1] Polskie szybowce.[2] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.
[3] Witkowski B. J. "104 Konstrukcje". Skrzydlata Polska nr 45/1978.
[4] Niespał J., Zatwarnicki R., Stafiej W. "Konstrukcje SZD". Skrzydlata Polska nr 49/1976.
[5] Kubalańca J. "Nie zrealizowane konstrukcje SZD (3)". Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 8/1999.