W 1955 r. w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym został opracowany projekt eksperymentalnego szybowca bezogonowego SZD-13x ”Wampir”. Wskutek braku czasu prace nad wyczynowym bezogonowcem zostały przerwane.

W 1958 r. mgr inż. Jan Dyrek wraz z zespołem konstruktorów SZD podjął dalsze prace nad projektem bezogonowca. Miał to być szybowiec doświadczalny, zbudowany w oparciu o doświadczenia obliczeniowe, konstrukcyjne i eksploatacyjne szybowca SZD-6x ”Nietoperz” i obliczenia SZD-13x ”Wampir”. Według założeń doskonałość powinna wynosić ok. 25, pilotaż powinien być zbliżony do pilotażu szybowca ortodoksyjnego. Na podstawie analizy przyjęto układ zbliżony do SZD-13x zwiększając wydłużenie skrzydeł, zmieniając kształt kadłuba, jego przekrój czołowy, powierzchnie sterów wysokości i kształt sterów kierunku oraz przyjmując następujące parametry wyjściowe: powierzchnia nośna 15 m², rozpiętość 15 m, wydłużenie 15. Ponieważ zmienione zostały założenia główne, nie skorzystano z projektu wstępnego SZD-13x.

Profil laminarny zastąpiono zwykłym NACA-23112. Profil ten ma ujemny współczynnik momentu, co przy zastosowaniu stosunkowo małego zwichrzenia skrzydła zapewnia wystarczający zapas stateczności statycznej podłużnej. Kadłub wydłużono bardziej do tyłu w celu poprawniejszego wykorzystania przejścia skrzydło-kadłub dla zmniejszenia możliwości wytworzenia się wirów, które mogłyby powodować zaburzenia przepływu na klapie, wykorzystanej jako ster wysokości. Aby zapewnić wystarczającą stateczność kierunkową zastosowano dwa usterzenia pionowe o powierzchni. W celu zapewnienia lepszej sterowności podłużnej i poprzecznej, lotki oraz ster wysokości wykonane zostały jako elementy oddzielne. Hamulec aerodynamiczny płytkowy umieszczony na części skrzydła między sterem wysokości a płytami sterowymi.

Prototyp szybowca SZD-20x ”Wampir 2” został oblatany 9.09.1959 r. na lotnisku w Katowicach, najpierw na holu za samochodem i po kilkunastu takich próbach pierwszego lotu za samolotem. Dalsze loty wykazały znaczną czułość szybowca na turbulencje (także zaśmigłowe w holu) oraz dość poprawne zachowanie w spokojnym powietrzu. W próbach przeciągnięcia, szybowiec wchodził w korkociąg nie dający się opanować sterami. Dopiero poprzez zmianę środka ciężkości poprzez pochylenie się pilota do przodu szybowiec wychodził z korkociągu. Największe jednak problemy powstawały podczas lotu w niespokojnej atmosferze, które prowadziły do wahań giętnych wzdłużnych o dużej częstotliwości. W dniu 6.10.1959 r. szybowiec uległ zniszczeniu wskutek rezonansu, pilot opuścił szybowiec na spadochronie.

”Wampir 2” spełniał prawdopodobnie wymagania odnośnie osiągów, jednak ze względu na trudny pilotaż był nieprzydatny do wykonywania lotów wyczynowych. Stawiał ponadto duże wymagania w odniesieniu do nawierzchni lotniska. Była to ostatnia próba podjęta w SZD z konstrukcją szybowca bezogonowego.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy szybowiec bezogonowy o konstrukcji drewnianej.
Skrzydło dwudzielne jednodźwigarowe z pracującym kesonem i skośnym dźwigarkiem pomocniczym. Całe skrzydło z wyjątkiem spływowej części pokryte sklejką. Przykadłubowa część pokrycia lewego skrzydła wzmocniona sklejką w celu ułatwienia wchodzenia do kabiny. Lotki nieróżnicowe, szczelinowe, konstrukcji drewnianej, kryte płótnem. Hamulce płytkowe z blachy duralowej umieszczone za dźwigarkiem po stronie wewnętrznej płyt usterzenia pionowego. Stery wysokości- dwudzielne, umieszczone w centralnej części tyłu skrzydła. Do współpracy ze sterem wysokości można włączać lotki za pomocą suwaka umieszczonego na drążku. Współpraca polega na tym, że ściągniecie drążka powoduje wychylenie lotek w górę i odwrotnie. Współpraca ze sterem nie odbywa się kosztem wychyleń lotek, tylko zwiększa ich wychylenia maksymalne.
Kadłub w kształcie wydłużonego jaja, konstrukcji drewnianej, miał wbudowaną kratownicę spawaną z rur stalowych. W przodzie kadłuba umieszczono zaczep startowy, w tyle ciężarki wyważające. Kabina zakryta. Usterzenie pionowe podwójne, o dużym skosie do tyłu, zamocowane do skrzydła w około 70% rozpiętości. Stateczniki kryte sklejką, stery płótnem. Całe usterzenie demontowane.
Podwozie składało się z koła głównego umieszczonego za środkiem ciężkości oraz podwójnego koła przedniego.

Wyposażenie- zestaw podstawowych przyrządów pokładowych.

Dane techniczne SZD-20x, obliczeniowe (wg [1]):
Rozpiętość- 15,0 m, długość- 3,9 m, wysokość- 1,7 m, powierzchnia nośna- 15,0 m².
Masa własna- 175 kg, masa startowa- 250 kg.
Prędkość dopuszczalna- 200 km/h, prędkość minimalna- 58 km/h, doskonałość max- 24,4 przy prędkości 83 km/h, opadanie minimalne- 0,85 m/s przy prędkości 70 km/h.