Szybowiec SZD-16 ”Gil” został zaprojektowany w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w 1955 r. z inicjatywy konstruktorów SZD, jako propozycja dla Ligi Przyjaciół Żołnierza, który zamówił budowę szybowca SZD-15 ”Sroka”. Mimo nowoczesnej i ekonomicznej konstrukcji mieszanej i przewidywanych dobrych osiągów, LPŻ nie zainteresował się szybowcem. Projekt opracował zespół pod kierunkiem mgr inż. Zbigniewa Badury. Szybowiec miał łączyć w sobie następujące zalety: prostotę, taniość i dobre własności lotne. Aby to osiągnąć, postanowiono zbudować skrzydło drewniane, kadłub zaś metalowy z częścią przednią zbudowaną w postaci kratownicy spawanej z rur stalowych krytych płótnem, część tylną natomiast stanowić miała rura z blachy duralowej zakończona usterzeniem konstrukcji drewnianej. Wobec braku zainteresowania ze strony przyszłego odbiorcy, projekt odłożono do archiwum.

Dopiero w 1958 r., pod wpływem zainteresowania konstrukcjami metalowymi, przystąpiono do budowy ”Gila”, jako studium szybowca z metalowym kadłubem. Prototyp szybowca został oblatany w Bielsku 20.10.1958 r. Szybowiec przeszedł próby fabryczne, a następnie próbę państwową w Instytucie Lotnictwa w lipcu i sierpniu 1960 r. Szybowiec miał bardzo dobre własności lotne i po wprowadzeniu niewielu poprawek mógł z powodzeniem wejść do produkcji seryjnej. Jednak czas, który upłynął od fazy koncepcyjnej do oblotu zrobił swoje i niewystarczająca już wtedy doskonałość szybowca spowodowała ponowne podjęcie prac konstruktorskich, które zaowocowały powstaniem szybowca SZD-25 ”Lis” posiadający zmodyfikowany kadłub ”Gila” i skrzydła od szybowca SZD-22 ”Mucha Standard”.

Kilka lat później prototyp SZD-16 ”Gil” wykorzystano jako małe latające laboratorium, na którym przeprowadzono próby z hamulcami interferencyjnymi. Szybowiec nazwano SZD-16 ”Gil Z” i kolejno zaopatrywano w interferencyjne hamulce zamocowane na stałe między skrzydłami a kadłubem. Przeprowadzono próby z 4 wersjami płyt, różniącymi się między sobą rozmiarami. Wyniki prób nie były obiecujące i dalszych prac zaprzestano.

W połowie lat 1960-tych jedyny zbudowany egzemplarz szybowca ”Gil” znajdował się w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym w Bielsku. Dalsze losy prototypu nie są mi znane.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat o konstrukcji drewniano-metalowej.
Skrzydło o obrysie prostokątno-trapezowym, drewniane jednodźwigarowe z pomocniczym dźwigarkiem skośnym pokryte w części przedniej sklejką, a w tylnej płótnem. Hamulce aerodynamiczne metalowe. Lotki szczelinowe. Końcówki skrzydeł odgięte mocno w dół w celu zwiększenia odległości między ziemią a skrzydłem.
Kadłub: część przednia szybowca spawana z rur stalowych, pokryta płótnem, przechodzi w stożkową rurę z blachy duralowej zakończoną statecznikiem pionowym. Dwa zaczepy: przedni i dolny, oraz hak do startu z lin gumowych. Wszystkie nierozwijalne przejścia oraz kołpak przedni z laminatów. Kabina zakryta.
Usterzenie poziome, drewniane, stanowiące jedną całość montażową. Statecznik kryty sklejką, ster płótnem. Statecznik pionowy drewniany kryty sklejką stanowi jedną całość z kadłubem. Ster kierunku drewniany z kesonem sklejkowym kryty płótnem.
Kółko podwozia stałe, z przodu kadłuba znajduje się płoza przednia.

Wyposażenie- podstawowy zestaw przyrządów pokładowych.

Dane techniczne SZD-16 (wg [4]):
Rozpiętość- 13,5 m, długość- 6,85 m, wysokość- 1,46 m, powierzchnia nośna- 14,0 m².
Masa własna- 118 kg, masa całkowita- 250 kg.
Prędkość dopuszczalna- 200 km/h, prędkość minimalna- 52 km/h, doskonałość max- 19,8 przy prędkości 70 km/h, opadanie minimalne- 0,9 m/s przy prędkości 60 km/h.