SZD-11 "Albatros", 1954
("Albatros-Super")

Wysokowyczynowy szybowiec doświadczalny. Polska.
Wysokowyczynowy szybowiec doświadczalny SZD-11 ”Albatros”. (Źródło: via ”Fotograficzny Rejestr Szybowców”).
Na bazie konstrukcyjnej szybowca SZD-8 ”Jaskółka” zbudowane zostały w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym konstrukcje pokrewne: SZD-11 ”Albatros”, SZD-14x ”Jaskółka M” oraz SZD-17x ”Jaskółka L”.

Szybowiec SZD-11 ”Albatros” był drugą konstrukcją eksperymentalną zbudowaną na bazie ”Jaskółki”. Pomysł budowy tego szybowca narodził się w 1951 r. podczas Krajowych Zawodów Szybowcowych w Inowrocławiu. Rozpoczęto wówczas dyskusję nad celowością zbudowania szybowca na słabe warunki, a następnie szybowca uniwersalnego, który miałby jeden kadłub i dwie pary skrzydeł. Przy różnych powierzchniach skrzydeł uzyskano by zmienne obciążenie szybowca. Wynikiem tego było zamówienie złożone w Szybowcowym Zakładzie Doświadczalnym przez Dyrekcję Zakładów Sprzętu Lotnictwa Sportowego. Projekt szybowca opracowali inż. inż. Justyn Sandauer i Józef Niespał. Wykorzystując kadłub seryjnego szybowca SZD-8 bis ”Jaskółka”, zaprojektowano nowe skrzydła o rozpiętości 18 m i większe usterzenie wysokości o powierzchni 2 m2. Skrzydło ”Albatrosa” miało konstrukcję zbliżoną do skrzydła ”Jaskółki”. Prototyp ”Albatrosa” został oblatany w październiku 1954 r.

Mimo dobrych osiągów nie wdrożono jednak ”Albatrosa” do produkcji seryjnej. W II Szybowcowych Mistrzostwach Polski startował pilotowany przez T. Górę, zajmując trzecie miejsce w punktacji ogólnej. Następnie szybowiec został przebudowany do wersji SZD-11-2 ”Albatros-Super”. Dokonano w nim następujących przeróbek: zwiększono powierzchnię steru kierunkowego do 1,5 m2, poprawiono aerodynamikę skrzydła przez zaklejenie mało skutecznych klap, zamontowano na końcach skrzydeł kroplowe zakończenia zapożyczone z ”Jaskółki Z”. W połowie lat 1960-tych szybowiec znajdował się w posiadaniu Szybowcowego Zakładu Doświadczalnego.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy średniopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydło dwudzielne, jednodźwigarowe, trapezowe, pokryte w całości sklejką. Dźwigar skrzynkowy. Lotki szczelinowe, dwudzielne, różnicowe, kryte płótnem. W części przykadłubowej skrzydła znajdują się klapy-poszerzacze szczelinowe. Mogą one być blokowane w położeniach odpowiadających wychyleniom 0°, 9°, 17°, 25°. Hamulce aerodynamiczne płytkowe, metalowe, umieszczone za tylnym dźwigarkiem mają urządzenie blokujące je samoczynnie w stanie zamkniętym w celu zabezpieczenia przed wyssaniem podczas lotu. Na końcu skrzydła kroplowa podpórka.
Kadłub konstrukcji półskorupowej o przekroju owalnym kryty sklejką, a w miejscach powierzchni nierozwijalnych laminatem. Z przodu i dołu kadłuba zamocowano zaczepy przedni i dolny. Na tylnej części kadłuba umieszczono chowany w locie uchwyt do transportu szybowca. Kabina zakryta.
Usterzenie poziome trapezowe ma znaczny wznios. Usterzenie może być złożone i zaczepione nad statecznikiem kierunku. Statecznik kryty sklejką, ster płótnem. Statecznik pionowy stanowi nierozłączną część z kadłubem, kryty sklejką. Ster konstrukcji drewnianej, kryty płótnem, zamocowany do dźwigarka statecznika.
Z przodu kadłuba znajduje się szczątkowa płoza drewnianą, w okolicy środka ciężkości półschowane kółko służące do startu i lądowania, z tyłu kadłuba umieszczono metalową płozę.

Dane techniczne SZD-11-2 ”Albatros-Super” (wg [3]):
Rozpiętość- 18,0 m, długość- 7,6 m, wysokość- 1,41 m, powierzchnia nośna- 17,7 m2.
Masa własna- 268 kg, masa całkowita- 353 kg.
Dopuszczalna prędkość nurkowania- 230 km/h, prędkość minimalna- 52 km/h, doskonałość max- 26 przy prędkości 74 km/h, opadanie minimalne- 0,7 m/s przy prędkości 61 km/h.

Uwaga: dane SZD-11 ”Albatros” były identyczne z danymi SZD-11-2, tylko masa własna wynosiła 263,5 kg.

Galeria

  • Szybowiec doświadczalny SZD-11 ”Albatros”. (Źródło: Praca zbiorowa ”Konstrukcje Lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965).
  • Wersja SZD-11-2 ”Albatros-Super”. (Źródło: Praca zbiorowa ”Konstrukcje Lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965).

Źródło:

[1] ”Polskie szybowce”
[2] ”Szybowcowy zakątek Pepego (Piotra Puchalskiego)”
[3] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.
blog comments powered by Disqus