Szybowiec IS-A ”Salamandra” jest powojenną wersją szybowca WWS-1 ”Salamandra” konstrukcji inż. Wacława Czerwińskiego z Wojskowych Warsztatów Szybowcowych w Krakowie. W 1948 r. Wacław Czerwiński zrekonstruował ”Salamandrę” w Kanadzie pod nazwą DH ”Sparrow”, następnie zbudował jej dalsze rozwinięcie ”Robin”.

Powojenna wersja ”Salamandry” powstała w wyniku zrekonstruowania dokumentacji technicznej na podstawie jedynego ocalałego egzemplarza szybowca, przechowywanego przez okres okupacji w Goleszowie. Dokumentacja została opracowana od listopada 1945 do marca 1946 w Instytucie Szybownictwa przez inżynierów Józefa Niespała, Rudolfa Matza i Mariana Gracza. Na podstawie oryginalnego egzemplarza szybowca i opracowanej dokumentacji technicznej szybowiec ten był budowany w latach 1946-1957. Jesienią 1946 r. wyprodukowano w Instytucie Szybownictwa serię próbną 5 szybowców IS-A ”Salamandra”. Następnie w OWS-2 w Jeżowie w 1948 r. wyprodukowano 75 szybowców ”Salamandra 48”, zaś w 1949 r. 50 szybowców ”Salamandra 49” wyposażonych w hamulce aerodynamiczne. W latach 1950-1951 WSK Warszawa-Okęcie i i WSK Mielec wyprodukowały 43 szybowce ”Salamandra 49”. W 1953 r. zostało zmodyfikowane usterzenie ”Salamandry”. 50 tak zmodyfikowanych szybowców ”Salamandra 53” wykonały w 1953 r. Warsztaty w Jeżowie. Jednocześnie wymieniono usterzenia poziome w ”Salamandrach” uprzednio zbudowanych. Łącznie w tym okresie zbudowano w Polsce 223 egz. (wg innych źródeł 264 egz.- prawdopodobnie razem z szybowcami dostarczonymi do ChRL). Dwie z nich zostały na początku lat 1950-tych ofiarowane lotnictwu sportowemu Bułgarii.

W 1953 r. lotnictwo Chińskiej Republiki Ludowej zwróciło się do Polski z zamówieniem na zorganizowanie szkolenia szybowcowego, sprzedaż szybowców i uruchomienie ich produkcji w Chinach. W dniu 29.12.1956 r. został oblatany prototyp wersji dla Chin ”Salamandra 53A” (20 lat po powstaniu tego typu szybowca). W 1957 r. Warsztaty w Jeżowie przerobiły 10 szybowców odstąpionych przez nasze Aerokluby, na wersję ”Salamandra 53A”. Wyeksportowano je do Chin. W celu uruchomienia wytwórni pojechała z Polski ekipa fachowców z SZD z Bielska Białej. W 1957 r. zakład w Jeżowie wyprodukował 30 ”Salamander” w częściach, które wysłano do Szenjang dla zapoczątkowania produkcji. Wg [6]- do ChRL wyeksportowano łącznie ok.. 50 egz. Trudno ustalić liczbę ”Salamander” zbudowanych w Chinach. Prawdopodobnie szybowce z chińskiej wytwórni były eksportowane do Wietnamu. Ok.1961 r. powstał chińska przeróbka ”Salamandry”- dwumiejscowy szybowiec szkolny o nazwie ”I stopień wyszkolenia” później nazwany Szenjang X-5. Prawdopodobnie w końcu lat 1960-tych lub na początku lat 1970-tych powstała dalsza wersja tego szybowca nazwana X-5A. Otrzymała ona osłonę przodu kadłuba (kabinkę), co poprawiło osiągi. Trudno ustalić liczbę wyprodukowanych szybowców X-5 i X-5A( wg [5] ich liczba powinna zawierać się pomiędzy 100 a 300 egz.). Ich produkcja zakończyła się prawdopodobnie w połowie lat 1970-tych.

W 1967 r. jeden szybowiec ”Salamandra” został przebudowany przez Józefa Borzęckiego na motoszybowiec ”Cirrus”.

Szybowce ”Salamandra” spełniały rolę szybowca szkolnego i treningowego w aeroklubach. Służyły do masowego szkolenia w latach 1947-1960 jako szybowiec przejściowy między szkolnymi IS-3 ABC i SG-38 a treningowymi IS-B ”Komar-49”, Grunau ”Baby II” (”Jeżyk”) lub SZD-12 ”Mucha ter”. Na ”Salamandrach” wykonywano również loty żaglowe zboczowe oraz loty termiczne. Ostatnie loty na tym typie szybowca wykonano w 1962 r. na Żarze. Jeden szybowiec IS-A ”Salamandra”, wyprodukowany w 1947 r., w maju 1955 r. został przekazany do zbiorów Muzeum Techniki, skąd w grudniu 1963 r. trafił do krakowskiego Muzeum Lotnictwa i Astronautyki.

Wg [5] szybowce z rodziny ”Salamandra” były używane w następujących krajach: Polska (400 egz.), Estonia (1 egz.), Finlandia (1 egz.), Węgry (1 egz.), Jugosławia (5 egz.), ZSRR (14 egz.), Niemcy (3 egz.), Chorwacja (20 egz.), Rumunia (40 egz.), Kanada (1 egz.), Bułgaria (2 egz.), Chiny (40 egz.), Wietnam (10 egz.), Francja (1 egz.), Litwa (10 egz.).

Produkcja szybowca w kraju i z licencji w wersjach nieznacznie zmodyfikowanych przez ok. 25 lat to niewątpliwy sukces. ”Salamandra” w tym okresie była wyprodukowana w 373 egz. w kraju, zaś wraz z produkcją licencyjną w Jugosławii, Rumunii i w Chinach co najmniej w 500 egz. ( a możliwe, że w większej liczbie), zaś doliczając francuski ”Emouchet”- 750 egz. Jeśli dodać do tego chińską dwumiejscową wersję Jie-fang X-5 (Shenyang X-5) i X-5A, to produkcja szybowca trwała aż 40 lat. Jest to osiągnięcie niespotykane w produkcji szybowców w skali światowej. Natomiast wraz z X-5A czas użytkowania szybowców z rodziny ”Salamander” wynosił 50 lat.

Powstało kilka replik szybowca "Salamandra":
- w końcu lat 1990- tych na Politechnice Rzeszowskiej powstała inicjatywy budowy repliki szybowca "Salamandra", ostatecznie skończyło się tylko na planach,
- w 2001 r. firma Drewlot Stolarstwo, Ślusarstwo Lotnicze Wiesław Płonka rozpoczęła budowę 5 replik szybowców IS-A "Salamandra". Brak informacji o prowadzeniu prac lub zakończeniu budowy,
- w latach 2006- 2009 w Zakładzie Szybowcowym „JEŻÓW” Henryk Mynarski została zbudowana replika szybowca ZSJ IS-A "Salamandra 53J",
- w latach 2003- 2017 w Klubie Miłośników Zabytkowych Szybowców w Polsce (VGC Poland), działającym w Aeroklubie Gliwickim, została zbudowana latająca replika szybowca IS-A "Salamandra 53". Głównym wykonawcą był Witold Nowak. Replika otrzymała oznaczenie Nowak IS-A "Salamandra 53G",
-  w latach 2015- 2016 replika szybowca IS-A "Salamandra 53" została zbudowana w Australii. Budowniczym szybowca był Ray Ash (patrz Ash IS-A "Salamandra 53").

Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła dwudzielne, o obrysie prostokątno- trapezowym, z zaokrąglonymi końcówkami. Mają konstrukcję jednodźwigarową z dźwigarkiem skośnym i pomocni­czym dźwigarkiem lotkowym. Do dźwigara kryte sklejką, która stanowi jednoobwodowy keson, natomiast za dźwigarem pokryte płótnem. Na całej rozpiętości profil skrzydeł to Gö-535. Lotki drewniane, sięgające połowy rozpiętości skrzydła, mocowane są zawiasami do górnej krawędzi dźwigarka lotkowego- opłótnione. Hamulce aerodynamiczne typu Schempp-Hirth (stosowane od serii "Salamandra 49"), wysuwane z obu powierzchni. Końce skrzydeł są zabezpieczone przed przytarciem o podłoże kabłąkami z rurki stalowej. Linki usztywniające całość biegną od okucia przy uchwycie do unoszenia kadłuba z przodu aż do okuć przy zastrzale pod skrzydłem i dalej do okucia na końcu kadłuba u dołu, a także u góry od okucia przy końcu dźwigarka skośnego na skrzydłach do wierzchołka statecznika kierunku.
Kadłub składa się z kabinki o sześciokątnym prze­kroju wykonanej z podłużnie i wręg i pokrytej sklejką oraz z belek (górnej i dolnej) zakończonych stateczni­kiem; belki między sobą są usztywnione linkami. Dostęp do stałych pedałów ułatwia demontowalna bla­szana osłona przodu kadłuba. Szybowiec wyposażony jest w dwa zaczepy holownicze- przedni i dolny- oraz hak do startu z lin gumowych. Kabina odkryta z kra­wędzią obszytą tapicersko, osłonięta wiatrochronem ze szkła organicznego. Z przodu, w miejscu mocowania linek usztywniających, umocowano rurkowy uchwyt do podnoszenia szybowca. Za oparciem pilota jest miska na spadochron plecowy wykonana z blachy aluminiowej.
Statecznik kierunku w całości pokryty jest sklejką, ster kierunku wyważony masowo i aerodynamicznie, w części kesonowej kryty sklejką, reszta płótnem. Usterzenie wysokości niedzielone, podparte pojedynczym rurkowym zastrzałem. Przed zmianą usterzenie miało obrys trapezowy z zaokrągloną koń­cówką, statecznik był kryty sklejką, ster opłótniony. Po zmianie obrys trapezowy i ster z wyważeniem masowym i aerodynamicznym.
Podwozie płozowe. Składało się z drewnianej płozy przedniej amortyzo­wanej za pomocą obszytej brezentem dętki i z drewnianej płozy ogonowej amortyzowanej gumowym klockiem.

Wyposażenie- sklejkowa tablica przyrządów jest wyposażona w pręd­kościomierz, wysokościomierz i wariometr.

Dane techniczne IS-A (wg [1]):
Rozpiętość- 12,5 m, długość- 6,45 m, wysokość- 2,3 m, powierzchnia nośna- 16,9 m².
Masa własna- 110 kg, masa użyteczna- 79 kg, masa całkowita- 189 kg.
Doskonałość- 15,2, opadanie- 0,81 m/s.

Dane techniczne ”Salamandra 53A” (wg [5]):
Rozpiętość- 12,5 m, długość- 6,5 m, powierzchnia nośna- 16,9 m².
Masa własna- 140 kg, masa użyteczna- 85 kg, masa całkowita- 225 kg.
Prędkość minimalna- 43 km/h, doskonałość- 15,2, opadanie- 0,85 m/s.

Dane techniczne (wg [6])- dane techniczne poszczególnych wersji znikomo różnią się między sobą, zasadniczo tylko masami:
Rozpiętość- 12,48 m, długość- 6,48 m, wysokość- 2,3 m, powierzchnia nośna- 16,9 m².
Masa własna- 140 kg, masa całkowita- 225 kg.
Dopuszczalna prędkość nurkowania- 150 km/h, prędkość minimalna- 43 km/h, doskonałość- 15,2 przy prędkości 54 km/h, opadanie minimalne- 0,80 m/s przy prędkości 48 km/h.