IS-2 "Mucha", 1948
("Mucha bis", "Mucha ter")
Oblot prototypu miał miejsce 24.04.1948 r. i wykazał że pod względem pilotażowym udało się zrealizować założenia projektowe. Mucha była bardzo przyjemna i prawidłowa pilotażowo, chociaż należało wprowadzić kilka zmian w konstrukcji. Szybko uruchomiono produkcję seryjną, i pierwszy egzemplarz wersji seryjnej IS-2 ”Mucha bis” oblatano 21.05.1949 r. Do końca roku warsztaty opuściło 19 egz. szybowca. Seryjne Muchy otrzymały jednoczęściową odejmowaną limuzynę, pierwsze 10 egz. miało hamulce IAW, a kolejne typu IS. Mimo negatywnej opinii na temat korbowego mechanizmu otwierania hamulców, pierwsze 10 ”Much” miało to właśnie rozwiązanie,które dopiero od 11 egz. zmieniono na wygodniejszy mechanizm dźwigniowy. Od początku rozwiązanie korbowe sprawiało problemy: hamulce zacinały się, a zamknięcie ich przy prędkości powyżej 100 km/h wymagało użycia bardzo dużej siły, co spowodowało wprowadzenie ograniczenia posługiwania się nimi tylko przez doświadczonych pilotów. Dopiero po przeróbce zaczęły działać prawidłowo.
Napływające z aeroklubów uwagi pilotów spowodowały wprowadzenie w konstrukcji kolejnych zmian: za płozą przednia zabudowano kółko poprawiające manewrowość szybowca na ziemi, usztywniono napęd hamulców aerodynamicznych usuwając przyczynę ich zacinania się, wzmocniono tylną płozę, dodano na końcówkach otwory do kotwiczenia, ułatwiono pompowanie dętki amortyzującej płozę przednią, usprawniono montaż usterzenia wysokości i szczelność limuzyny. Nowa wersja otrzymała oznaczenie IS-2 ”Mucha ter”, pierwszy jej egzemplarz oblatano 10.07.1950 r. W latach 1950-1951 w: zakładach w Jeżowie, zakładach w Poznaniu, zakładach w Gdańsku i w likwidowanych Lotniczych Warsztatach Doświadczalnych w Łodzi wyprodukowano 114 egz.
Łącznie zbudowano 135 egz. wszystkich wersji (wg [2]- zbudowano: 1 prototyp IS-2 ”Mucha”, 20 egz. ”Mucha bis” i 116 egz. ”Mucha ter”. Jeden egzemplarz przekazano NRD.
Szybowce ”Mucha ter” postawiły nasze szybownictwo na wysokim poziomie i pozwoliły uzyskać jedno z pierwszych miejsc na świecie. Na tych właśnie szybowcach w Polsce masowo zaczęto zdobywać srebrne i złote odznaki szybowcowe, a także ustanowiono wiele rekordów Polski i świata, np.:
- Andrzej Ziemiański (1953 r.)- przelot otwarty długości 615 km,
- Jan Gawęcki (1957 r.)- przelot otwarty długości 637 km,
- Rudolf Kopernok- przelot docelowo-powrót 500 km (Katowice-Leszno-Katowice).
Startujący na ”Muchach ter” w zawodach piloci osiągnęli szereg wspaniałych wyczynów: 23 zawodników biorących udział w Szybowcowych Mistrzostwach Polski w Inowrocławiu w 1951 r. uzyskało przewyższenia 3000 m, w tym sześciu ponad 5000 m., w innym dniu tych Mistrzostw 15 zawodników ukończyło przelot docelowy Inowrocław-Lublin długości 347 km. W 1953 r. 26 zawodników startujących w Szybowcowych Mistrzostwach Polski w Lesznie zaliczyło trójkąt 300 km.
W 1965 r. niewielka liczba ”Much ter” była jeszcze w użyciu w aeroklubach, ostatnie z nich skasowano w drugiej połowie lat 1960-tych.
W 1950 r. powstał pod kierunkiem inż. Władysława Okarmusa projekt ulepszonej ”Muchy ter” oznaczony IS-2-50 "Mucha 50", który nie został zrealizowany z powodu rozpoczęcia prac nad szybowcem SZD-12 ”Mucha 100”.
Wersją rozwojową szybowca IS-2 ”Mucha” był szybowiec doświadczalny IS-7 ”Osa”.
Konstrukcja "Mucha ter":
Jednomiejscowy wolnonośny górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła dwudzielne o obrysie trapezowym, wolnonośne, dwudzielne, jednodźwigarowe, z pomocniczym dźwigarkiem skośnym oraz osobnym dźwigarkiem lotkowym. U nasady posiadały profil Gö-549, aerodynamicznie i geometrycznie zwichrzony do M-12, który w końcówce miał kąt +4°. Skrzydła w partii kesonowej oraz nad dźwigarkiem skośnym pokryto diagonalnie położoną sklejką. Partię zadźwigarową skrzydeł i lotek- opłótniono. Hamulce aerodynamiczne, początkowo typu IAW, później szczelinowe. Lotki szczelinowe wyważone masowo i aerodynamicznie.
Kadłub o przekroju eliptycznym, zwężonym u dołu, konstrukcji półskorupowej, pokryty sklejką położoną równolegle. Szybowiec ma zaczep holowniczy przedni i tylny oraz hak do startu z lin gumowych. Kabina osłonięta jednoczęściową, zdejmowaną osłoną. Pozycja pilota siedząca. Osłona kabiny na drewnianej ramie, oszklona szkłem organicznym, ustalana czopami z przednim zamkiem.
Usterzenie poziome, niedzielone, z podziałem na statecznik i ster. Statecznik wysokości pokryty sklejką, mocowany do kadłuba w trzech punktach. Stery opłótniono. Statecznik kierunku stanowił integralną część z kadłubem. Ster kierunku opłótniony.
Podwozie stałe. Kółko umieszczone w pobliżu środka ciężkości służyło do startu, lądowania i transportu. Kółko podwozia o wymiarach 300 x 125 mm, umieszczone za płozą amortyzowaną dętką gumową.
Wyposażenie- tablicy przyrządów: prędkościomierz, wysokościomierz, wariometr, busola i zakrętomierz elektryczny.
Dane techniczne "Mucha ter" (wg [4]):
Rozpiętość- 15,0 m, długość- 6,8 m, wysokość- 1,6 m, powierzchnia nośna- 15,0 m2.
Masa własna- 170 kg, masa startowa- 260 kg.
Prędkość dopuszczalna- 225 km/h, prędkość minimalna- 40 km/h, doskonałość max- 23,1 przy prędkości 63 km km/h, opadanie minimalne- 0,68 m/s przy prędkości 55 km/h, opadanie przy prędkości 100 km/h- 2,0 m/s, opadanie przy prędkości 140 km/h- 5,2 m/s.
Źródło:
[1] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.[2] Polskie szybowce.
[3] Szybowcowy zakątek Pepego (Piotra Puchalskiego).
[4] Glass A., Kubalańca J. "Polskie konstrukcje lotnicze 1939-1954". Tom 5. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2013.