Szczepański "Ornitopter", 2002

Ornitopter. Polska.
Widok ogólny ”Ornitoptera”. (Źródło: Copyright Ryszard Szczepański- ”Ornitopter”).
Konstruktor-amator Ryszard Szczepański w 1979 r. rozpoczął projektowanie, konstruowanie i budowanie ornitopterów. W ciągu pięciu lat stworzył kilkadziesiąt własnych projektów. Powstawały plany, następnie modele skrzydlatych urządzeń naśladujących żywe ptaki. Po kilku latach, w 1987 r., został zbudowany pierwszy ornitopter-mięśniolot. W trakcie prób konstrukcja chwilami sprawiała wrażenie unoszenia się, lecz odrywało się tylko jej przednie koło. Jednakże przetestowanie pełnowymiarowej konstrukcji oraz samych skrzydeł i ptasich lotek było ogromnym doświadczeniem, które pozwoliło zaprojektować całkiem nowy i nowatorski w swojej konstrukcji ornitopter.

Cztery lata zajęło zbieranie materiałów i udoskonalanie projektu oraz budowa własnego dachu nad głową. Po zakończeniu budowy mieszkania, w 1996 r., rozpoczęła się budowa skrzydłowca-ornitoptera. Cała budowa odbywała się w mieszkaniu, na strychu, w piwnicy, w garażu, na podwórku, w polu i na lotnisku. Przez siedem lat konstrukcja była dziesiątki razy montowana i demontowana.

7.08.2002 r. odbyła się pierwsza publiczna prezentacja skrzydłowca ”Ornitopter”. Od tej pory rozpoczął się program doświadczeń, badań i prób startu ornitoptera. Największym problemem okazały się trudności z transportem, wyszukiwaniem odpowiednich terenów dla prób, wyczekiwaniem na odpowiednie warunki atmosferyczne oraz brak środków finansowych. Podczas budowy ornitoptera konstruktor zastosował szereg rozwiązań, z których co najmniej kilkanaście nadaje się do opatentowania.

Materiały użyte do budowy ”Ornitoptera”- to materiały sprawdzone w technice lotniczej, w ultralajtach, lotniach, motolotniach, itp.: rury duraluminiowe, rurki węglowe, blachy duralowe, listwy bambusowe, materiały dakronowe, tj. używane w lotniach i paralotniach, folie pokryciowe od żagli windsurfingowych. Prototyp jest tak skonstruowany, aby mógł być rozbierany na podstawowe elementy ułatwiające transport i przemieszczanie w hangarach, przez bramy, itp.

Pierwszy montaż ornitoptera na lotnisku miał miejsce w Borsku koło Kościerzyny w lipcu i sierpniu 2003 r. Próby holowania trwały 2 miesiące. W efekcie prób lotniskowych skrzydłowiec, będąc holowanym za samochodem, unosił się z pełnym obciążeniem po rozbiegu około 100 m do wysokości 1-2 m przy prędkości 43-45 km/h. Trudności holowania wiązały się z tym, aby nie przekroczyć tej prędkości 45 km/h, gdyż jej przekroczenie wiązało się z natychmiastowym nieokiełznanym wznoszeniem. Na pasie długości 2,5 km ornitopter przelatywał 150-200-metrowe odcinki w stabilnym i wyrównanym locie.

Przerwę sezonową wykorzystano na zabudowę silnika o mocy 1,5 KM i dobudowaniu dodatkowej przekładni redukującej ilość obrotów, dopasowując je do częstotliwości ruchów skrzydeł. Próby w 2004 r. przeprowadzone zostały na górkach koło Łebna i Szemuda na Kaszubach. Próby wzlotu odbywały się na uwięzi, na szczycie wzniesienia, przy silniejszym wietrze. Udało się uzyskać lot w zawisie przy natychmiastowym oderwaniu. Należało pokonać trudności z utrzymaniem stateczności podłużnej. Największe trudności związane były z uzyskaniem płynności w pracy skrzydeł. Próby w 2004 r. wykazały zbyt małą moc silnika. Przerwę zimową przeznaczono do zaprojektowania i zamontowania napędu z silnikiem o większej mocy.

W 2005 r. prototyp został przewieziony na dawne lotnisko wojskowe w Kopaniewnie koło Łeby. Pierwsze próby z nowym silnikiem wykazały, iż moc silnika jest wystarczająca, gdyż skrzydła pracowały już bez jakichkolwiek zakłóceń. Próby lotniskowe trwały pięć miesięcy. Przeprowadzono kilkadziesiąt prób stacjonarnych oraz kilkaset prób startu na uwięzi oraz na holu. Największe trudności w locie kontrolowanym związane były ze statecznością podłużną, którą w końcu opanowano. Reakcja skrzydeł podczas ich pracy świadczy o tym, iż spełniają się oczekiwania, co do efektywności ruchomych skrzydeł, potwierdził się wzajemny skutek akcji i reakcji, tj. zachowania się skrzydeł względem przepływającego powietrza. W efekcie doprowadzono do tego, że ornitopter w sposób stały i ciągły utrzymuje się w powietrzu dzięki cyklicznym ruchom skrzydeł.

Źródło:

[1] ”Ornitopter”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] ”Ornitopter”
blog comments powered by Disqus