Suchoj S-37 (Su-37), 1991

Projekt samolotu myśliwskiego. ZSRR/Rosja.
Model samolotu myśliwskiego Suchoj S-37. (Źródło: archiwum).

W drugiej połowie lat 1980-tych w OKB im. Suchoja powstał projekt samolotu myśliwskiego Suchoj S-37 (Su-37) (pierwszy z tym oznaczeniem) bardzo podobny do amerykańskiego programy JSF, choć mniej od niego ambitny (bez możliwości STOVL). Konstruktorem tego samo­lotu jest Władimir Babak. Według pierwotnych planów miał to być naddźwiękowy samolot szturmowy czwartej generacji i być następcą samolotu Suchoj Su-25. Koncepcja samolotu zbliżona była do koncepcji francuskiego "Rafale" i szwedzkiego SAAB JAS-39 "Gripen". Su-37 niemal dokładnie odwzorowywał sylwetkę samo­lotu "Gripen" z wyjątkiem wlotów powietrza do silnika oraz szerokich płaszczyzn napływowych przed usterzeniem typu canard.

Su-37 był jednak  wielozadaniowym samolotem myśliwskim, przystosowanym do działań w każdych warunkach atmosferycznych w dzień i w nocy z nie utwardzonych lotnisk polowych. Samolot miał posiadać dobrą  manewrowość na bardzo małej wysokości. Planowane było również wpro­wadzenie elementów techno­logii stealth dla zmniejszenia jego śladu radarowego.

Zasadni­czym jego zadaniem miało być wykonywanie uderzeń na cele taktyczne (zarówno o charak­terze powierzchniowym jak i punktowym) oraz realizację roz­poznania w pasie przyfronto­wym. Przy aktywnym przeciwdziałaniu lotnictwa przeciwnika mógł podjąć indy­widualną walkę powietrzną  jako myśliwiec.

Pierwotnie przewi­dywano, że Su-37 zastąpi w ciągu 5-8 lat samoloty Su-25 w jednostkach Wojenno-Wozdusznych Sił. Niektórzy eks­perci twierdzili również, że Su-37 będzie wyposażony w składane skrzydła, co sugero­wało możliwość wprowadzenia go na uzbrojenie lotnis­kowców klasy Tbilisi/Admirał Kuzniecow. Przewidywano, że samolot od 1995 r. stanie się standardową maszyną bojową Układu Warszawskiego. Proje­ktowanie i budowa Su-37 miały być finansowane wspólnie przez Układ Warszawski. Jednak pod koniec lat 1980-tych zabrakło środków finansowych na prowadzenie dalszych prac badawczych. Przed nadejściem totalnego kryzysu państwa konstruktorzy samolotu zdążyli przeprowadzić część prób tunelo­wych makiety Su-37 oraz wstępne testy silnika, radaru i oprogramowania kompu­terów.

Samolot ujawniono w 1991 r. podczas trwania Międzynarodowego Salonu Lotniczego w Paryżu, już jako projekt nie mający szans na praktyczną realizację. Jeszcze na początku lat 1990-tych biuro konstrukcyjne im. Suchoja poszukiwało na świecie udziałowca do spółki typu joint venture, który sfinansowałby dokończenie prac badawczych i budowę prototypów samolotu. Konstruktorzy planowali stworzyć samolot w wersjach jedno- i dwusilniko­wej. Do realizacji projektu ostatecznie nie doszło.

W Polsce.

Samolot myśliwski Suchoj S-37 miał od 1995 r. stać się standardową maszyną bojową Układu Warszawskiego, prawdopodobnie również polskiego lotnictwa wojskowego.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy średniopłat w układzie kaczki- z przednimi statecz­nikami poziomymi (canards) przed skrzydłami. W strukturze płatowca miały być szero­ko zastosowane materiały kompozytowe, stopy aluminium oraz stopy tytanu i neodymu.
Kadłub zaprojektowany zgodnie z regułą pól, z charakterystycznym przewężeniem kadłuba w miejscu umocowania skrzydeł. Płatowiec starannie dopracowany pod względem aerodynamicznym. Niezwykłe jak dla samo­lotu tej klasy jest około 800 kg opancerzenia żywotnie ważnych elementów, zwłaszcza kabiny pi­lota.

Uzbrojenie- stałe stanowi działko kal. 30 mm. Uzbrojenie podwieszane na 18 (wg [4]- 17) węzłach o łącznej masie ok. 8000 kg: pociski rakietowe  powietrze- powietrze średniego i małego zasię­gu  (np. R-27 i R-73) pociski rakietowe  powietrze- ziemia (przeciwpancerne i przeciwradiolokacyjne Ch-58), niekierowane pociski rakietowe kal. od 85 mm do 370 mm, bomby klasyczne i kierowane la­serowo lub telewizyjnie oraz zasobniki z działkami kal. 30 mm.

Wyposażenie: stacja radiolokacyjna przystosowana do przechwytywania celów powietrznych a także do  wyznaczania obiektów ataku na ziemi, system obserwacji w podczerwieni o zasięgu 150 km, bogaty zestaw awioniki bazujący na technice cyfro­wej, wyświetlacz typu HUD, laserowy dalmierz i podświetlacz celu. Na końcach skrzydeł zasobniki z aparaturą za­kłóceniową Sorbcja. Wyposaże­nie samolotu o kons­trukcji modułowej dla uspraw­nienia i skrócenia czasu na­praw samolotu.
Instala­cja do uzupełniania paliwa w powietrzu.

Silnik- turboodrzutowy Tumański/Sojuz R-79M o ciągu na poziomie morza 181 kN.

Dane techniczne S-37 (Su-37) (wg [3]):
Rozpiętość- 11,8 m, długość- 17,5 m, wy­sokość- 5,7 m, po­wierzchnia nośna- ok. 50 m2.
Masa własna- 12 000 kg, masa startowa- (wg [4]- 16 000- 18 000) kg, masa startowa max- ok. 25 000 kg.
Prędkość max- Ma= 2, prędkość max na ma­łej wysokości- 1500 km/h, prędkość przyziemienia- 220 km/h, pułap praktyczny- (wg [4]- 17 000) m, promień działania bojowego z uzbrojeniem o masie 3000 kg- (wg [4]- 1500) km, promień działania bojowego podczas lotu na pułapie 100 m z masą podwieszonego uzbrojenia 5000 kg- 800 km.

Galeria

  • Wizja artystyczna samolotu myśliwskiego Suchoj S-37. (Źródło: archiwum).
  • Model samolotu myśliwskiego Suchoj S-37, widok z góry. (Źródło: archiwum).
  • Model samolotu myśliwskiego Suchoj S-37, widok z dołu. (Źródło: archiwum).
  • Model samolotu myśliwskiego Suchoj S-37. (Źródło: Lotnictwo Aviation International nr 2/1992).

Źródło:

[1] Szulc T. ”Lockheed Martin JSF”. Nowa Technika Wojskowa nr 7 i 8/1999.
[2] (G.Cz) "Pierwszy rosyjski myśliwiec wielozadaniowy". Lotnictwo Aviation International.
[3] (J) "Suchoj Su-37". Lotnictwo Aviation International, 1-15 grudzień 1992.
[4] Butowski P. "Lotnictwo wojskowe Rosji". Tom 1. Wydawnictwo Lampart. Warszawa 1995.
[4] G. Cz. "Pierwszy rosyjski myśliwiec wielozadaniowy". Lotnictwo Aviation International nr 2/1992.
blog comments powered by Disqus