Zeppelin-Staaken R-VI, 1916

Ciężki samolot bombowy. Niemcy.
Ciężki samolot bombowy Zeppelin-Staaken R-VI lotnictwa wojskowego Niemiec. (Źródło: archiwum).
Samolot Zeppelin-Staaken R-VI został zbudowany w firmie Zeppelin-Staaken-Werke GmbH w 1916 r. Należał do grupy tak zwanych samolotów olbrzymów (Riesenflugzeuge). Były to wielosilnikowe samoloty bombowe dalekiego zasięgu, oznaczane symbolem R. Podobny był do samolotu RBWZ ”Russkij Witiaź”, był jednak o wiele większy.

Samolotów Staaken R-VI należał do najliczniej budowanych samolotów tej klasy. W różnych odmianach (głównie różniących się silnikami) wykonano łącznie 18 egz. Były one produkowane nie tylko w macierzystych zakładach Staaken GmbH, ale także w zakładach Schütte-Lanz, Aviatik i Albatros (wg [2]- 9 samolotów skompletowano w zakładzie w Staaken, 3 powstały z licencji w wytwórni Albatros, a 6 w zakładach Aviatik). Czternaście z nich brało udział bezpośredni w działaniach bojowych na wschodnim i zachodnim froncie.

Czternaście z nich brało udział bezpośredni w działaniach bojowych na wschodnim i zachodnim froncie. Samoloty były używane przez lotnictwo niemieckie do nalotów na Anglię. Wszystkie egzemplarze tego typu zostały w czasie wojny zniszczone, jednak tylko dwa zestrzelili piloci angielscy, pozostałe uległy rozbiciu w wyniku przymusowym lądowań w drodze do baz.

W Polsce.

Nocą 4.08.1919 r. rozbił się w la­sach w pobliżu Raciborza olbrzymi nie­miecki samolot transportowy, przebudo­wany z bombowego: Zeppelin Staaken R-VI nr R39/16. Samolot należał do rządowe­go przedsiębiorstwa Deutsche Luftrederei i był wy czarterowany przez rząd Ukrainy dla przewozu ładunku banknotów wyd­rukowanych w Berlinie. Loty odbywały się bez lądowania na trasie Wrocław Psie Pole- Kamieniec Podolski. Przeloty odbywały się możliwie najkrótszą trasą, często w rejonach przygranicznych, z naruszeniem przestrzeni powietrznej nad Polską. Strona niemiec­ka posądzała graniczne straże polskie o ostrzelanie exbombowca R.39/16, który przeleciał od granicy jeszcze ok. 30 km, aby spaść w płomieniach na ziemię. W katastrofie zginęła załoga złożona z 7 ludzi, ponadto 2 konwojentów - człon­ków ukraińskiej komisji finansowej oraz 2 pasażerów. Wokół miejsca wypadku zna­leziono rozproszone duże ilości bankno­tów, kilka worków rosyjskich złotych monet oraz ważne dokumenty.

W krakowskim Muzeum Lotnictwa Polskiego znajduje się, odnaleziona po 1945 r. na złomowisku koło Czarnkowa, jedna gondola silnikowa wraz z dwoma silnikami Mercedes D-IVa, zamontowanym: w tandem jeden za drugim. Gondola ta pochodzi z samolotu-olbrzyma Staaken R-VI (Alb) nr R36/16, zbudowanego w 1917 r. w fabryce Albatros Flugzeug Werke. Samolot ten został przekazany, po locie odbiorczym w fabryce w październiku 1917 r. zastępczemu oddziałowi samolotów olbrzymów W Doberitz (Riesen Ersatz Abteilung-Döberitz) i przebazowany został w ramach tej jednostki do Kolonii. Później już w ramach eskadry Rfd 501 samolot ten uległ rozbiciu na terenie Belgii, wracając z nalotu na Anglię w nocy z 7 na 8 marca 1918 r. Znajdująca się w zbiorach muzeum gondola jest kompletna z wyjątkiem śmigieł.

Konstrukcja:
Dwupłat o konstrukcji mieszanej, z przewagą metalu. Załoga- 7 osób.
Konstrukcja płatów drewniana z pokryciem płóciennym.

Uzbrojenie- 4 ruchome karabiny maszynowe w stanowiskach na krawędzi spływu górnego płata, na górnej powierzchni kadłuba, za komorą płatów, oraz na przodzie kadłuba. Udźwig bomb- 2000 kg.

Wyposażenie: instalacja elektryczna, radio, oświetlenie, reflektory, ogrzewanie, aparatura nawigacyjna, wewnętrzna łączność pomiędzy członkami załogi na zasadzie telegrafu.

Napęd- 4 silniki rzędowe Mercedes D-IVa o mocy 194 kW (264 KM) każdy w układach tandem. Jeden napędzał śmigło ciągnące, drugi pchające.

Dane techniczne R-VI (wg [1]):
Rozpiętość- 42,2 m, długość- 32,2 (wg [2]- 22,1) m, wysokość- 6,8 (wg [2]- 6,3) m, powierzchnia nośna- 332,0 m2.
Masa własna- 7680 kg, masa użyteczna- 3780 kg, masa całkowita- 11460 kg.
Prędkość max- 130 km/h, czas wznoszenia na 3000 m- 43', pułap- 3800 m, zasięg- 800 km, czas lotu- 7 (wg [2]- 7-8) h.

Galeria

  • Kadłub samolotu Zeppelin-Staaken R-VI. (Źródło: archiwum).
  • Ciężki samolot bombowy Zeppelin-Staaken R-VI lotnictwa wojskowego Niemiec. (Źródło: archiwum).
  • Gondola samolotu Zeppelin-Staaken R-VI podczas przeprowadzki z Wrocławia do Krakowa, 1.09.1963 r. Załadunek historycznych maszyn do wagonów kolejowych we Wrocławiu. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 50/1963).
  • Ogromny samolot bombowy Zeppelin-Staaken R-VI w widoku z góry. (Źródło: archiwum).
  • Zeppelin-Staaken R-VI, rysunek w rzutach. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] W. Bączkowski ”Samoloty bombowe I wojny światowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1986.
[2] M. Krzyżan ”Samoloty w muzeach polskich”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.
[3] Ikarus "Zadanie pierwszoplanowe: wystawa na XX-lecie PRL". Skrzydlata Polska nr 50/1963.
[4] Morgała A. "Działania lotnictwa nad Śląskiem 1918-1921". Lotnictwo Aviation International nr 11-12/1991.
blog comments powered by Disqus