Sonex Aircraft "Sonex" / "Waiex" / "Xenos"
(Monnett Sonex)

Samolot sportowy, doświadczalny.
Samolot-latające laboratoriom Sonex Aircraft ”Sonex LL”, SP-YWL. (Źródło: Copyright Piotr Biskupski- ”Airliners.net”).
Samolot ”Sonex” jest lekkim samolotem sportowym, produkowanym w zestawach do samodzielnego montażu. Projekt samolotu został opracowany w firmie Sonex Aircraft. ”Sonex” spełnia wymagania amerykańskiej klasy Light Sport Aircraft. Jest to ładny dolnopłat o aerodynamicznych kształtach i konstrukcji metalowej. Przystosowany konstrukcyjnie do zabudowy różnych lekkich silników o mocy od 60 do 89 kW (od 80 do 120 KM): Volkswagen 2180, Jabiru 2200 lub Jabiru 3300. Samolot może być wyposażony w podwozie klasyczne, trójkołowe lub podwozie pływakowe.

Wersje samolotu, produkowane seryjnie:
- ”Sonex”- oryginalny projekt samolotu, dwumiejscowy dolnopłat z konwencjonalnym usterzeniem,
- ”Waiex”- prawie identyczna z samolotem ”Sonex”, ale wyposażona w usterzenie w kształcie litery Y. Usterzenie Y jest podobne do usterzenia motylkowego (Rudlickiego), ale posiada dodatkowo ster kierunku umieszczony na końcu kadłuba,
- ”Xenos”- motoszybowiec, rozwój samolotu ”Waiex”. Posiada skrzydła o większej rozpiętości.

W Polsce.

Samolot ”Sonex” stał się platformą do zrealizowanego przez Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych projektu latającego laboratorium, przeznaczonego do sprawdzania urządzeń i wyposażenia statków powietrznych (systemów awionicznych, wyposażenia pokładowego, rozpoznawczego, badań medycznych i innych) w realnych warunkach środowiskowych. Współrealizatorem projektu były Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 2 S.A. w Bydgoszczy. Dokumentację zmian konstrukcyjnych przystosowujących samolot ”Sonex” do roli platformy badawczej wykonały Polskie Zakłady Lotnicze w Mielcu. Kierownikiem projektu jest ppłk rez. pil. mgr inż. Henryk Szkudlarz, pracownik naukowy ITWL.

Samolot posiada 3 węzły podwieszeń zewnętrznych: 2 na skrzydłach o nośności do 50 kg każdy oraz jeden węzeł pod kadłubem przystosowany do mocowania kamery wizyjnej (głowicy obserwacyjnej). Na prawym fotelu załogi znajduje się stanowisko pracy przystosowane dla dwóch różnych specjalistów (w zależności od wersji prowadzonych badań). Prawy fotel może zająć operator kamery wideo dysponujący podglądem obrazu na monitorze umieszczonym na tablicy przyrządów lub inżynier prowadzący na pokładzie próby badanych urządzeń.

Pierwszy lot samolot- latające laboratoriom Sonex Aircraft ”Sonex LL” wykonał 16.07.2009 r.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Kabina zakryta.
Podwozie klasyczne lub trójkołowe, z kołem przednim. Stałe.

Silnik- AeroVee 2180 o mocy 59 kW (80 KM), Jabiru 2200 o mocy 59 kW (80 KM) lub Jabiru 3300 o mocy 74 kW (100 KM).

Dane techniczne ”Sonex” i ”Waiex” (silnik Jabiru 2200) (wg [1]):
Rozpiętość- 6,7 m, długość- 5,51 m, powierzchnia nośna- 9,1 m2.
Masa własna- 281 kg, masa użyteczna- 218, masa całkowita- 499 kg.
Prędkość nieprzekraczalna- 317 km/h, prędkość przelotowa- 209-241 km/h, prędkość manewrowa- 201 km/h, prędkość przeciągnięcia bez klap- 74 km/h, prędkość przeciągnięcia na klapach- 64 km/h, doskonałość- 11, wznoszenie- 4-5 m/s, pułap- 4880 m, zasięg- 885 km.

Dane techniczne ”Sonex” i ”Waiex” (silnik Jabiru 3300) (wg [1]):
Rozpiętość- 6,7 m, długość- 5,51 m, powierzchnia nośna- 9,1 m2.
Masa własna- 281 kg, masa użyteczna- 240 kg, masa całkowita- 521 kg.
Prędkość nieprzekraczalna- 317 km/h, prędkość przelotowa- 217-274 km/h, prędkość manewrowa- 201 km/h, prędkość przeciągnięcia bez klap- 74 km/h, prędkość przeciągnięcia na klapach- 64 km/h, doskonałość- 11, wznoszenie- 6-7 m/s, pułap- 7010 m, zasięg- 644 km.

Dane techniczne ”Xenos” (silnik AeroVee 2180) (wg [1]):
Rozpiętość- 13,92 m, długość- 6,01 m, powierzchnia nośna- 14,68 m2.
Masa własna- 340 kg, masa użyteczna- 238 kg, masa całkowita- 578 kg.
Prędkość nieprzekraczalna- 241 km/h, prędkość przelotowa- 161-193 km/h, prędkość manewrowa- 185 km/h, prędkość przeciągnięcia- 71 km/h, doskonałość- 24, wznoszenie- 4-5 m/s, pułap- 8840 m, zasięg- 644 km.

Dane techniczne ”Xenos” (silnik Jabiru 120 KM) (wg [1]):
Rozpiętość- 13,92 m, długość- 6,01 m, powierzchnia nośna- 14,68 m2.
Masa własna- 345 kg, masa użyteczna- 233 kg, masa całkowita- 578 kg.
Prędkość nieprzekraczalna- 241 km/h, prędkość przelotowa- 193-225 km/h, prędkość manewrowa- 185 km/h, prędkość przeciągnięcia- 71 km/h, doskonałość- 24, wznoszenie- 6-7 m/s, pułap- 10360 m, zasięg- 563 km.

Źródło:

[1] ”Sonex. The Sport Aircraft Reality Check”
[2] ”Pierwszy lot samolotu- Latającego Laboratorium”. ”Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych”
blog comments powered by Disqus