SOCATA TB-10 "Tobago", 1977

Samolot szkolno-sportowy i dyspozycyjny. Francja.
Samolot szkolno-sportowy i dyspozycyjny SO­CATA TB-10 ”Tobago” (SP-KBB). (Źródło: Copyright Krzysztof Godlewski- ”airfoto.pl”).

W firmie SO­CATA (Société de Construction des Avions de Tourisme et d’Affaires) w Tarbes od połowy lat 1970- tych rozpoczęto konstruowanie samolotu, który miał uzu­pełniać, a następnie zastąpić produkowane tam w wielu wersjach znane i wysoko cenione samoloty Socata "Rallye". Głównym konstruktorem był inż. René Stuckelberger. Nową generację samolotów oznaczono literami TB- pierwszym samolotem był TB-10 "To­bago". Budowa prototypu rozpoczęła się w 1976 r., został oblatany w lutym 1977 r. Otrzymał on sil­nik Lycoming 0-360A1AD o mocy 134 kW.

Równo­cześnie z nim opracowano prawie iden­tyczny Socata TB-9 ”Tampico” z silnikiem Lycoming 0-320-D2A o mocy 119 kW, o mniejszym udźwigu. Od początku liczono się z możliwością dal­szego rozwoju konstrukcji przez zastoso­wanie chowanego podwozia- kolejny sa­molot oznaczono Socata TB-20 ”Trinidad”.

W Polsce.

W 1990 r. podpisano umowę między PZL-Mielec a francuską firmą SO­CATA (współpracującą wcześniej z PZL-Warszawa-Okęcie), o produkcji w Mielcu samolotów lekkich SO­CATA TB-9 ”Tampico”, SO­CATA TB-10 ”Tobago” i SO­CATA TB-20 ”Trinidad”. Na przełomie lat 1990-91 odbyło się kilkumiesięczne przeszkolenie polskich pracowników we Francji. W ciągu pierwszych dwóch lat produkcji, PZL-Mielec opuściło 21 TB-9 i 3 TB-10, po czym, w 1994 r produkcja została wstrzymana ze względu na kłopoty finansowe firmy Socata. W 1996 r. polski przemysł lotniczy nadal produkował niektóre komponenty tych samolotów, m.in. podwozia.

W dniu 1.01.2006 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowały się 4 samoloty TB-10, w tym min.: dyspozycyjne- 3 egz., Ośrodek Kształcenia Lotniczego- 1 egz.

Konstrukcja:
Dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Płat o konstrukcji metalowej, dwudzielny, jednodźwigarowy, skorupowy.
Kadłub półskorupowy, metalowy z kompozytowym dachem kabiny. Kabina zakryta.
Usterzenie klasyczne, usterzenie poziome płytowe.
Podwozie: Stałe, trójkołowe z kołem przednim, stałe.

Wyposażenie- typowy zestaw VFR, rozbudowywany na zamówienie.

Silnik- Textron Lycoming 0-360-A1D o mocy 134 kW (182 KM).

Dane techniczne TB-10 (wg [2]):
Rozpiętość- 9,76 m, długość- 7,63 m, wysokość- 3,02 m, powierzchnia nośna- 11,9 m2.
Masa własna- 700 kg, masa startowa max- 1150 kg.
Prędkość max- 247 km/h, prędkość przelotowa- 235 km/h, prędkość minimalna- 97 km/h, wznoszenie- 4,0 m/s , zasięg- 1210 km.

[xxxxxxxxxxxxxxx] H. M. "(Aérospatiale) TB-20 SOCATA Trinidad". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 2/1985.

Galeria

  • Samoloty SOCATA TB na hali produkcyjnej w WSK-PZL Mielec, lata 1990- te. (Źródło: Lotnicze Podkarpackie).

Źródło:

[1] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2006”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] Makowski T. ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”. Agencja Lotnicza Altair. Warszawa 1996.
[3] H. M. "(Aérospatiale) TB-20 SOCATA Trinidad". Technika Lotnicza i Astronautyczna  nr 2/1985.
blog comments powered by Disqus