WS-3 "Czajka", 1956
Po próbach kołowania przeprowadzonych wiosną 1956 r., w dniu 26.08.1956 r. WS-3 ”Czajka” wykonała pierwszy lot. Samolot demonstrowany był również na pokazach lotniczych, raz w aeroklubie w Kielcach, raz w Aeroklubie Robotniczym w Mielcu, wzbudzając zrozumiałe zainteresowanie publiczności, a przede wszystkim hobbystów lotniczych. Ten amatorski, lekki i mały samolot był pierwszą, na wskroś udaną konstrukcją tego typu, zbudowaną w Polsce po II wojnie światowej. Świadczyły o tym jego zalety pilotażowe, łatwość eksploatacji i prostota budowy. Do 1959 r. ”Czajka” w ok. 70 lotach spędziła ok. 20 h w powietrzu. Konstruktor starał się o zalegalizowanie swojej działalności, ale Instytut Lotnictwa nie reagował na podania i pisma o homologację. Przesłana tam dokumentacja nie została sprawdzona. W rezultacie konstruktor został zmuszony do zaprzestania używania swego samolotu, który wypchnięto za hangar.
Niestety w 1960 r. ”Czajka” uległa całkowitemu zniszczeniu. Budowa i pilotaż własnego samolotu były wówczas w Polsce surowo zabronione. Dlatego spalono komisyjnie konstrukcję, co do której- poza podpalaczami- wszyscy byli przekonani, że jest udana. W bezmyślny sposób została zniszczona konstrukcja, którą Stanisław Sobkow budował przez 6 lat, wkładając w nią 15 tysięcy roboczogodzin.
Konstrukcja:
Jednomiejscowy wolnonośny dolnopłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydło dzielone o obrysie trapezowym z zaokrąglonymi końcami i ze skosem do tyłu, zakończenie skrzydeł eliptyczne, dwudzielne. Skrzydło posiadało keson pracujący i dwa dźwigary. Tylna część skrzydła kryta płótnem, przy kadłubie i na końcach skrzydeł sklejką. Lotki szczelinowe, pokryte płótnem.
Kadłub drewniany o przekroju w przedniej części prostokątny, przechodził w rurę w części ogonowej. Konstrukcja półskorupowa wręgowo-podłużnicowa pokryta sklejką. Kabina zakryta.
Usterzenie poziome o obrysie prostokątnym ze wzniosem. Pokrycie stateczników sklejką, sterów płótnem. Rozchylanie sterów powodowała, że działały jako hamulce aerodynamiczne.
Podwozie trójkołowe z kołem przednim, stałe.
Silnik- płaski Praga D o mocy startowej 55 kW (75 KM ) i mocy nominalnej 44 kW (60 KM).
Dane techniczne WS-3 (wg [4]):
Rozpiętość- 8,2 m, długość- 6,4 m , wysokość- 2,2 m, powierzchnia nośna- 10,0 m2.
Masa własna- 320 kg, masa użyteczna- 150 kg, masa całkowita- 470 kg.
Prędkość max- 195 km/h, prędkość przelotowa- 150 km/h, prędkość minimalna- 80 km/h, wznoszenie- 3,3 m/s, pułap- 3300 m, zasięg- 450 km, czas lotu- (wg [3]- 3) h.
Galeria
Źródło:
[1] Borzęcki J. ”Na własnych skrzydłach”. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk 1980.[2] ”Polskie konstrukcje amatorskie”
[3] Sobkow S. ”Nigdzie nie publikowany rysunek samolotu amatorskiego Czajka”. Modelarz 1964.
[4] Praca zbiorowa ”Konstrukcje lotnicze Polski Ludowej”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1965.