Skraba ST-3, 1927

Amatorski samolot sportowy. Polska.
Samolot sportowy Skraba ST-3 w locie. (Źródło: ”Jan Rychter - Fotografia”).
Projekt samolotu sportowego Skraba ST-3 opracował Bolesław Skraba, w 1926 r. Był to pierwszy w Polsce samolot konstrukcji metalowej. Na przyjęty rodzaj konstrukcji duży wpływ miał fakt remontowania w Centralnych Warsztatach Lotniczych samolotów Breguet XIX o szkielecie z rur duralowych i pokryciu płóciennym. Budowę samolotu rozpoczęto w 1926 r. i zakończono w połowie 1927 r. Został oblatany z silnikiem Anzani w lipcu 1927 r. Po modernizacji i wymianie silnika na Salmson samolot,pilotowany przez konstruktora, wziął udział w I Krajowym Konkursie Awionetek (6-9.10.1927 r.), zajmując piąte (ostatnie) miejsce. Samolot nie był udany. Ze względu na dużą masę własna miał skromne osiągi i średnie własności pilotażowe.

Na początku 1928 r. konstruktor gruntownie przebudował samolot, który otrzymał smukły kadłub, rozpiętość i powierzchnia płatów oraz długość kadłuba zostały powiększone a masa własna płatowca nie uległa zmianie. Samolot z jednoosobową załogą startował w II Krajowym Konkursie Awionetek (29.10-1.11. 1928 r.), zajmując 10 miejsce. Konstruktor przystosowywał przez dłuższy czas samolot ST-3 do lotów długodystansowych, lecz do zamierzonej próby pobicia rekordu odległości nie doszło. Otrzymał znaki rejestracyjne P-POLH lub P-POLG. Słabe osiągi przyczyniły się do zaniechania na początku 1929 r. lotów na tym samolocie.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji metalowej.
Płaty prostokątne, dwudzielne, dwudźwigarowe, z wykrzyżowaniem miedzydźwigarowym drutami. Żebra kratowe, duralowe. Do pierwszego dźwigara noski kryte blachą, reszta płótnem. Profil IAW-15. Płaty miedzy sobą usztywnione słupkami i drutami stalowymi. Lotki (tylko na górnym płacie) spawane z rur stalowych, kryte płótnem.
Kadłub o przekroju eliptycznym, kon­strukcji duralowej, składający się z kratownicy z rur duralowych i spawanych złączy stalowych, wykrzyżowanej drutem stalowym, na którą zosta­ły nałożone wręgi i podłużniczki z kątowników duralowych. Przód kadłuba kryty blachą, tył płótnem. Zbiornik paliwa początkowo pod kadłubem, później w przodzie kadłuba przed kabiną. Kabiny odkryte, początkowo pierwsza kabina była kryta.
Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem. Statecznik poziomy podparty zastrzałami, statecznik pionowy usztywniony drutem.
Podwozie stałe z rur sta­lowych osiowe, dwukołowe, amortyzowane sznurem gumowym, okryte osłonami z blachy aluminiowej. Płoza ogonowa amortyzowana sznurem gumowym.

Silnik- początkowo chłodzony powietrzem, 6- cylindrowy, gwiaz­dowy Anzani o mocy 33 kW (45 KM), później chłodzony powietrzem, 9- cylindrowy Salmson 9AD o mocy 29 kW (40 KM). Śmigło dwułopatowe, drewniane, stałe.

Dane techniczne ST-3, 2-miejscowy z silnikiem Anzani (wg [2]):
Rozpiętość- 7,5 m, długość- 5,3 m, wysokość- 2,3 m, powierzchnia nośna- 16,5 m2.
Masa własna- 325 kg, masa użyteczna- 168 kg, masa całkowita- 493 kg.
Prędkość max- 130 km/h, prędkość przelotowa- 110 km/h, prędkość minimalna- 68 km/h, wznoszenie- 1,0 m/s, pułap- 1000 m, zasięg- 150 km.

Dane techniczne ST-3, 1-miejscowy z silnikiem Salmson (wg [2]):
Rozpiętość- 8,3 m, długość- 5,7 m, wysokość- 2,35 m, powierzchnia nośna- 18,3 m2.
Masa własna- 323 kg, masa użyteczna- 97 kg, masa całkowita- 420 kg.
Prędkość max- 120 km/h, prędkość przelotowa- 104 km/h, prędkość minimalna- 66 km/h, wznoszenie- 1,0 m/s, pułap- 1000 m, zasięg- 100 km.

Galeria

  • Samolot sportowy Skraba ST-3 po gruntownej przebudowie w 1928 r. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004).
  • Samolot Skraba ST-3 w trakcie budowy. (Źródło: via Konrad Zienkiewicz).
  • Skraba ST-3, rysunek w rzutach. (Źródło: Glass Andrzej ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”).

Źródło:

[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.
blog comments powered by Disqus