SL-1 "Akar", 1923
("A.K.")

”Akar” wziął udział w I Konkursie Ślizgowców w Białce koło Nowego Targu (23 sierpnia - 13 września 1923 r. - wliczając w to pierwszy tydzień przeznaczony na trening). Pilotowany był przez brata konstruktora- Tadeusza Karpińskiego (znanego pilota komunikacyjnego) oraz Ryszarda Bartla. Oblot szybowca ze wzgórza odbył się 24.08.1923 r. w Białce. Lot trwał 1 min 8 s. 29 sierpnia 1923 r. R. Bartel utrzymywał się w powietrzu przez l min. 36 s. W sierpniu podczas treningu ”Akar” wykonał 7 lotów. We wrześniu szybowiec wykonał 16 lotów w czasie 12 min. l s. Najdłuższy lot wykonany przez T. Karpińskiego wynosił 3 min 6 s, a przez R. Bartla 2 min 8 s. l września T. Karpiński uzyskał wysokość ponad start 20 m, lądując na miejscu startu. W następnym locie uzyskano odległość lotu 3 km. Wszystkie szybowce konkurencyjne uległy na zawodach rozbiciu. ”Akar” zajął pierwsze miejsce - w zawodach uzyskując I i II nagrodę za czas lotu.
W zimie 1923/24 r. szybowiec został przez studentów Sekcji Lotniczej wyremontowany w CWL. Podczas remontu niektóre elementy przerobiono. W kwietniu 1924 r. Sekcja Lotnicza urządziła wyprawę szybowcową na Babią Górę, zabierając ze sobą ”Akara”. Podczas tej wyprawy 8 kwietnia 1924 r. T. Karpiński wykonał lot trwający 4 min. 5 s (był to nowy rekord krajowy), uzyskując wysokość 50 m ponad start i przelatując 2 km. W końcowej fazie tego lotu szybowiec przymusowo lądując uszkodził skrzydło i połamał kratownicę kadłuba.
Jesienią 1924 r. powstał projekt zabudowy silnika Anzani o mocy 33,1 kW (45 KM) do ”Akara”. Na początku 1925 r. nowy, kryty sklejką prostokątny kadłub do szybowca zaprojektowali według szkiców i wskazówek J. Drzewieckiego: J. Wędrychowski i S. Prauss. Na wiosnę 1925 r. Sekcja Lotnicza zamierzała zbudować nowy kadłub i wysłać szybowiec na II Konkurs Szybowców na Oksywie koło Gdyni, nazywając go ”Akar II”. Jednak nowe kierownictwo CWL nie pozwoliło korzystać studentom z warsztatu. Uzyskano w końcu pomieszczenie warsztatowe przy 1 Parku Lotniczym, lecz termin zawodów był już zbyt blisko i prac nie podjęto. Nie wyremontowany szybowiec uległ zniszczeniu jesienią 1925 r.
”Akar” był pierwszym udanym polskim szybowcem. Odniesiono na nim liczne sukcesy, ustalając pierwsze polskie rekordy szybowcowe oraz zajmując pierwsze miejsce w pierwszych polskich zawodach szybowcowych. Na szybowcu ”Akar” wzorowany był szybowiec "Śpiesz się powoli" konstrukcji J. Czechowskiego z 1925 r.
W 2015 r. studenci Koła Naukowego Lotników działającego przy wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej zbudowali replikę szybowca SL-1 "Akar" (patrz SL-1 "Akar" (replika)).
Konstrukcja:
Jednomiejscowy górnopłat o konstrukcji drewnianej.
Płat prostokątno- trapezowy, trójdzielny, dwudźwigarowy, kryty płótnem. Dźwigary i wykrzyżowanie miedzy-dźwigarowe tworzyły kratownicę przestrzenną. Napęd lotek linkami.
Kadłub w postaci dwóch płaskich kratownic ustawionych w odległości 2 m jedna od drugiej, połączonych płatem, usterzeniem i dwiema poprzeczkami, na których umieszczono siodełko pilota, drążek sterowy i pedały, oraz osią podwozia drutami usztywniającymi.
Usterzenie kryte płótnem składało się z dwóch stateczników pionowych i sterów kierunku, statecznika poziomego między nimi i steru wysokości o rogowym odciążeniu aerodynamicznym. (Wg [4]- statecznik pionowy był jedynym elementem krytym nie płótnem, ale sklejką). Napęd sterów linkami.
Podwozie dwukołowe z kołami od samolotu, na wspólnej osi z rury stalowej, umocowanej do kadłuba w celu amortyzacji sznurem gumowym.
Dane techniczne SL-1 (wg [1]):
Rozpiętość- 9,3 m, długość- 5,5 m, wysokość- 1,7 m, powierzchnia nośna- 12,3 m2.
Masa własna- 75-80 kg, masa użyteczna- 65 kg, masa całkowita- 140-145 kg.
Prędkość lotu- 45 km/h, doskonałość- 9, opadanie minimalne- 1,3 m/s.
Galeria
Źródło:
[1] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 1. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2004.[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Dulęba L., Glass A. ”Samoloty RWD”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.
[4] "Rekonstrukcja szybowca SL-1 AKAR". Biuletyn PW - Politechnika Warszawska.