RWD-16 "Osa", 1936
W wyniku rozwoju lotnictwa sportowego w połowie lat 1930- tych powstało zainteresowanie tanim samolotem sportowym zwanym często samolotem popularnym. W Doświadczalnych Warsztatach Lotniczych tego rodzaju samolot zaprojektował w 1935 r. inż. Andrzej Anczutin. RWD-16 był dwumiejscowym dolnopłatem z miejscami obok siebie. Silnik Walter "Mikron I" o mocy 36 kW zapewniał niski koszt eksploatacji. Koszt budowy samolotu sfinansowała fabryka żarówek OSRAM. Prototyp o znakach wykonał pierwszy lot wiosną 1936 r. Próby w locie wykazały, że samolot był niesterowny kierunkowo. Przyczyniła się do lego szeroka kabina powodująca niekorzystną aerodynamikę kadłuba. Samolot w swej początkowej wersji zademonstrowano w locie 15.09.1936 r. podczas pokazów z okazji zawodów balonowych o puchar Gordon- Benetta.
W 1937 r. samolot zmodernizowano. Zmiana usterzenia na wyższe oraz dodanie slotów na skrzydłach nie poprawiło jednak sterowności. Samolot ze zmienionym usterzeniem został pokazany publicznie 26.09.1937 r. podczas uroczystości przekazania aeroklubom i szkołom 127 samolotów ufundowanych przez społeczeństwo za pośrednictwem LOPP. Samolot otrzymał imię "Osa", co się wiązało z jego własnościami.
Na przełomie lat 1937/1938 samolot ponownie zmodyfikowano. Przebudowano górę kadłuba, a kabina otrzymała przednią szybę skośnie nachyloną do przodu. Równocześnie silnik zamieniono na inny, o mocy 44 kW. Wyniki tych przeróbek także nie były w pełni zadowalające. Samolot został przekazany znanemu pilotowi turystycznemu kpt. Zbigniewowi Babińskiemu, a wytwórnia na podstawie zebranych doświadczeń przystąpiła do budowy nowego prototypu oznaczonego RWD-16 bis.
Konstrukcja:
Dwumiejscowy dolnopłat wolnonośny o konstrukcji drewnianej.
Płat trapezowy, niedzielony, drewniany, dwudźwigarowy, kryty sklejką do przedniego dźwigara, dalej płótnem, zamocowany do kadłuba czterema sworzniami. Lotki szczelinowe.
Kadłub prostokątny, zaokrąglony od góry, drewniany, półskorupowy, czteropodłużnicowy, kryty sklejką. Łoże silnika spawane z rur stalowych. Osłony silnika z blachy aluminiowej. Kabina zakryta ze stałym wiatrochronem i osłoną odsuwaną do tyłu. Miejsca załogi obok siebie.
Usterzenie wolnonośne. Stateczniki kryte sklejką, stery- płótnem.
Podwozie stałe, główne trójgoleniowe z amortyzatorami olejowo- powietrznymi i kołami niskociśnieniowymi o średnicy 415 mm. Płoza ogonowa z piórowej sprężyny stalowej.
Silnik- początkowo chłodzony powietrzem, 4- cylindrowy, rzędowy Walter "Mikron I" o mocy nominalnej 36- 37 kW (48- 50 KM) i mocy startowej 40 kW (55 KM), później chłodzony powietrzem, 4- cylindrowy, rzędowy Avia 3 o mocy nominalnej 44 kW (60 KM).
Śmigło dwułopatowe drewniane, stałe, Szomański, o średnicy 1,8 m.
Dane techniczne RWD-16 (wg [3]):
Rozpiętość- 11,8 m, długość- 7,51 m, wysokość- 2,75 m, powierzchnia nośna- 15,3 m2.
Masa własna- 325 kg, masa użyteczna- 285 kg, masa całkowita- 610 kg.
Prędkość max- 145 km/h, prędkość przelotowa- 120 km/h, prędkość min.- 67 km/h, wznoszenie- 6,2 m/s, pułap- (wg [1]- 3000) m, zasięg- 750 km.
Galeria
Źródło:
[1] Dulęba L., Glass A. ”Samoloty RWD”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 2. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2007.