Rumpler C-IV Rubild, 1917
(Pfalz C-I)

Samolot rozpoznawczy. Niemcy.
Samolot rozpoznawczy Rumpler C-IV lotnictwa wojskowego Niemiec. (Źródło: archiwum).

Samolot Rumpler C-IV został zbudowany w firmie Rumpler Flugzeug-Werke. Konstrukcja stanowiła rozwój poprzednich samolotów Rumpler zarówno seryjnych, jak i doświadczalnych. Otrzymał mocniejszy silnik Mercedes D-IVa i był staranniej opracowany aerodynamicznie (wyróżniał się zaokrąglonym obrysem dolnego płata). Posiadał niezłe osiągi, zwłaszcza pułap wynoszący ponad 6000 m, nieosiągalny dla alianckich myśliwców. Samolot był seryjnie w dużych ilościach w wytwórni macierzystej i na prawach licencyjnych w Bayerische Flugzeug-Werke (Bayru), Germania, Hansa-Brandenburg, MFW. Firma Pfalz Flugzeug-Werke budowała samoloty w zmodyfikowanej wersji (z podwójnymi lotkami i dodatkowym usztywnieniem ogona) jako typ Pfalz C-I.

Używany był na Froncie Zachodnim, we Włoszech i w Palestynie. Stosowano go do wywiadu strategicznego na głębokich tyłach nieprzyjaciela, do wykonywania zdjęć z dużych wysokości. Uważany był za jeden z najbardziej skutecznych samolotów rozpoznawczych. Po zakończeniu I wojny światowej używany był w lotnictwie wojskowym Estonii, Jugosławii, Rumunii, Szwajcarii i Turcji.

W Polsce.

W lotnictwie polskim znajdowało się 38 samolotów Rumpler C-IV. Większość pochodziła ze zdobyczy wojennej w b. Kongresówce i Małopolsce, w Wielkopolsce i na Kujawach. Dwa zakupiono w Niemczech (wcześniejsze źródła podawały znacznie niższe liczby przejętych samolotów, np. wg [2]- ze zdewastowanego sprzętu Centralne Warsztaty Lotnicze (CWL) wyremontowały w połowie 1919 r. 10 egz., natomiast za granicą zakupiono prawdopodobnie dalsze 6 egz.). Prawie wszystkie Rumpler C-IV znajdujące się w Poznaniu wysłano do Warszawy i do Lwowa. Od standardowego C-IV w lotnictwie polskim odróżniano wersję C-IV Rubild (Rumpler Bildflugzeug)- samolot rozpoznania fotograficznego. Samoloty Rumpler C-IV nie były zbyt rozpowszechnione. Znajdowały się, wyposażeniu 2,5 i 12 EL oraz w sojuszniczej Eskadrze Lotniczej Narodowej Armii Rosyjskiej gen. Bułak-Bałachowicza.

Znajdowały się również w szkołach pilotów w Krakowie i Poznaniu. Wykorzystywano je w 1919 r. na Froncie Południowym podczas walk z wojskami ukraińskimi. Po licznych wypadkach, spowodowanych złymi właściwościami w locie, zostały wycofane z eskadr bojowych. Większa część z nich (około 70%) pozostała w magazynach, nie zmontowana. Ostatnie skasowano w kwietniu 1921 r. (wg [2]- ostatnie egzemplarze tego typu zakończyły służbę w 1926 r.).

Konstrukcja:
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej.
Skrzydła dwudźwigarowe kryte płótnem. Wznios 5°, skos 2,5°. Komora płatów dwuprzęsłowa. Lotki proste, spawane z rur stalowych były tylko na górnym płacie. Pfalz C-l miał lotki na obu płatach. Dolny, wąski płat cięciwie równej 0,8 górnego płata miał obrys zbliżony do skrzydeł wa­żki. Konstrukcja korzystna pod wielu względami, zwracała uwagę orygina­lnością rozwiązania.
Kadłub- kratownica przest­rzenna pokryta w części przedniej na grzbiecie sklejką, reszta płótnem. Wczesne egzemplarze miały przód z kołpakiem piasty śmigła, później­sze- bulwiastą osłonę silnika bez kołpaka na piaście. Kabiny odkryte.
Usterzenie spa­wane z rur. Statecznik poziomy miał profil asymetryczny zwrócony wypuk­łością linii szkieletowej do spodu. Usterzenie pionowe było płaskie bez profilu aerodynamicznego. Usterze­nie poziome miało charakterystyczny obrys porównywany do nakrętki mo­tylkowej.
Podwozie klasyczne stałe.

Uzbrojenie- 1 stały karabin maszynowy pilota Spandau wz. 08/15 kal. 7,92 mm i 1 ruchomy karabin maszynowy obserwatora Parabellum wz. 14 kal. 7,92 mm. Ładunek bomb 4 x 25 kg na wyrzutnikach pod dolnym płatem.

Wyposażenie w wersji C-IV Rubild- półautomatyczny aparat fotograficzny Goerz umiesz­czony w osobnym pojemniku w kabi­nie obserwatora.

Silnik- rzędowy, 6-cylindrowy, chłodzony cieczą Mercedes D-IVa o mocy 191 kW (260 KM). W Polsce w jednym wypadku zabudowano silnik rzędowy, 6-cylindrowy, chłodzony cieczą Benz Bz-IV o mocy 147 kW (200 KM).

Dane techniczne C-IV (wg [1]):
Rozpiętość- 12,66 m, długość- 8,40 m, wysokość- 3,25 m, powierzchnia nośna- 33,5 m2.
Masa własna- 1080 kg, masa użyteczna- 450 kg, masa całkowita- 1530 kg.
Prędkość max- 171 km/h, czas wznoszenia na wys. 1000 m- 3' 45", pułap- 6400 m, zasięg- ok. 500 km, czas lotu- 4 h.

Galeria

  • Rumpler C-IV w barwach polskiego lotnictwa wojskowego. (Źródło: Bączkowski W. ”Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939”. Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1987 ).
  • Rumpler C-IV, rysunek w rzutach. (Źródło: Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924”).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924”. Wyd. Bellona; Wyd. Lampart. Warszawa 1997.
[2] Bączkowski W. "Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939". Tomik 1. Seria "Barwa w Lotnictwie Polskim". Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. Warszawa 1987.
blog comments powered by Disqus