Niekierowane pociski rakietowe S-5 kal. 57 mm opracowane zostały w ZSRR w 1955 r. jako broń powietrze-powietrze i rzeczywiście, za ich pomocą zostało strąconych niemało samolotów w czasie wojny wietnamskiej. Później z racji niewielkiej celności, stosowano je głównie do zwalczania powierzchniowych celów naziemnych, także z pokładów śmigłowców. Ich małą celność rekompensuje zastosowanie wieloprowadnicowych wyrzutni.

Pocisk rakietowy S-5 (ARS-57) stał się bazą dla opracowania i wprowadzenia do uzbrojenia wielu wyspecjalizowanych wersji:
- S-5M ((ARS-57M))- posiada głowicę odłamkowo-burzącą, która wybuchając tworzyła ok. 75 odłamków o masie 1 g. Przeznaczony jest do niszczenia obiektów powietrznych i nieopancerzonych obiektów naziemnych (nawodnych) odłamkami oraz poprzez działanie burzące. Posiadał czołowy mechaniczny zapalnik uderzeniowy, który powodował wybuch pocisku przy uderzeniu o przeszkodę lub samolikwidację po upływie określonego czasu,
- S-5MO- posiada głowicę odłamkowo-burzącą składającą się z 20 nacinanych pierścieni tworzących 360 odłamków o masie ok. 2g,
- S-5K- przeznaczony do zwalczania obiektów opancerzonych. Budowa pocisku S-5K jest podobna do budowy pocisku S-5M. Rożni się tylko ładunkiem bojowym. Posiada głowicę kumulacyjną, zdolną przebić 130 mm stali,
- S-5KP- otrzymał nowy, niezawodniejszy zapalnik piezoelektryczny i oplot ze stalowego drutu, tworzącego odłamki,
- S-5P- przeznaczony do wytwarzania pasywnych zakłóceń stacji radiolokacyjnych przeciwnika i uzbrojony w ładunek zawierający pakiety dipoli odbijających fale elektromagnetyczne. Pocisk po upływie określonego czasu od odpalenia z wyrzutni zaczyna wyrzucać kolejno trzy pakiety dipoli, które rozlatując się tworzą obłoki zakłócające. Wypełnienie pocisku typem odbijacza dipolowego jest dobierane stosownie do potrzeb,
- S-5O- o działaniu oświetlającym zawiera pocisk wypełniony ładunkiem oświetlającym na spadochronie. Ładunek wraz ze spadochronem wyrzucany jest z głowicy po zadziałaniu zapalnika odległościowego. Czas palenia się masy oświetlającej jest nie mniejszy niż 15 s. Prędkość opadania ładunku na spadochronie do 20 m/s,
- S-5M1/K1/P1/O1- są to zmodernizowane wersje pocisków S-5M/K/P/O, różniące się sposobem podania impulsu elektrycznego na zapłonnik ładunku prochowego silnika rakietowego. Dotychczasowa wtyczkę zastąpił pierścień ślizgowy. Ponadto w pociskach S-5M1 i S-5K1 zastosowano skuteczniejsze zapalniki,
- S-5MO- posiada głowicę z wymuszoną fragmentacją korpusu ładunku bojowego, w wyniku której powstają odłamki o założonym kształcie i masie. Opracowany na bazie pocisku S-5M1,
- S-5KO- otrzymał ładunek bojowy o działaniu kumulacyjno-odłamkowym,
- S-5KP (S-5KPB)- zastosowano piezoelektryczny zapalnik uderzeniowy o błyskawicznym działaniu (podwyższonej szybkości). W przypadku niesprawności piezogeneratora, urządzenie zapalnikowe zadziała po uderzeniu w przeszkodę od dajnika bezwładnościowego. W pocisku uzyskano wzrost grubości przebijanego pancerza z 150 do 250 mm,
- S-5I- specjalny pocisk z ładunkiem w postaci pułapki termicznej przeznaczonej do zmylenia samonaprowadzających się rakiet przeciwnika,
- S-5S- był wypełniony metalowymi kilkucentymetrowymi strzałkami do rażenia siły żywej.

Rakiety S-5 odpalano z wieloprowadnicowych wyrzutni ORO-57, mieszczących od 4 do 16 pocisków. Największe z nich zostały ostatecznie przyjęte jako bazowe i zunifikowane- otrzymały wtedy nazwę UB-16-57 i mogły być podwieszane pod prawie wszystkie typy samolotów i śmigłowców- w stanie niezaładowanym ważyły niewiele ponad 50 kg. Wielokrotnie je zresztą modernizowano (wersje U, UM, UD, UDM oraz W i UW dla śmigłowców). Nieco później wprowadzono większe i dwukrotnie cięższe bloki UB-32 z 32 prowadnicami w wersjach niewiele różniących się dla odrzutowców i dla śmigłowców- z wysmukłym, aerodynamicznym przodem. Produkowano dla nich rakiety z coraz doskonalszymi głowicami odłamkowymi, przeciwpancernymi, oświetlającymi i zakłócającymi. W zależności od rodzaju i liczby wyrzutni, siła ognia może wynosić od 8 do 256 pocisków S-5.

Wyrzutnie UB-16 i UB-32 były stosowane praktycznie na wszystkich radzieckich i rosyjskich typach samolotów lotnictwa frontowego oraz śmigłowcach uzbrojonych: Mikojan MiG-21, Mikojan MiG-23, Mikojan MiG-27, Jakolew Jak-38, Mil Mi-8, Mil Mi-24, Suchoj Su-17, Suchoj Su-20, Suchoj Su-22, Suchoj Su-24, Suchoj Su-25, Antonow An-72P.

Wojna w Afganistanie wykazała jednak niedostateczną skuteczność niekierowanych rakiet kal. 57 mm, w związku z czym lotnictwa Układu Warszawskiego zaczęły przezbrajać się w znacznie skuteczniejsze rakiety S-8 kal. 80 mm. Na dodatek dla ich w miarę celnego odpalenia trzeba było zrobić to w odległości niewiele ponad kilometr od celu, a więc w zasięgu wszelkiej broni przeciwlotniczej.

Celność i niska cena zakupu zadecydowały, że S-5 używano do walki prawie we wszystkich współczesnych konfliktach zbrojnych. W latach 1990- tych bardzo sprawnie posługiwali się nimi bojownicy czeczeńscy- wystrzeliwując je z wyrzutni montowanych na samochodach terenowych.

W Polsce:

W lotnictwie polskim od lat 1960-tych podstawowym rodzajem rakiet niekierowanych były odmiany rakiety S-5 z różnymi rodzajami głowic (głównie S-5M i S-5MO z głowicą odłamkowo-burzącą oraz DS-5KO z głowicą kumulacyjno-odłamkową przebijającą pancerz o grubości do 150 mm). Do ich odpalania służą szesnastoprowadnicowe kasety (bloki) UB-16 oraz dwukrotnie pojemniejsze UB-32.

W Polsce zostały opracowane kasety z uzbrojeniem podwieszanym, pierwsze z nich zostały opracowane w latach 60-tych dla samolotu TS-11 ”Iskra”, dla którego zbyt ciężka okazała się większość podwieszanego uzbrojenia produkcji radzieckiej. Przedstawicielem tego pokolenia jest kaseta Mars-4 mieszcząca 8 pocisków S-5. Dla uzbrojonej wersji śmigłowca PZL Mi-2 skonstruowano kasetę Mars-2M, mieszczącą 16 rakiet S-5.

Na bazie niekierowanego pocisku rakietowego S-5 został opracowany imitator celu powietrznego ICP-89.

Konstrukcja.
Po opuszczeniu lufy lot pocisku do celu odbywa się po krzywej balistycznej. Stabilizację w przestrzeni osiągnięto poprzez ruch obro­towy wokół własnej osi podłużnej, wymuszony kątem zaklinowania brzechw, które po wyjściu z wyrzutni są automatycznie otwierane za pomocą mechani­zmu sprężynowego.

Dane techniczne S-5KO (wg [2]):
Długość- 1006 mm, średnica- 57 mm.
Masa głowicy bojowej- 1,36 kg, masa całkowita- 4,5 kg.
Zasięg- 1,8 km.