W drugiej połowie lat 1960-tych na bazie doświadczeń wietnamskich w kilku krajach sformułowano wymagania na małogabarytowe pociski rakietowe do manewrowych walk powietrznych. W ZSRR koncepcję wypracował instytut GosNIIAS i 21.01.1970 r. biuro konstruktorskie KB Mołnia (obecnie GosMKB Wympieł) otrzymało zlecenie na budowę pocisku R-60, naprowadzanego na źródło ciepła. . Jego konstruktorami byli G. Smolski i A. Kegels. Pierwsze odpalenia R-60 w powietrzu zrealizowano w latach 1971-72 z samolotów MiG-21SMT i MiG-23M. Pocisk oficjalnie przyjęto do uzbrojenia 18.12.1973 r. Produkcję uruchomiono w moskiewskich zakładach Kommunar (1973-1985), a następnie Iżewskich Zakładach Mechanicznych oraz Tbiliskich Zakładach Lotniczych. Razem z R-60 opracowano pocisk szkolny UZR-60 z aparaturą kontrolno-zapisującą, nieodpalany w locie. W 1974 r. R-60 wprowadzono do uzbrojenia samolotów Su-15TM, Su-17M i następnie Jak-38. Pocisk rakietowy R-60 stał się podstawowym pociskiem do walki powietrznej w lotnictwie radzieckim lat 1970-tych.

Pocisk R-60 (kod NATO AA-8 "Aphid") był następcą pocisku R-3. Był mniejszy i bardziej zwrotny od swego poprzednika. Posiadał jednak bardzo mały zasięg, do wysokości 1500 m wynoszący zaledwie 1,5 km. Przy wyższych wysokościach zasięg ten wzrastał osiągając połowę wysokości odpalenia (np. wysokość 6000 m - zasięg pocisku wynosił 3000 m), by w stratosferze osiągnąć 7-9 km. Minimalna odległość odpalenia wynosi 300 m. Pocisk mógł być odpalany z samolotu wykonującego manewr z przeciążeniem do +7 g, a sam charakteryzuje się rozporządzalnym przeciążeniem osiągającym wartość do +35 g, pozwalającym na zwalczanie celów manewrujących z przeciążeniem do +8-9 g. Na dodatek jego głowica jest wystarczająco czuła, aby atakować nieprzyjaciela także z przedniej półsfery, chociaż tylko w bardzo sprzyjających warunkach: lot celu na dopalaniu i lekko bokiem do myśliwca. Wszystkie te parametry, w połączeniu z możliwością wskazywania celu przy pomocy celownika nahełmowego doskonale predysponują rakietę R-60 do użycia w ostrej walce manewrowej. Mankamentem R-60 był niewielki ładunek bojowy, który zmniejsza skuteczność rażenia. R-60 był pierwszym rosyjskim pociskiem powietrze-powietrze, który nie wymagał prac okresowych. Pociski R-60 są podwieszane na belkach pojedynczych APU-60-IM i podwójnych APU-60-IIM.

Wykorzystując potencjał modernizacyjny R-60 w 1974 r. zamówiono zmodernizowany pocisk R-60M dedykowany samolotom myśliwskim Mikojan MiG-21bis i Mikojan MiG-23ML. W trzy lata później przyjęto go do uzbrojenia. Pocisk R-60M charakteryzuje się chłodzoną elektrostatycznie głowicą z poprawionym zespołem napędowym, pozwalającym osiągnąć maksymalny zasięg zwiększony do 9-12 km. W 1983 r. pocisk zintegrowano z nahełmowym wskaźnikiem celu samolotu myśliwskiego Mikojan MiG-29. Ogółem do połowy lat 1980-tych w pociski R-60 (R-60M) dodatkowo uzbrojono samoloty MiG-25, MiG-27, MiG-31, Su-27, Su-17/-20/-22, Su-24, Su-25 (testowano je też jako uzbrojenie śmigłowców bojowych Mi-24 i Ka-50).

Pociski R-60 były eksportowane w dużej liczbie i szeroko rozpowszechnione w świecie. Na eksport pocisk R-60M był produkowany pod oznaczeniem R-60MK, z radiolokacyjnym zapalnikiem zbliżeniowym Kolibri (R-60M otrzymał zmodernizowany zapalnik optyczny) oraz prawdopodobnie pierwotnym ładunkiem bojowym. Chrzest bojowy pocisk R-60 przeszedł latem 1982 r. nad Libanem, choć wg źródeł rosyjskich 21.07.1978 r. dwoma R-60 (odpalonymi z pokładu samolotu MiG-23) zestrzelono irański śmigłowiec Boeing CH-47 "Chinook", który naruszył radziecką przestrzeń powietrzną (drugi tego typu śmigłowiec zestrzelono w rejonie Aszchabadu ogniem z działka).

W Polsce:

Pociski rakietowe R-60 stanowiły w Polsce uzbrojenie samolotów Mikojan MiG-21bis, Mikojan MiG-23, Mikojan MiG-29 oraz Suchoj Su-22.

Konstrukcja:
Pocisk w układzie aerodynamicznym ”kaczka” i charakterystycznymi przednimi destabilizatorami.
Zbudowany jest z pięciu zasadniczych przedziałów:
- część przednią tworzy termiczna głowica samonaprowadzająca OGS-60 Komar na której dodatkowo zabudowano destabilizatory. TGS (opracowana przez kijowskie KB Arsenał) jest przeznaczona do zobrazowania celu na tle otoczenia i podania sygnału przechwycenia. Max kąt wskazania celu z pokładu nosiciela 12°, max prędkość kątowa linii wizowania celu 30 °/s. W R-60M- TGS OGS-75 Komar-M, max kąt wskazania celu z pokładu nosiciela 17°, prędkość kątowa linii wizowania celu 35°/s.
- za TGS zabudowano przedział bojowy z mechanizmem zabezpieczająco-wykonawczym PIM. Część bojowa odłamkowo-tnąca, masa głowicy bojowej- 2,9 kg. Pocisk R-60M otrzymał pręty uranowe, masa głowicy bojowej- 3,5 kg,
- kolejny przedział sterowania składa się z bloku sterowania SUR-69, elementów napędu sterów oraz dajników kontaktowych zapalnika uderzeniowego,
- za nim znajduje się optyczny zapalnik zbliżeniowy N-62 z blokiem energetycznym,
- tylną część pocisku stanowi silnik rakietowy na stały materiał pędny PRD-259 (czas pracy 3-5 s). Składa się z korpusu, w którym jest ładunek prochowy, zapalnik i blok zabezpieczenia. Do korpusu przymocowano skrzydła ze sterolotkami.

Dane techniczne R-60 (wg [2]):
Rozpiętość skrzydeł- 390 mm, długość- 2095 mm, średnica- 120 mm.
Masa całkowita- 43,5 kg.
Prędkość pocisku max- 600 m/s, wysokość odpalenia w przedziale- 30-20000 m, przedział odległości odpalenia w PPS- - m, przedział odległości odpalenia w TPS- 300-7200 m, czas lotu kierowanego- 17-23 s, samolikwidacja- po 23-29 s, prawdopodobieństwo zestrzelenia celu dwoma pociskami- 0,7-0,8 (dla celu manewrującego z przeciążeniem granicznym g+8- 0,5).

Dane techniczne R-60M (wg [2]):
Rozpiętość skrzydeł- 390 mm, długość- 2138 mm, średnica- 120 mm.
Masa całkowita- 45 kg.
Wysokość odpalenia w przedziale- 20-24000 m, przedział odległości odpalenia w PPS- 1500-10000 m, przedział odległości odpalenia w TPS- 200-7700 m, max przeciążenie pocisku na torze lotu- g+35.