Rafael/IAI (ADAMS) "Barak-1", 1993

Rakietowy system obrony powietrznej. Przeciwlotniczy kierowany pocisk rakietowy. Izrael.
Przeciwlotniczy kierowany pocisk rakietowy Rafael ”Barak-1”.
(Źródło: Natan Flayer via ”Wikimedia Commons”).
System obrony przeciwlotniczej ”Barak-1” składa się z dwóch kontenerowych wyrzutni pionowego startu dla 32 rakiet. Jest on przeznaczony dla okrętów o wyporności od 450 do 1000 ton. Jest przeznaczony do samoobrony okrętu i ma zwalczać cele w bezpośredniej bliskości okrętu. Pierwsze prace nad systemem rozpoczęły się w latach 70-tych i przebiegały równolegle w dwóch izraelskich firmach Israel Aircraft Industries (IAI) i Rafael. Na początku lat 1980-tych oba te przedsiębiorstwa przedstawiły dwie różne koncepcje przyszłego systemu:

- IAI oferowało półaktywny sposób naprowadzania rakiet;
- Rafael oferował rakiety strzelane z wyrzutni pionowego startu i naprowadzane metodą CLOS.
Izraelskie siły morskie wybrały wersję firmy Rafael i na jej bazie rozpoczęto szczegółowe opracowanie całego systemu. Prace są prowadzone głównie przez trzy firmy: Rafael, MBT i Elta. Przedsiębiorstwo Rafael zajęło się konstrukcją rakiet i wyrzutni pionowego startu, współpracując jednocześnie przy pracach nad systemem naprowadzania. Wchodzące w skład konsorcjum IAI dwie firmy opracowały radar śledzący systemu oraz opracowują system kierowania ogniem i integrują całość systemu.

Pierwsze testy laboratoryjne ”Barak-1” przeszedł w latach 1984-85. System został ostatecznie zaakceptowany w listopadzie 1993 r., po serii testów ogniowych, w których celem były pokpr typu "Gabriel". System ”Barak-1” miał umożliwiać jednoczesne zwalczanie czterech celów powietrznych, nadlatujących z różnych kierunków i na różnych pułapach. W skład każdej wyrzutni pionowego startu ”Barak-1” wchodzą identyczne moduły (tutaj cztery) o wadze 1300 kg. Każdy taki moduł zawiera 8 komór, w których umieszcza się aluminiowe kontenery-wyrzutnie z rakietami. Jego konstrukcja zabezpiecza łatwy transport, przechowywanie i dzięki obecności systemu odprowadzania gazów pozwala na ładowanie kontenera bezpośrednio na wyrzutnię. Konstrukcja modułu umożliwia jednoczesny start dwóch, niesąsiadujących ze sobą rakiet. Moduły budowane są w dwóch wersjach:
- stacjonarnej montowanej na stałe pod pokładem;
- niestacjonarnej, którą można stosunkowo łatwo instalować na różnego typu okrętach, a nawet na statkach handlowych.

Naprowadzanie rakiety odbywa się z pokładu okrętu. Zaletą takiego kierowania ruchem pocisku jest duża odporność na zakłócenia i mniejsze gabaryty urządzeń na pokładzie rakiety. Wadą jest mały zasięg wynikający z zasady wzrostu błędów naprowadzania wraz z odległością. Typowy czas reakcji systemu na zagrożenie nie może przekraczać 3s, a następny start rakiety może się odbyć już po 0,6s. Według oceny izraelskich specjalistów Barak-1 charakteryzuje się wysoką skutecznością. W maju 1997 r. przeprowadzono ćwiczebne strzelanie na pustyni Negev. Rakieta zestrzeliła kierowany pocisk rakietowy TOW, imitujący pokpr.

Rakieta ”Barak” jest bardzo zwrotna. Dobre wyniki uzyskane przez morski system ”Barak-1” spowodowały, ze rozpoczęto prace nad jego wersją lądową. System ten, oznaczony jako ADAMS ma stanowić barierę m.in. dla rakiet taktycznych Scud.

Pierwszymi jednostkami wyposażonymi operacyjnie w ”Barak-1” są izraelska korweta Eliat i chilijski niszczyciel Blanco Encalanda. System miał stanowić uzbrojenie izraelskich korwet typu Saar 5 i ex-brytyjskich okrętów typu 42 i fregat typu Leander marynarki wojennej Chile. Ponadto istniały plany zastosowania tych rakiet w amerykańskiej wyrzutni Mk 41.

W Polsce.

W 1996 r. przeciwlotnicze pociski rakietowe Rafael ”Barak-1”, obok rosyjskich rakiet 9M330 stosowane w systemie Tor, były brane pod uwagę jako uzbrojenie samobieżnego lufowo-rakietowego zestawu przeciwlotniczego Loara.

W 1998 r. Izrael zaproponował utworzenie joint-venture z zakładami MESKO pod nazwą Krajowe Centrum Techniki Rakietowej, produkującego rakiety przeciwpancerne NT-D, a także przeciwlotnicze ”Barak” i powietrze-ziemia ”Popeye”, dla ewentualnych odbiorców w całej Europie.

Konstrukcja:
Rakieta posiada trzy dysze wylotowe, wyposażone w stery gazodynamiczne. W fazie startu rakieta jest sterowana przez układ kontroli wektora ciągu, umieszczony przy dyszy wylotowej, który następnie jest odrzucany. Później wykorzystywane są stery aerodynamiczne (typu delta), kierowane serwomechanizmami w tylnej części rakiety. Stateczność rakiecie zapewniają cztery skrzydła typu delta umieszczone w środkowej części kadłuba. Są one, podobnie jak stery aerodynamiczne w tyle rakiety rozkładane dopiero po starcie.
Głowica pocisku jest wyposażona w zapalnik zbliżeniowy, który reaguje w odległości 7 m od celu (4 m w przypadku celów niskolecących). Ładunek wybuchowy zabezpiecza zniszczenie samolotu w promieniu 10 m a rakiety w promieniu 6 m. Rakieta wykorzystuje silnik na paliwo stałe.

Dane techniczne rakiety ”Barak-1” (wg [2]):
Rozpiętości skrzydeł- 0,67 m.
Masa startowa- 98 kg, masa ładunku bojowego- 22 kg.
Przeciążenia- do 48 g.

Źródło:

[1] ”Loara z Oerlikonem!”. Nowa Technika Wojskowa nr 5/1996.
[2] Dura M. ”Okrętowe wyrzutnie rakietowe pionowego startu cz. II”. Nowa Technika Wojskowa nr 4/1996.
blog comments powered by Disqus