PZL "Vector" / "Skalar", 1993-1996

Projekt rozpoznawczego bezpilotowego aparatu latającego. Polska.
Projekt rozpoznawczego bezpilotowego aparatu latającego PZL ”Vector”. (Źródło: rys. Krzysztof Luto).

Podczas 3 Targów Broni ”Military Arms'93” w Sopocie w 1993 r. prezentowane były modele zdalnie sterowanych aparatów rozpoznawczych PZL ”Vector”. Projekt powstał w PZL Mielec, który był w stanie opracować płatowiec i napęd oraz produkować je. Niezbędne było opracowanie lub zakup wyposażenia rozpoznawczego. Na targach pokazano modele:
”Vector LE” (Long Endurance) z silnikiem Gobler-Hirth F-30,
”Vector HS” (High Speed) z silnikiem odrzutowym Microturbo TRS 18.

Oba charakteryzowały się konstrukcją modułową, technologią stealth, modułową zabudową wyposażenia operacyjnego, przekazywaniem obrazu w czasie rzeczywistym oraz zdalnym programowaniem trasy. "Vector" miał startować ze specjalnej wyrzutni umieszczonej na samochodzie. Start miał być wspomagany silnikami rakietowymi na paliwo stałe. Lądowanie miało odbywać się na spadochronie (niezależność od lotnisk i lądowisk). Przewidywano, iż będzie można je wykorzystać do rozpoznania w dzień i w nocy, oznaczania obiektów, holowania celu latającego, imitacji innych obiektów i zakłócania. Na stoisku PZL Mielec pokazano również model samolotu PZL I-22 ”Iryda” z podczepionym pod skrzydłem wariantem zasobnika ”Vector”. ”Iryda” służyłaby w takim rozwiązaniu do wyniesienia ”Vectora” w pobliże rejonu działania.

Dla sprawdzenia przyjętych założeń, płatowca i aparatury na początek planowano wykonać samolot testowy "Skalar" na podwoziu kołowym startujący z lotniska, napędzany silnikiem Franklin w wersji dwucylindrowej.

W 1996 r. rozważane były wersje napędzane bądź silnikiem tłokowym Franklin produkcji WSK Rzeszów bądź bliżej nie sprecyzowanym silnikiem odrzutowym.

Dane techniczne ”Vector LE” (wg [1]):
Masa użyteczna- 50 kg.
Prędkość max- 300 km/h.

Dane techniczne ”Vector HS” (wg [1]):
Masa użyteczna- 50 kg.
Prędkość max- 0,8 Ma.

Galeria

  • Bezzałogowe aparaty latające  PZL ”Vector LE” i PZL ”Scalar”. (Źródło: ze zbiorów Bogusława Kuśnierza).
  • Bezzałogowe aparaty latające  PZL ”Vector LE” i PZL ”Vector HS”. (Źródło: ze zbiorów Bogusława Kuśnierza).
  • Bezzałogowe aparaty latające  PZL ”Vector LE” i PZL ”Vector HS”. Widok z góry. (Źródło: ze zbiorów Bogusława Kuśnierza).
  • Rozmieszczenie wyposażenia elektronicznego w samolocie. (Źródło: ze zbiorów Bogusława Kuśnierza).
  • Model rozpoznawczego bezpilotowego aparatu latającego PZL ”Vector LE”. (Źródło: archiwum).
  • Model rozpoznawczego bezpilotowego aparatu latającego PZL ”Vector HS”. (Źródło: archiwum).
  • Model samolotu PZL I-22 ”Iryda” z podczepionym pod skrzydłem BSL ”Vector”. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] Cieślak J. ”Samolot patrolowo-ratowniczy AN-28B1R Bryza 1R”. Nowa Technika Wojskowa nr 5/1994.
[2] Majewski A. ”Cywilny przemysł lotniczy dla wojska po II w.ś. Historia i przyszłość (?)”. Nowa Technika Wojskowa nr 9/1996.
[3] Morgała A. ”Kierunki rozwoju samolotów wojskowych w Polsce w drugiej połowie XX w”. ”Lotnictwo stulecie przemiany”. Fundacja Otwartego Muzeum Techniki. Wrocław 2003.
[4] Informacje i materiały uzyskane od Bogusława Kuśnierza.
blog comments powered by Disqus