Pierwszą własną konstrukcją nowo powstałych Państwowych Zakładów Lotniczych był samolot myśliwski PZL P-1 konstrukcji inż. Zygmunta Puławskiego. Projekt opracowany został w 1928 r. na zapotrzebowanie Departamentu Lotnictwa. Konstruktor dążył do polepszenia osiągów, a zwłaszcza prędkości lotu oraz do poprawy widoczności z kabiny pilota. W samolocie zastosowano pomysłowe rozwiązanie: płat nośny o charakterystycznym mewim kształcie. Trapezowy obrys skrzydła zwężony przy kadłubie przy jednoczesnym odgięciu środkowej części płata ku dołowi do grzbietu kadłuba dawał doskonałą widoczność do przodu i w górę. Innym rozwiązaniem było podwozie nożycowe z amortyzatorami ukrytymi w kadłubie, dające mniejszy opór aerodynamiczny. Do napędu samolotu zastosowano nowy rzędowy silnik dużej mocy Hispano-Suiza dający lepszy widok do przodu w locie. Puławski w swym samolocie zastosował pokrycie płatów i usterzenia systemu Wibault. Samolot otrzymał konstrukcję całkowicie metalową, po raz pierwszy w Polsce.

Budowę prototypu PZL P-1/I rozpoczęto w styczniu 1929 r., został oblatany w końcu sierpnia 1929 r. Próby w locie wykazały potrzebę modyfikacji samolotu. Samolot osiągnął prędkość 295 km/h, co uznano za sukces. 10.11.1929 r. samolot zademonstrowano przed delegacją lotnictwa Jugosławii. W końcu 1929 r. francuska wytwórnia Mureaux zainteresowała się możliwością nabycia licencji na ten samolot.

W końcu marca 1930 r. został oblatany drugi, ulepszony prototyp PZL P-1/II. Odznaczał się dobrymi właściwościami w locie, nadawał się jako typ użytkowy do wyposażenia wojska. Samolot wzbudził wielkie zainteresowanie za granicą, w listopadzie 1929 r. napłynęły zapytania ofertowe z Estonii i Łotwy, a wkrótce z Rumunii, Jugosławii, Grecji i Turcji. W czerwcu 1930 r. płk J. Kossowski wziął na nim udział w Międzynarodowym Konkursie Samolotów Myśliwskich w Bukareszcie, gdzie odniósł sukces pokonując samoloty angielskie Bristol ”Bulldog”, Fairey i Vickers, francuskie Dewoitine S-31 i Morane-Saulnier MS-222, holenderski Fokker D-XVI, czechosłowacki Smolik S-31 i niemiecki Junkers K-47, stanowiące wówczas czołówkę światową.

W wyniku prób porównawczych samolotów PZL P-1 i PWS-10 polskie lotnictwo wojskowe zamówiło 80 samolotów PWS-10, gdyż ten typ nadawał się do natychmiastowego wprowadzenia do produkcji. Doceniając zalety układu Puławskiego, PZL P-1 został potraktowany jako rozwiązanie rokujące duże nadzieje. Nie wszedł on do produkcji, gdyż zrezygnowano ze stosowania silników rzędowych chłodzonych wodą w lotnictwie polskim. Ponadto konstruktor i wytwórnia uznały, że możliwy jest dalszy rozwój konstrukcji, dający wzrost osiągów i poprawę walorów użytkowych. Jeden prototyp P-1 pozostał w wytwórni, a kadłub drugiego przekazano 1930 r. do Muzeum Przemysłu i Techniki w Warszawie. Uległ zniszczeniu podczas II wojny światowej. Na przełomie lat 1929/1930 rozważany był projekt ulepszonej wersji samolotu, oznaczonej PZL P-2. Samolot PZL P-1 dał początek całej rodzinie myśliwców Puławskiego- PZL P-6, PZL P-7, PZL P-8, PZL P-11 i PZL P-24.

Konstrukcja.
Jednomiejscowy górnopłat zastrzałowy o konstrukcji metalowej.
Płat o obrysie trapezowym, zwężonym przy kadłubie, duralowej konstrukcji, dwudźwigarowy (z dźwigarami dwuteowymi, konstrukcji kratownicowej), kryty drobnożłobkowaną blachą grubości 0,32 mm wg patentu Wibault. podparty dwiema parami zastrzałów. Żebra z kątowników. Profil płata Bartel 37 Ila (STAe SC.239,1AW 72) o grubości 6,5% u nasady, 15,5% w miejscu podparcia zastrzałem i i 8% na końcu. Końcówki płata i części mniej obciążone kryte blachą elektronową. Lotki szcze­linowe zajmujące prawie całą krawędź spływu płata. Konstrukcja lotek kratownicowa z duralu i elektronu. Do lądowania lotki wychylane jako klapy.
Kadłub o płaskich bokach, zaokrąglony od dołu i góry, kratownicowy, z duralu, kryty blachą duralową. Przednia część kraty służyła jako łoże silnika i miała okucia mocowania płata, zastrzałów i podwozia. Osłona silnika z elektronu. Do przedniej części przymocowana część ogonowa zawierająca kabinę. Pokrycie górne i dolne tej części- odejmowane. Kabina odkryta, oddzielona od silnika ścianą ogniową, osłoniętą z przodu wiatrochronem z celulo­idu.
Usterzenie duralowe, kryte żłobkowaną blachą duralową i elektronową. Stateczniki dwudźwigarowe. Statecznik poziomy podparty zastrzałami. Przestawienie statecznika poziomego i wychylanie klapolotek - sprzężone ze sobą, lecz w razie potrzeby statecznik i klapolotki przestawiane niezależnie. Ster wysokości z rogo­wym obciążeniem aerodynamicznym.
Podwozie klasyczne stałe. Podwozie główne dwukołowe, z goleniami nitowanymi z blachy duralowcj. Koła 750 x 150 mm. Amortyzatory olejowo- powietrzna Vickers, schowane po bokach kadłuba. Golenie podwozia wykrzyżowane cięgnami stalowymi. Płoza ogonowa z amortyzatorem olejowo-powietrznym Vickers.

Uzbrojenie, przewidywane- 2 stałe karabiny maszynowe pilota Vickers 09/18 kal. 7,92 mm (wg [3]- kal. 7,7 mm).

Wyposażenie- zestaw przyrządów pilotażowo- nawigacyjnych i kontroli pracy silnika. Przy silniku automatyczna gaśnica.

Silnik- 12- cylindrowy, rzędowy w układzie V chłodzony wodą Hispano-Suiza 12Lb o mocy nominalnej 442 kW (600 KM) i mocy maksymalnej 471 kW (640 KM), wg [4]- o mocy maksymalnej 463 kW (630 KM).
Śmigło metalowe, dwułopatowe, stale. Dwa duralowe zbiorniki, o łącznej pojemności 400 l paliwa, w skrzydłach. Zbiorniki oleju na silniku.

Dane techniczne PZL P-1/I (wg [4]):
Rozpiętość- 10,85 m, długość- 6,98 m, wysokość- 2,96 m, powierzchnia nośna- 19,5 m².
Masa własna- 1066 kg, masa użyteczna- 500 kg, masa całkowita- 1566 kg.
Prędkość max- 295 km/h, prędkość przelotowa- 250 km/h, prędkość minimalna- 100 km/h, wznoszenie- 12,0 (wg [2]- 6,0) m/s, pułap- 8000 m, zasięg- 600 km.

Dane techniczne PZL P-1/II (wg [1]):
Rozpiętość- 10,85 m, długość- 6,98 m, wysokość- 2,96 m, powierzchnia nośna- 19,5 m².
Masa własna- 1118 kg, masa użyteczna- 462 kg, masa całkowita- 1580 kg.
Prędkość max- 302 km/h, prędkość przelotowa- 260 (wg [3] i [4]- 250) km/h, prędkość lądowania 117 km/h, prędkość min.- (wg [3] i [4]- 102) km/h, wznoszenie- 6 (wg [4]- 12) m/s, pułap- 8000 m, zasięg- 600 km.