W 1974 r. polski przemysł lotniczy nawiązał kontakty z firmą amerykańską Rockwell. Firma ta zaproponowała uruchomienie w Polsce produkcji samolotów turystyczno-dyspozycyjnych Rockwell 111 i Rockwell 112 (do czego nie doszło), a także opracowanie oraz podjęcie produkcji wersji samolotu rolniczego Rockwell S-2 ”Thrush-Commander” z silnikiem ASz-62IR (zapasy silników gwiazdowych Pratt & Whitney z wojennego demobilu, jakie stosowano do napędu jego wersji S-2R już się kończyły).

Zespół konstrukcyjny Ośrodka Badawczo-Rozwojowego WSK-Mielec pod kierunkiem mgr. inż. Józefa Oleksiaka wykazał, że możliwe jest zaprojektowanie ulepszonej, powiększonej wersji samolotu o większym udźwigu. Projektowanie M18 rozpoczęto jesienią 1974 r. W 1975 r. zaczęły się przygotowania do budowy prototypów, powstających z podzespołów i elementów dostarczonych z USA płatowców Rockwell S-2R ”Thrush-Commander”. W konstrukcji PZL M18 wykorzystano środkową i tylną część kratownicy kadłuba, kabinę pilota, zewnętrzne części skrzydeł oraz elementy układu sterowania. Przekonstruowana została przednia część kratownicy kadłuba, zaprojektowano od nowa środkową część skrzydła, usterzenie, podwozie i zbiornik chemikaliów. Zastosowano silnik ASz-62IR z samolotu PZL An-2.

Montaż pierwszego prototypu samolotu PZL M18 "Dromader". (Źródło: ze zbiorów Józefa Oleksiaka).

Pierwszy prototyp został oblatany 26.08.1976 (wg innych źródeł- 27.08.1976) r. na lotnisku Jasionka pod Rzeszowem przez pilota doświadczalnego Andrzeja Pamułę. Samolot został pokazany na Międzynarodowym Salonie Lotniczo-Kosmicznym w Paryżu w 1977 r. W 1978 r. wyprodukowano serię informacyjną samolotów PZL M18 ”Dromader” oraz wykonano prototyp wersji pożarniczej (oblatany 11.11.1978 r.), przeznaczonej do gaszenia pożarów leśnych. PZL M18 ”Dromader” jest nowoczesnym, bezpiecznym i ekonomicznym samolotem rolniczym. Początkowo ”Dromadery” były sprzedawane głównie do USA, następnie do innych krajów Ameryki i Europy. Samolot bardzo szybko stał się głównym, po An-2, wyrobem eksportowym PZL-Mielec, uzyskując bardzo wysoką ocenę wszystkich użytkowników. Jeden z samolotów M18 przechodził próby w ZSRR, ale opinie o nim były nieprzychylne.

15.01.1982 r. oblatana została wersja PZL M18A, wyposażona w zwrócony plecami do kierunku lotu fotel dla mechanika za kabiną pilota (analogicznie, jak w samolocie PZL-106 ”Kruk”). Wspólnie z Jamesem Millsem z USA opracowano i zrealizowano wersję samolotu PZL M18 napędzaną silnikiem turbośmigłowym Pratt & Whitney PT6A-45AG oznaczoną PZL T45 ”Turbine Dromader”. Wymagania odbiorców skłoniły PZL-Mielec do opracowania wariantu szkolnego samolotu PZL M18A z kabiną ucznia umieszczoną w zbiorniku chemikaliów. Projekt koncepcyjny PZL M18AS powstał w 1984 r., a dokumentacja konstrukcyjna w latach 1986-87 r. Budowę dwóch prototypów podjęto w 1986 r., a oblotu dokonano 31.03.1988 r.

Sukces samolotu PZL M18 ”Dromader” zachęcił biuro konstrukcyjne do opracowania całej rodziny samolotów rolniczych, w której wykorzystano elementy M18: mniejszy PZL M21 ”Dromader Mini”, większy PZL M24 ”Dromader Super”, oraz projekt najmniejszego z rodziny PZL M25 ”Dromader Mikro”

Po upadku produkcji samolotów PZL An-2 i PZL An-28, PZL M18 ”Dromader” pozostał w jedynym dobrze sprzedającym się wyrobem PZL-Mielec. W 1991 zdecydowano się skonstruować jego kolejną, wzmocnioną wersję o zwiększonym udźwigu, napędzaną silnikiem PZL K-9 o mocy 955 kW i wzmocnionym podwoziem, wykorzystując doświadczenia uzyskane przy projektowaniu PZL M24. Prototyp wersji PZL M18B oblatano 23.08.1993 r. W 1996 r. trwały prace nad kolejnymi wersjami: PZL M18C i PZL M18D. W tym samym roku sfinalizowano kontrakt na otwarcie montowni ”Dromaderów” w Brazylii. Ogółem do 2005 r. wyprodukowano i sprzedano ponad 740 samolotów PZL M18 ”Dromader” wszystkich wersji, z czego ok. 90% na eksport.

Od 1999 r. samoloty PZL M18 produkowała nowa firma Polskie Zakłady Lotnicze Mielec Sp. z o.o. (PZL Mielec Sp. z o.o.). W ramach offsetu za samoloty myśliwskie Lockheed Martin F-16C/D ”Jastrząb” firma LLC miała sprzedać na rynku obu Ameryk w okresie 10 lat 100 samolotów rolniczych PZL M18 ”Dromader” i 100 samolotów transportowych ”Skytruck”. Do 2012 r. wyprodukowano w sumie 765 (lub 770) samolotów tego typu (zobacz również- zdjęcie w Galerii pt. "Produkcja samolotów PZL M18 do 2005 r.").

W dniu 1.01.2007 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowało się 66 samolotów PZL M18 ”Dromader”, w tym min.: Zakład Usług Agrolotniczych- 40 egz., osoby prawne- 22 egz., wytwórnie lotnicze- 4 egz.

Użytkownicy samolotów PZL M18:
- Argentyna,
- Australia,
- Brazylia- w 2004 r. PZL Mielec podpisał umowę na dostawy samolotu PZL M18,
- Bułgaria,
- Chiny,
- Chorwacja- 1991 r. Chorwacja proklamowała niepodległość i rozpoczęła się wojna z Jugosławią (de facto z Serbią). Zorganizowano wówczas "Pierwszy oddział lotniczy wojsk chor­wackich" ("Pirvi zrakoplovni vod hrvatske vojske"). Odział był złożony z ok. 30 samolotów różnych typów z bazy agro k. Osijeku, m.in. PZL M18 "Dromader" i PZL An-2 produkcji WSK-Mielec. Samoloty "Dromader", obok An-2, przeprowadzały nocne naloty bombowe na pozycje serbskie wokół oblężonego Vukovaru (zwanego chorwackim Stalingradem),
- Czechosłowacja,
- Francja,
- Grecja,
- Hiszpania,
- Iran- w 2004 r. negocjowano kolejny kontrakt z Iranem,
- Jugosławia,
- Kanada,
- Kuba,
- Niemcy,
- Nikaragua,
- Portugalia,
- Turcja,
- USA- w latach 1990- tych w USA było użytkowanych ponad 250 samolotów M18. Oprócz sprzedanych 211 bezpośrednio z PZL Mielec, były tam też samoloty używane, których pozbyły się kraje tzw. demokracji ludowej jak Niemcy, Węgry, Czechosłowacja itp.,
- Wenezuela,
- Węgry,
- Włochy.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy dolnopłat o konstrukcji metalowej.
Skrzydła o konstrukcji duralowej, dwudźwigarowe, .
Kadłub kratownicowy, spawany z rur stalowych. Kabina zakryta.
Usterzenie klasyczne, całkowicie metalowe. Statecznik poziomy zastrzałowy.
Podwozie klasyczne stałe.

Wyposażenie rolnicze- kompozytowy zbiornik chemikaliów o pojemności 2700 dm³ z dennicą dostosowaną do awaryjnego zrzutu ładunku, urządzenia do rozprzestrzeniania chemikaliów sypkich (tunel wysypowy), ciekłych grubokroplistych (rury opylające) i drobnokroplistych (rury z atomizerami).

Wyposażenie- zestaw przyrządów pilotażowych VFR lub VFR/IFR (w tym odbiornik radionawigacyjny i VOR/LOC), radiostacja UHF.

Silnik- gwiazdowy PZL ASz-62IR o mocy 736 kW (1000 KM), w wersji PZL T45 ”Turbine Dromader” turbośmigłowy Pratt & Whitney PT6A-45AG o mocy 895 kW (1217 KM).

Dane techniczne PZL M18 (wg [1]):
Rozpiętość- 17,70 m, długość- 9,46 m, wysokość- 3,10 m, powierzchnia nośna- 40,00 m².
Masa własna- 2470 kg, masa użyteczna- 1730 kg, masa całkowita- 4200 kg, dopuszczalna masa całkowita- 5300 kg.
Prędkość max- 256 km/h, prędkość przelotowa- 205 km/h, prędkość min.- 109 km/h, wznoszenie- 5,8 m/s, pułap- 6500 m, zasięg- 520 km.

Dane techniczne PZL M18 (wg [3]):
Rozpiętość- 17,7 m, długość- 9,47 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 40,0 m².
Masa własna- 2710 kg, masa startowa- 4200 kg, masa startowa max- 5300 kg.
Prędkość max- 256 km/h, prędkość przelotowa- 205 km/h, prędkość minimalna- 109 km/h, wznoszenie- 6,9 m/s, pułap- 6500 m , zasięg- 520 km.

Szczegóły konstrukcji samolotu PZL M18 "Dromader". (Źródło: ze zbiorów Józefa Oleksiaka).