PZL KR-03 "Puchatek", 1985
Wyprodukowano serię ”Puchatków” dla Aeroklubów, udoskonalając osłonę kabiny i podwozie. PZL KR-03A jest szybowcem o wyjątkowo poprawnych własnościach pilotażowych, nie przeciąga się gwałtownie i nie wchodzi w korkociąg. Jest dopuszczony do podstawowej akrobacji. Wyprodukowano 55 egz., z czego większość wyeksportowano, m.in. do Australii i USA.
Kilkuletnia eksploatacja poparta sugestiami użytkowników zrodziłą pomysł opracowania trapezowego skrzydła, które znacząco poprawiłoby osiągi. Wersja otrzymała oznaczenie KR-03B. Niestety nie doszło do realizacji tego pomysłu, bowiem pogarszająca się sytuacja finansowa WSK Krosno spowodowała najpierw ograniczenie produkcji, a potem jej zawieszenie. W połowie lat 1990-tych wstrzymano całkowicie produkcję ”Puchatka”, a zakup oprzyrządowania i praw do produkcji był negocjowany przez jedną z firm amerykańskich.
W dniu 1.01.2006 r. w polskim rejestrze statków powietrznych znajdowało się 21 szybowców PZL KR-03A ”Puchatek”.
W 2003 r. J. Korol i A. Romanowski zbudowali motoszybowiec "Moto-Puchatek", który powstał w wyniku modernizacji szybowca KR-03A "Puchatek".
Konstrukcja:
Dwumiejscowy średniopłat wolnonośny o konstrukcji metalowej.
Płat o obrysie prostokątnym, ujemny skos 3°, profil Wortmann FX S 02/1-158, wznios 4°, kąt zaklinowania 5°. Konstrukcja dwudzielna, półskorupowa, dwudźwigarowa. Dźwigary ze sfrezowanych pasów z teowników duraluminiowych, dźwigar tylny krótszy. Żebra duraluminiowe. Pokrycie części noskowej duraluminiowe (PA-7) w części nasadowej usztywnione kątownikami duraluminiowymi, w części spływowej- płócienne. Dwudzielne bezszczelinowe lotki. Konstrukcja lotek metalowa, kryta płótnem, każda połówka (segment) lotki składa się z dźwigarka, 5 żeber duraluminiowych i kesonu noskowego pracującego na skręcanie. Połówki lotek i lotki są symetryczne, więc zamienne. W odległości 3 m od kadłuba, na każdym skrzydle, wysuwane z powierzchni górnej i dolnej hamulce aerodynamiczne, każdy o szerokości 150 cm.
Kadłub o przekroju owalnym. Konstrukcja skorupowa, z blachy duraluminiowej, wzmocniona 9 wręgami. Część przednia składa się z dwóch nitowanych połówek z blachy duraluminiowej PA-2 i mieści dwuosobową kabinę. Cała część przednia kadłuba wraz z kabiną jest wzorowana na szybowcu SZD-50 "Puchacz", z uwzględnieniem uwag użytkowników tego szybowca. Za kabiną płaska kratownica służąca do mocowania skrzydeł, w pobliżu znajduje się główna wręga, do której montowane jest podwozie. Pozostałą część kadłuba stanowią dwa stożki o powierzchniach rozwijalnych z blachy duraluminiowej PA-7, nitowane ze sobą i do części przedniej. Zaczepy SZD III A-56: przedni do startu za samolotem i dolny do startu za wyciągarką. Kabina zakryta.
Usterzenie: statecznik pionowy integralny z kadłubem. Usterzenie w układzie T, z podziałem na stateczniki i stery. Usterzenie pionowe skośne, o obrysie trapezowym i profilu NACA 64015. Konstrukcja metalowa kryta blachą duraluminiową PA-7. Ster kierunku z 5 żebrami duraluminiowymi; kryty płótnem. Usterzenie poziome o obrysie prostokątnym, profil Wortmann FX 71-L-150/30. Konstrukcja statecznika metalowa, jednodźwigarowa z 10 żebrami. Pokrycie z blachy duraluminiowej PA-7, na dolnej powierzchni w części centralnej usztywnione kątownikami duraluminiowymi. Ster wysokości dwudzielny, konstrukcji metalowej- część noskowa i żebra- z blachy; pokrycie płócienne.
Podwozie: stałe, koło główne oraz z tyłu samonastawne kółko bezdętkowe (w założeniu- ma zapobiegać skręceniom tylnej części kadłuba przy nieprawidłowym lądowaniu). Z przodu płoza drewniana (klejony jesion).
Wyposażenie- podstawowe przyrządy pilotażowe, radiostacja UHF typu RS-6106.
Dane techniczne PZL KR-03A (wg [4]):
Rozpiętość- 16,4 m, długość- 8,63 m, wysokość- 1,55 m, powierzchnia nośna- 19,44 (wg [2]- 19,4) m2.
Masa własna- 335 kg, masa startowa max- 540 kg.
Prędkość dopuszczalna- 205 km/h, prędkość optymalna- (wg [2]- 90) km/h, prędkość minimalna- 59 km/h, doskonałość- 27 przy prędkości 85 km/h, opadanie minimalne- 0,78 m/s przy prędkości 75 km/h.
Galeria
Źródło:
[1] Liwiński J. ”Rejestr polskich statków powietrznych 2006”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 2/2006.
[2] Makowski T. ”Współczesne konstrukcje lotnicze Polski”. Agencja Lotnicza Altair. Warszawa 1996.
[3] ”Polskie szybowce”
[4] ”Szybowcowy zakątek Pepego (Piotra Puchalskiego)”
[5] Pod redakcją A. Glassa i T. Murawskiego "Polskie Szybowce 1945-2011. Problemy rozwoju". Wydawnictwo SCG. Bielsko-Biała 2012.
[6] P.G."PZL KR-03 Puchatek". Technika Lotnicza i Astronautyczna nr 4-5/1986.