PZL-48 "Lampart", 1939

Projekt samolotu myśliwskiego i bombowego. Polska.
Model samolotu myśliwskiego i bombowego PZL-48 ”Lampart” w barwach polskiego lotnictwa wojskowego. (Źródło: model i zdjęcie Sławomir Pomikły, Bełchatów).
Wobec niepowodzenia z samolotem PZL-38 ”Wilk” i silnika PZL ”Foka” podjęto w 1937 r. (wg [3]- prace rozpoczęto już w zimie 1936/1937) decyzję o opracowaniu wersji rozwojowej napędzanej silnikami Gnôme-Rhône ”Mars” 14M05. Do opracowania projektu PZL-48 ”Lampart” przystąpiono na początku 1938 r. Głównym konstruktorem był dr inż. Franciszek Misztal, przy współudziale inż. Tadeusza Tarczyńskiego . Mimo zachowanej sylwetki ”Wilka”, stanowił on opracowany i obliczony od podstaw projekt nowego samolotu. Wprowadzenie mocniejszych i cięższych silników spowodowało konieczność opracowania projektu nowego, nieco większego płatowca, odznaczającego się mocniejszą konstrukcją. Projekt wstępny był gotowy w listopadzie 1938 r.

W sierpniu 1939 r. płatowiec ”Lamparta” znajdował się w stadium daleko zaawansowanej budowy (wg [3]- budowane były dwa prototypy: PZL-48/I ”Lampart A” i PZL-48/II ”Lampart B”, które miały posiadać dwa warianty uzbrojenia. W sierpniu budowa prototypów była już mocno zaawansowana i rozpoczęcie prób spodziewane za 4-5 miesięcy). Oblot spodziewany był w końcu 1939 r. Jednocześnie przygotowywano się do szybkiego uruchomienia produkcji seryjnej, spodziewając się zamówienia na kilkuset (wg [3]- 200) egz. Wybuch II wojny światowej przerwał prace nad tym samolotem. Inż. Franciszek Misztal rozważał rozwój samolotu pościgowego PZL-48 drogą wyposażenia go w mocniejsze silniki Gnôme-Rhône GN14 ”Super Mars” o mocy 588/662 kW (800/900 KM). Dalszym rozwojem był projekt PZL-54 ”Ryś”.

Konstrukcja:
Dwumiejscowy średniopłat o konstrukcji metalowej.
Płat trapezowy z eliptycznymi końcówkami, trójdzielny, duralowy, kryty blachą. Środkowa część płata dwudźwigarowa, części zewnętrzne konstrukcji kesonowej typu PZL (wg patentu F. Misztala). Skrzydła wyposażone w sloty i klapy krokodylowe.
Kadłub o przekroju owalnym, półskorupowy, duralowy, kryty blachą. Kabiny zakryte.
Usterzenie konstrukcji duralowej, kryte blachą. Usterzenie pionowe podwójne.
Podwozie klasyczne chowane w locie.

Uzbrojenie:
a)- 1 działko FK wz. 38D kal. 20 mm i 4 karabiny maszynowe wz. 36 kal. 7,92 mm oraz 2 ruchome sprzężone karabiny maszynowe wz. 37 strzelca. Udźwig bomb- 300 kg,
b)- 2 działka FK wz. 38D kal. 20 mm i 2 karabiny maszynowe wz. 36 kal. 7,92 mm oraz 2 ruchome sprzężone karabiny maszynowe wz. 37 strzelca. Udźwig bomb- 300 kg.
Uzbrojenie wg [3] i [4]:
- PZL-48/I ”Lampart A” - 2 działka 20 mm FK 38 i 2 karabiny maszynowe pilota w przodzie kadłuba oraz 2 ruchome sprzężone karabiny maszynowe wz. 37 strzelca. Udźwig bomb- 300 kg,
- PZL-48/II ”Lampart B”- 8 karabinów maszynowych wz. 36 pilota oraz 2 ruchome sprzężone karabiny maszynowe wz. 37 strzelca. Udźwig bomb- 300 kg.

Napęd- prototyp PZL-48/I- 2 silniki gwiazdowe Gnôme-Rhône ”Mars” 14M05 o mocy 485/537 kW (660/730 KM), egzemplarze seryjne zamierzano wyposażyć w silniki Gnôme-Rhône ”Mars” 14M07 o mocy 485/574 kW (660/780 KM). Wg [4]- silnik 14M07 posiadał moc: nominalna- 485 kW (660 km), startowa- 471 kW (640 KM) i max- 537 kW (730 KM)

Dane techniczne PZL-48 (wg [1]):
Rozpiętość- 11,5 m, długość- 8,7 m, wysokość- 2,5 m, powierzchnia nośna- 21,5 m2.
Masa własna- 2400 kg, masa użyteczna- 1100 kg, masa całkowita- 3500 kg.
Prędkość max- 560 (wg [4]- 550-560) km/h, prędkość minimalna- 130 km/h, wznoszenie- (wg [4]- 9,0) m/s, pułap- 10000 m, zasięg- 1500 km.

Galeria

  • PZL-48 ”Lampart”, rysunek w trzech rzutach. (Źródło: Lotnictwo Aviation International nr 5/1991).
  • Model samolotu myśliwskiego i bombowego PZL-48 ”Lampart” w widoku z góry. (Źródło: model i zdjęcie Sławomir Pomikły, Bełchatów).
  • Model samolotu myśliwskiego i bombowego PZL-48 ”Lampart” w widoku z tyłu. (Źródło: model i zdjęcie Sławomir Pomikły, Bełchatów).
  • Model samolotu myśliwskiego i bombowego PZL-48 ”Lampart” w widoku z prawej strony. (Źródło: model i zdjęcie Sławomir Pomikły, Bełchatów).
  • Model samolotu myśliwskiego i bombowego PZL-48 ”Lampart” w widoku z przodu. (Źródło: model i zdjęcie Sławomir Pomikły, Bełchatów).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Gruszczyński J. ”Polskie lotnictwo myśliwskie 1936-1942”. Lotnictwo nr 9 i 11/2006.
[3] Cynk J. B. ”Polskie lotnictwo wojskowe w okresie międzywojennym”. Lotnictwo nr 11/2004.
[4] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
blog comments powered by Disqus