PZL-27, 1934
Gdy Ministerstwo Komunikacji zwróciło uwagę na rozwój szybkich pocztowych linii lotniczych na świecie w początku lat 1930- tych, został zamówiony w Państwowych Zakładach Lotniczych szybki samolot pocztowy. Projekt opracował w 1933 r. inż. Zbysław Ciołkosz, który przeniósł się do PZL z PWS. Ponieważ konstruktor miał doświadczenie w konstrukcjach drewnianych i spawanych, zaprojektował samolot konstrukcji mieszanej, choć wytwórnia PZL specjalizowała się w konstrukcjach metalowych. Rozwiązanie konstrukcyjne płata i kadłuba samolotu nawiązywało do poprzedniej konstrukcji Ciołkosza- samolotu PWS-54. Jako napęd zostały zastosowane trzy silniki rzędowe po 96 kW, przy czym silniki boczne zawieszono nisko pod płatem- w celu zapewnienia dogodnego dostępu przy obsłudze.
PZL-27 był pierwszym polskim samolotem z chowanym podwoziem. W celu uzyskania dużej smukłości kadłuba miejsca załogi i pasażerów były w jednym szeregu.
Prototyp PZL-27 został zbudowany w 1934 r. i oblatany we wrześniu lub październiku 1934 r. Model PZL-27 pokazano w jesieni 1934 r. na Salonie Paryskim.
Samolot początkowo miał śmigła metalowe, później drewniane. W 1935 r. przeszedł próby w IBTL, które wykazały, że zbyt mała sztywność płata powoduje pękanie zbiorników paliwa znajdujących się w płacie. Zmusiło to do zmiany zamocowania zbiorników i usztywnienia płata. W celu zwiększenia skuteczności lotek zmieniono ich wychylenia. Dla zwiększenia prędkości maksymalnej, proponowano użycie silników "Gipsy Six" po 147 kW (200 KM).
Samolot po raz pierwszy został zademonstrował publicznie na Mityngu Lotniczym (14- 15.09.1935 r.) w Warszawie podczas otwarcia zawodów balonowych Gordon- Bennett. Przeprowadzone w PLL "Lot" w latach 1935- 1936 próby eksploatacyjne wykazały, że samolot jest mało ekonomiczny w użytkowaniu i ma stosunkowo niskie osiągi.
Gdy w 1936 r. pojawił się jego konkurent, dwusilnikowy RWD-11, okazało się, iż PZL-27 znacznie mu ustępuje.
W 1937 r. prototyp samolotu PZL-27 został zakupiony przez lotnictwo wojskowe dla Instytutu Technicznego Lotnictwa, gdzie wykorzystywany był do przewozu ładunków. W 1937 r. został rozbity w rejonie Piaseczna.
Konstrukcja.
Górnopłat wolnonośny o konstrukcji mieszanej. Załoga- 2 osoby, pasażerów- 5.
Płat trapezowy z eliptycznymi końcami, niedzielony, drewniany, o fokkerowskiej konstrukcji, dwudźwigarowy (dźwigary skrzynkowe), kryty sklejką brzozową. Profil Bobek 4 o grubości 14,2%. Lotki wychylane różnicowe, wyważone statycznie i dynamicznie, z klapkami. Klapy szczelinowe. Kadłub z rur stalowych chromomolibdenowych, kryty płótnem na szkielecie z listew drewnianych. Kabina załogi oddzielona od silnika ścianą ogniową. Z przodu fotel pilota, za nim fotel mechanika-radiotelegrafisty. Drzwi do kabiny załogi z prawej strony kadłuba. Kabina pasażerska oświetlona, wentylowana i ogrzewana. Fotele metalowe, ustawione w rzędzie jeden za drugim. Za kabiną pasażerską bagażnik na pocztę o wymiarach 0,75x1,0x0,85m.
Usterzenie spawane z rur stalowych, kryte płótnem. Statecznik poziomy przestawialny w locie.
Podwozie klasyczne, chowane w locie. Podwozie główne dwukołowe, dwugoleniowe, z amortyzatorami Dunlop z krążków gumowych, chowane ręcznym mechanizmem korbowym do tyłu w gondole silnikowe. Płoza ogonowa amortyzowana gumą.
Wyposażenie- zestaw przyrządów pilotażowo- nawigacyjnych do lotu bez widoczności ziemi i kontroli pracy silnika.
Radiostacja.
Napęd- 3 silniki chłodzone powietrzem, czterocylindrowe, rzędowe De Havilland ”Gipsy Major I” o mocy nominalnej 88 kW (120 KM) i maksymalnej 96 kW (130 KM) każdy.
Łoże środkowego silnika amortyzowane. Osłony silników duralowe, łatwo odejmowane. Śmigła dwułopatowe stałe, drewniane lub metalowe Letov. Dwa zbiorniki z blachy aluminiowej w skrzydłach w pobliżu kadłuba. Normalny zapas paliwa 350 l.
Dane techniczne PZL-27 (wg [2]):
Rozpiętość- 13,6 m, długość- 10,74 m, wysokość- 2,52 m, powierzchnia nośna- 25,16 m2.
Masa własna- 1450- 1470 kg, masa użyteczna- 850- 870 kg, masa całkowita- 2320 kg.
Prędkość max- 266 km/h, prędkość przelotowa- 238 km/h, prędkość min.- 96 km/h, wznoszenie- 3,8 m/s, pułap- 4000 m, zasięg- 700 km.
Galeria
Źródło:
[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze 1893-1939”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1977.
[3] Glass A. ”Samoloty PZL 1928-1978”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1980.
[4] Glass A. "Polskie konstrukcje lotnicze do 1939". Tom 3. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2008.