PZL-3, 1931

Projekt samolotu bombowego. Polska.
Projekt samolotu bombowego PZL-3. (Źródło: Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”).
W latach 1928-1931 inż. Władysław Zalewski, na zamówienie lotnictwa wojskowego, opracował w Państwowych Zakładach Lotniczych projekt dużego samolotu bombowego PZL-3 zdolnego do udźwignięcia znacznej masy użytecznej. Obliczenia, rysunki i badania konstruktor wykonał sam. Wzorowany był częściowo na projekcie samolotu WZ-IX ”Pteranodon”. Projekt przedstawiał czterosilnikowy dolnopłat, starannie opracowany aerodynamicznie. Badania modelu przeprowadzono w Instytucie Aerodynamicznym w Warszawie. Napęd stanowiły cztery silniki gwiazdowe Bristol ”Jupiter” w układzie tandem, dwa napędzające śmigła ciągnące i dwa śmigła pchające. Silniki były umieszczone na pylonach wysoko nad skrzydłem. Rozwiązanie to zapewniało znacznie lepszy opływ i większą doskonałość aerodynamiczną. Nowoczesny i interesujący projekt, mimo zapowiedzi zamówienia na 10 samolotów, nie został zrealizowany. Pracę nad projektem wstrzymano 31.12.1930 r. Podstawową przyczyną był bardzo wysoki koszt realizacji.

Praca włożona w opracowanie samolotu nie została jednak zupełnie zaprzepaszczona. Inż. Władysław Zalewski przekazał do dyspozycji DWL materiały dotyczące właściwości aerodynamicznych skrzydła PZL-3. Zostały one wykorzystane do budowy skrzydła samolotu RWD-5.

Na początku lat trzydziestych został natomiast oblatany we Francji ciężki bombowiec nocny Potez-41B4N bardzo podobny do nie zrealizowanego PZL-3. Przypuszczano, że rysunki polskiego samolotu dotarły do Francji za pośrednictwem fachowców francuskich nadzorujących w naszym kraju budowę licencyjnych Potezów.

Konstrukcja:
Dolnopłat wolnonośny o konstrukcji całkowicie metalowej z przewagą stopów lekkich. Załoga- 4 osoby.
Płat prostokątno- trapezowy z eliptycznymi końcówkami, wolnonośny, trójdzielny, duralowy, jednodźwigarowy z szerokim dźwigarem mającym cechy kesonu, kryty blachą. Płat był wy­smukły i miał wydłużenie X = 7,6. Profil skrzydła Bartel-37lla pochodził z albumu profili inż. R. Bartla z niewielkimi zmiana­mi (np. g = 20% u nasady) dokona­nymi przez inż. Zalewskiego. W skrzydle środkowym były koryta­rzyki prowadzące do silników.
Kadłub wykonany z kształtowników, całość pokryta gładką blachą duralową. Kabina pilota zakryta, kabiny pozostałych członków załogi odkryte.
Usterzenie pionowe podwójne.
Podwozie klasyczne stałe.

Uzbrojenie- 3 ruchome karabiny maszynowe. Udźwig bomb- 3000 kg w kadłubie.

Napęd- 4 silniki gwiazdowe,  9- cylindrowe, chłodzone powietrzem Bristol ”Jupiter” o mocy 309- 331 kW (420- 500 KM) w układzie tandem, dwa napędzające śmigła ciągnące i dwa śmigła pchające. Silniki były umieszczone na pylonach wysoko nad skrzydłem.
Śmigła dwułopatowe drewniane, stale.

Dane techniczne PZL-3 (wg [1]):
Rozpiętość- 36,0 m, długość- 21,93 (wg [2]- 21,9) m, wysokość- 6,18 (wg [2]- 6,2) m, powierzchnia nośna- 177,0 m2.
Masa własna- 7000 kg, masa użyteczna- 5500 kg, masa całkowita- 12500 kg.
Prędkość max- 280 km/h, zasięg- 1000 km.

Galeria

  • PZL-3, rysunek w rzutach. (Źródło: Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”).

Źródło:

[1] Morgała A. ”Samoloty wojskowe w Polsce 1924-1939”. Wyd. Bellona. Warszawa 2003.
[2] Glass A. ”Polskie konstrukcje lotnicze do 1939”. Tom 2. Wydawnictwo STRATUS. Sandomierz 2007.
blog comments powered by Disqus