Lim-1 / Lim-2, 1952

Samolot myśliwski, szturmowy, rozpoznawczy. Polska.
Samolot myśliwski Lim-2 w barwach polskiego lotnictwa wojskowego. Góraszka, czerwiec 2007 r. (Źródło: Raf24 via ”Wikimedia Commons”).
Samolot myśliwski Lim-1 (oznaczany w literaturze również jako PZL Lim-1 lub WSK Lim-1) był to radziecki samolot Mikojan MiG-15 budowany na licencji przez polski przemysł lotniczy. Samoloty te określano również kryptonimem produkt C. Dokumentację konstrukcyjną i technologiczną otrzymano w połowie maja 1951 r. Produkcja została podjęta w WSK-1 w Mielcu. Podjęcie tej produkcji spowodowało znaczny rozwój przemysłów kooperujących i produkujących surowce, materiały do budowy samolotów oraz osprzęt techniczny. Samoloty Lim-1 były wyposażone w silniki Lis-1 produkowane również z licencji w Polsce. Pierwszy samolot Lim-1 został oblatany 17.07.1952 r. w 1952 r. zbudowano 6 egz. Lim-1 złożonych z zespołów dostarczonych z ZSRR. Produkcję rozwinięto od stycznia 1953 r. Do 1954 r. zbudowano 227 samolotów Lim-1 w 12 seriach produkcyjnych.

Pierwsze seryjne Limy-1 zaczęto dostarczać do jednostek myśliwskich pod koniec 1952 r. (wg [8]- od stycznia 1953 r.) Dzięki wielkoseryjnej produkcji, samoloty te bardzo szybko wyparły używane przed nimi samoloty myśliwskie Jak-23. Myśliwce Lim-1 były używane jednocześnie ze sprowadzonymi wcześniej oryginalnymi samolotami MiG-15.

W 1953 r. pojawiły się w jednostkach myśliwskich pierwsze samoloty MiG-15 bis, będące udoskonaloną wersją samolotu MiG-15. WSK-1 w Mielcu rozpoczęła produkować te samoloty opierając przy tym produkcję na dokumentacji późnoseryjnych MiG-15 bis, zawierającej wszelkie udoskonalenie rozwojowe. Pierwszy samolot Lim-2 (określany również kryptonimem produkt CD) wyprodukowano 17.09.1954 r. (wg innych źródeł- wiosną 1954 r.?) Na pierwszych 100 samolotach zabudowano oryginalne radzieckie silniki WK-1A, a w następnych odpowiadające im polskie Lis-2. Ogółem powstało 500 egz. Lim-2 w 19 seriach, a ich produkcja zakończyła się 23.11.1956 r. Po zakończeniu produkcji wytwórnia mielecka rozpoczęła licencyjną produkcję samolotów Lim-5, które były polską wersją licencyjną radzieckiego Mikojan MiG-17.

W trakcie remontów przeprowadzanych przez Lotnicze Zakłady Remontowe dokonywane były modyfikacje samolotów Lim-1 do standardu nowocześniejszej wersji. Powstałe w ten sposób samoloty nazywano Lim-1,5 (półtora).

Jednostki wojskowe użytkujące samoloty Lim-1 i Lim-2:
- Eskadra Lotnicza Dowództwa Korpusu Obrony Powietrznej Kraju, przemianowana następnie na 42 Eskadrę Lotniczą,
- 34 plm MW,
- 39 plm.

Samoloty Lim-1 wspólnie z Lim-2 brały udział w wielu pokazach i defiladach lotniczych. Do ważniejszych należał start i lądowanie 200 samolotów podczas Święta Lotnictwa 1956 oraz słynna tafla, szyk powietrzny złożony z 64 samolotów, zademonstrowany 22.07.1959 r. Lim-1 był używany do końca lat pięćdziesiątych. Pewną liczbę tych samolotów przebudowano na wersję szkolną SBLim-1/SBLim-2.

Samoloty Lim-1 stosowano również od 1958 r. na uzbrojeniu pułków lotnictwa szturmowego. Gdy na uzbrojenie pułków lotniczych wprowadzono nowocześniejsze samoloty myśliwskie, starsze Lim-1 i Lim-2 przystosowano do realizacji innych zadań. Po zdemontowaniu działka N-37 z lawety uzbrojenia, jego miejsce zajął lotniczy aparat fotograficzny. Tak powstał samolot rozpoznawczy Lim-2R.

W 1989 r. Ministerstwo Współ­pracy Gospodarczej z Zagranicą sprze­dało do Australii, za pośrednictwem firmy Randall McFarlaine, 5 polskich samolotów wojskowych (1 Lim-5 do Brisbane, 1 Lim-6 i 3 Lim-2 do Sydney) jako latające eksponaty muzealne.

W 2006 r. w kolekcji Fundacji ”Polskie Orły” znajdowały się samoloty Lim-2 i SBLim-2. Celem Fundacji jest przywrócenie obu maszyn do stanu lotnego i ich prezentacja w powietrzu na pokazach.

Konstrukcja:
Jednomiejscowy średniopłat o konstrukcji całkowicie metalowej.
Skrzydło jednodźwigarowe z dźwigarem pomocniczym, ze skosem 35° i wzniosem ujemnym 2°. Skrzydło wyposażone w klapy i lotki. Na górnej powierzchni skrzydła znajdują się grzebienie aerodynamiczne (deflektory) ustawione po dwa na każdej połówce- równolegle do osi podłużnej samolotu. Zastosowanie grzebieni ma na celu zapobieżenie skośnemu spływowi strug wzdłuż skrzydła i poprawienie skuteczności lotek.
Kadłub o przekroju okrągłym ma kształt bryły obrotowej. Układ konstrukcyjny przejmujący siły stanowią wręgi, podłużnice i pokrycie pracujące, przynitowane do wręg i podłużnie. Szczelna kabina pilota ciśnieniowa-klimatyzowana z fotelem wystrzeliwanym awaryjnie za pomocą naboju prochowego.
Usterzenie skośne o konstrukcji półskorupowej. Kąt skosu usterzenia pionowego wynosi 54°54', a poziomego 40°. Statecznik pionowy stanowi integralną część konstrukcji kadłuba. Statecznik poziomy, dwudzielny, jest zamocowany wysoko nad kadłubem do statecznika pionowego.
Podwozie trójpodporowe, z kołem przednim, chowane w locie.

Uzbrojenie:
- Lim-1- 2 stałe działka NS-23 kal. 23 mm i 1 stałe działko NS-37 kal. 37 mm. Dwie bomby o wagomiarze 50 lub 100 kg, ewentualnie dodatkowe zbiorniki paliwa, podwieszane na zamkach podskrzydłowych,
- Lim-2- 2 stałe działka NR-23 kal. 23 mm i 1 stałe działko N-37 kal. 37 mm. Dwie bomby o wagomiarze 50 lub 100 kg, ewentualnie dodatkowe zbiorniki paliwa, podwieszane na zamkach podskrzydłowych.

Wyposażenie:
- Lim-1- radiostacja R-800, radiopółkompas RPKO-10M, fotokarabin S-13
- Lim-1,5- radiostacja R-800, automatyczny radiopółkompas ARK-5, sygnalizator przelotu MRP-48P, radiowysokościomierz RW-2, fotokarabin S-13, lotniczy aparat fotograficzny AFA-1M,
- Lim-2- radiostacja R-800, automatyczny radiopółkompas ARK-5, sygnalizator przelotu MRP-48P, radiowysokościomierz RW-2, identyfikator rozpoznawczy SRU-0 fotokarabin S-13, lotniczy aparat fotograficzny AFA-1M.

Silnik- odrzutowy:
- Lim-1- Lis-1 o ciągu 22,25 kN (2270 kG),
- Lim-2- Lis-2 o ciągu 26,46 kN (2700 kG).

Dane techniczne Lim-1 (wg [9]):
Rozpiętość- 10,08 m, długość- 10,04 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 20,6 m2.
Masa własna- 3382 kg, masa użyteczna normalna- 1424 kg, masa całkowita- 4806 kg, masa całkowita max- 5260 kg.
Prędkość max- 1050 km/h, prędkość przelotowa- 850 km/h, prędkość minimalna- 190 km/h, wznoszenie- 42 m/s pułap- 15200 m, zasięg- 1420-1600 km, zasięg max- 1920-1960 km, czas lotu- 2 h.

Dane techniczne Lim-2 (wg [9]):
Rozpiętość- 10,08 m, długość- 10,1 m, wysokość- 3,7 m, powierzchnia nośna- 20,6 m2.
Masa własna- 3681 kg, masa użyteczna normalna- 1363 kg, masa całkowita- 5044 kg, masa całkowita max- 6045 kg.
Prędkość max- 1076 km/h, prędkość przelotowa- 860 km/h, prędkość minimalna- 190 km/h, wznoszenie- 46 m/s pułap- 15500 m, zasięg- 1330-1861 km, zasięg max- 2000 km, czas lotu- 2 h 57'.

Inne wersje:
SBLim-1, SBLim-2

Galeria

  • Samoloty Lim-1 podczas startu. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 14/1963).
  • Samoloty Lim-2 polskiego lotnictwa wojskowego. (Źródło: Skrzydlata Polska nr 27/1963).
  • Produkowany na licencji ZSRR w zakładach WSK Mielec odrzutowy samolot myśliwski Lim-2. (Źródło: archiwum).

Źródło:

[1] Krzyżan M. ”Samoloty w muzeach polskich”. Wydawnictwo Komunikacji i Łączności. Warszawa 1983.
[2] ki ”MiG-15- reaktywacja”. Przegląd Lotniczy Aviation Revue nr 6/2006.
[3] Kłosiński P. ”42 Eskadra Lotnicza- 20 lat służby”. Nowa Technika Wojskowa nr 5/1995.
[4] Gołąbek A. ”Lotnisko w Mierzęcicach”. Lotnictwo z szachownicą nr 3.
[5] Konarski M. ”34 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego”. Lotnictwo z szachownicą nr 7 i 8.
[6] Skulski P. ”MiG-15”. Seria ”Pod Lupą” nr 4. Wydawnictwo Ace Publication. Wrocław 1996.
[7] Morgała A. ”Polskie samoloty wojskowe 1945-1980”. Wydawnictwo MON. Warszawa 1980.
[8] Butowski P., Hołyś W. ”Samolot myśliwsko-szturmowy Lim-6bis”. Seria ”Typy Broni i Uzbrojenia” nr 117. Wydawnictwo MON. Warszawa 1987.
[9] "Polska aleja LiM-ów". Samoloty Polskie.
[10] "Z lotu po kraju". Skrzydlata Polska nr 4/1990.

blog comments powered by Disqus